Doświadczenia z dzieciństwa i jakość relacji z rodzicami lub opiekunami jest ściśle związana z późniejszą zdolnością człowieka do relacji interpersonalnych. Stosunek do bliskości i sposobu reagowania w relacjach określają właśnie style przywiązania. Dowiedz się, jakie są style przywiązania i w jaki sposób je rozpoznać.
Style przywiązania – psychologia
Istnieje tzw. teoria przywiązania, którą stworzył brytyjski psychoanalityk John Bowlby. Dotyczy ona znaczącego wpływu, jaki ma na dziecko utrata matki, ojca lub innego opiekuna. Często taka “utrata” ma miejsce w wyniku tego, iż nie poświęca się dziecku wystarczającej uwagi w momentach, gdy potrzebuje jej ono najbardziej (czyli w okresie rozwoju emocjonalnego). Taki brak wsparcia może ujawnić się w późniejszym okresie życia w związkach partnerskich i określać stosunek człowieka do tematu bliskości, a także definiować sposób reagowania na różne sytuacje w relacji romantycznej. To właśnie są style przywiązania. Czy są one stałe? Jak zmienić styl przywiązania na przestrzeni życia? Aby pracować nad tym tematem, często niezbędna jest psychoterapia indywidualna lub terapia dla par. W tym wpisie można zapoznać się z tym, jak wyglądają spotkania i kiedy warto się na nie zdecydować.
Czym jest przywiązanie?
Nieodparta potrzeba bliskości z drugim człowiekiem (zwłaszcza w chwilach życiowych trudności i dużego stresu) nazywana jest przywiązaniem. Jest to także poziom zaufania i poczucia bezpieczeństwa, którego człowiek doświadcza w relacji. To konkretny zespół reakcji i zachowań, które przejawia się w bliskim związku z drugą osobą. Warto zdawać sobie sprawę, iż to, w jaki sposób przywiązujemy się do drugiego człowieka, ogromnie wpływa na jakość naszych związków i całego życia. Wiele osób każdego dnia cierpi z powodu toksycznych relacji i nie radzi sobie ze swoimi emocjami w związku. Terapia dla par we Wrocławiu w Superego jest odpowiedzią na ten problem.
Ile jest stylów przywiązania w związku?
Wyróżnia się 4 style przywiązania w związku: bezpieczny, unikowy, lękowo-ambiwalentny i zdezorganizowany. Poniżej przyjrzymy się bliżej każdemu z nich, a wówczas stanie się również jasne jak rozpoznać styl przywiązania.
Bezpieczny styl przywiązania
Ten styl przywiązania często zauważa się u osób:
- z wysoką samooceną i pewnością siebie,
- akceptacją samego siebie,
- a także dużym zaufaniem w relacji,
- potrafiących iść na kompromis, ale też wyznaczyć jasne granice.
Taka osoba swobodnie wyraża swoje uczucie i nie ma problemu z budowaniem bliskich relacji, które realizowane są długi czas. Nie odczuwa też lęku przed brakiem relacji. Człowiek, którego charakteryzuje bezpieczny styl przywiązania, nie będzie ratować związku za wszelką cenę. Potrafi okazać wsparcie i umie także przyjąć pomoc. Kiedy wykształca się bezpieczny styl przywiązania? Gdy rodzic reaguje na potrzeby i emocje dziecka i jest dla dziecka dostępny, a także tworzy atmosferę pełną zaufania.
Unikowy styl przywiązania
W tym stylu przywiązania zauważa się bardzo niski poziom zaufania do innych. Osoby, które charakteryzuje unikający styl przywiązania, czują się dość nieswojo w bliskości z drugim człowiekiem. Wiedzą one, iż pragną relacji i na nie zasługują, jednak często zwycięża u nich mocna potrzeba samodzielności i niezależności, która wytwarza dystans.
Takie osoby często pierwsze kończą relacje albo też w ogóle nie rozpoczynają poważnych związków. Na pierwszym miejscu jest u nich praca, własny rozwój, co rekompensuje brak głębszej bliskości w relacji z partnerem. Gdy dzieje się coś złego, raczej wolą samodzielnie rozwiązywać problem, potrzebują własnej przestrzeni. Próby kontaktu czy pomocy odbierają jako narzucanie się, desperację.
Unikowy styl przywiązania ma swoje korzenie w relacji z rodzicem, które nie okazuje dziecku bliskości, nie inicjuje kontaktu. Prowadzi to do tego, iż dziecko przestaje poszukiwać wsparcia i interakcji z rodzicem.
Lękowo-ambiwalentny styl przywiązania
Osoby z tym stylem mają m.in.:
- niską samoocenę,
- brak zaufania do drugiej osoby,
- lęk przed odrzuceniem,
- wysoką potrzebę bliskości.
Lękowy styl przywiązania kształtuje się, gdy opieka rodziców jest chaotyczna i nieprzewidywalna. Pojawia się, gdy dziecko stale odczuwa lęk przed nieobecnością rodzica, a gdy jest już obecny to poczuciu ulgi towarzyszy niestety złość. Dziecko nie może liczyć na pomoc rodzica w ważnych momentach życia i nie jest w stanie przewidzieć reakcji i zachowań swoich opiekunów. Towarzyszy temu lęk i niepewność, która w przyszłości przenosi się na związki romantyczne.
Taka osoba jest później lękliwa i zaspokaja potrzeby partnera kosztem swoich własnych. Nie wie, czy dałaby radę poradzić sobie bez partnera. Traktuje go jako kogoś lepszego od siebie i pragnie za wszelką cenę zatrzymać przy sobie.
Zdezorganizowany styl przywiązania
Czym charakteryzują się osoby z tym stylem przywiązania?
- Wysokie zaufanie do innych.
- Niskie poczucie własnej wartości.
- Niska samoocena.
- Naiwność, nadmierna ufność.
- Przesadna szczerość.
- Lęk przed odrzuceniem.
- Poleganie na drugiej osobie.
- Problem z kontrolowaniem własnych emocji, uczuć i zachowań.
Ten styl przywiązania wytwarza się na skutek braku poczucia bezpieczeństwa w dzieciństwie. Może być efektem przemocy fizycznej, emocjonalnej albo nieprzyjaznego otoczenia, w którym dorastało dziecko.
Style przywiązania w dużej mierze definiują to, jak wyglądają związki z drugą osobą. Aby uniknąć poważnych problemów w relacjach, warto pracować nad tym tematem, aby nie powielać wcześniejszych wzorców, a także chronić swoje dzieci. jeżeli czujesz, iż jest to u Ciebie temat do przepracowania, skontaktuj się z nami. Wspólnie znajdziemy najskuteczniejsze rozwiązanie, które sprawi, iż Twoje relacje z najbliższymi zaczną się poprawiać.
