Ważne doniesienie z czasopisma „Neurology” − stworzono modele pozwalające na przewidywanie trajektorii postępowania zmian otępiennych.
Demencja jest powszechnym problemem zdrowia publicznego. Na całym świecie z jej powodu cierpi około 47 mln ludzi, a oczekuje się, iż do roku 2050 liczba ta wzrośnie do 131 mln. Częstość występowania tego zaburzenia wynosi aż 15 proc. u osób w wieku powyżej 68 lat − czyli w wieku, który pozwala na podejmowanie znacznej większości aktywności, w tym zawodowej. Bez coraz doskonalszych metod leczenia, terapii zapobiegawczych, a także przewidywania przebiegu postępującej utraty funkcji poznawczych niekorzystne skutki demencji będą przez cały czas narastać.
Wieloośrodkowy zespół naukowców z Holandii postawił sobie za cel skonstruowanie dających się zastosować klinicznie modeli przewidywania pogorszenia funkcji poznawczych u pacjentów z dodatnim wynikiem oznaczenia beta-amyloidu w płynie mózgowo-rdzeniowym i/lub z łagodnymi zaburzeniami funkcji poznawczych lub łagodną postacią otępienia. W tym celu, korzystając z danych Amsterdam Dementia Cohort, stworzono modele do przewidywania wyniku MMSE w czasie opierając się o bazowe parametry takie jak wiek, płeć, wyjściowy wynik MMSE, dawka APOE ε4, stężenie beta-amyloidu w płynie mózgowo-rdzeniowym oraz całkowitą objętość mózgu i hipokampa w badaniu MRI.
W sumie włączono 961 uczestników w wieku od 58 do 72 lat. U 310 rozpoznano łagodne upośledzenie funkcji poznawczych (mild cognitive impairment, MCI), a u 651 łagodną demencję. Wskaźniki pogorszenia funkcji poznawczych zwiększały się z czasem zarówno w przypadku zaburzeń, jak i łagodnej demencji. W przypadku MCI zidentyfikowano wiek, płeć oraz stężenia beta-amyloidu i białka tau w PMR jako czynniki zmieniające trajektorię wyniku MMSE. W przypadku łagodnej demencji zachowanymi zmiennymi w czasie efektami były stężenie beta-amyloidu, wiek, APOE ε4 i wyjściowy MMSE. Przewidywano, iż hipotetyczny pacjent z MCI, wyjściowym MMSE 28 i stężeniem beta-amyloidu wynoszącym 925 pg/ml osiągnie MMSE wynoszący 20 po 6 latach, a po hipotetycznym leczeniu zmniejszającym spadek o 30 proc. czas wydłuży się do 8,6 lat.
Powyższe modele mogłyby informować pacjentów o ich potencjalnej trajektorii poznawczej i pozostałej niepewności oraz pomagać w rozmowach na temat zindywidualizowanych potencjalnych efektów leczenia − stąd są bardzo cennym osiągnięciem zespołu naukowców.
