Stare uprzedzenie do terapii hormonalnej szkodzi kobietom w Indiach

Poczuła, jakby wszystkie elementy układanki w końcu złożyły się w całość. „Dlaczego wszyscy ci specjaliści, których widziałam, nie połączyli kropek?” – pyta Dutta, która teraz czuje się lepiej i nie bierze leków na ciśnienie krwi po opanowaniu stanu zapalnego poprzez zmianę diety, suplementację i ćwiczenia. Chociaż czuje, iż jest już za późno, aby rozpocząć terapię hormonalną zastępczą (HRT) lub terapię hormonalną menopauzy (MHT), jak nazywa ją teraz społeczność medyczna, jest gotowa spróbować funkcjonalnego resetu hormonalnego pod wpływem medycyny. „Gdyby 10 lat wcześniej ktoś powiedział mi o HRT, wzięłabym ją” – mówi.

Recepta na MHT — lek zastępujący estrogen i progesteron, których poziom spada wraz ze zbliżaniem się do menopauzy — jest mniej powszechna, choćby w indyjskich metropoliach, u kobiet cierpiących przez lata na wyniszczające objawy okołomenopauzalne. Tymczasem niektóre leki, takie jak Veozah (fezolinetant), doustny lek specjalnie leczący objawy naczynioruchowe (uderzenia gorąca) wywołane menopauzą, zatwierdzony przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) w 2023 r., nie są dostępne w Indiach. Ta pozorna niechęć do leczenia menopauzy medycznie może wynikać ze starego, utrzymującego się uprzedzenia.

Dr Nandita Palshetkar, położnik i ginekolog z Mumbaju, wspomina czasy, gdy objawy menopauzy były szeroko leczone dzięki HRT w Indiach i na świecie. „Lekarze stosowali ją na lewo, prawo i środek” — mówi dr Palshetkar, która jest byłą przewodniczącą Federation of Obstetric and Gynaecological Societies of India (FOGSI). „Następnie pojawiło się to badanie i zatrzymało wszystkich w miejscu” — mówi, odnosząc się do raportu Women’s Health Initiative (WHI), projektu finansowanego przez amerykańskie Narodowe Instytuty Zdrowia, skupionego na menopauzie i jej leczeniu.

W 2002 r. WHI opublikowało wstępne wyniki badania przeprowadzonego w celu ustalenia, czy HRT chroni kobiety przed chorobami serca i czy zwiększa ryzyko raka piersi. Wyniki wskazały, iż skojarzona terapia estrogenowo-progestagenowa wykazała podwyższone ryzyko raka piersi, chorób serca, udaru i zakrzepów krwi wśród uczestniczących kobiet, a badanie zostało przerwane.

Późniejsze metabadania i wyjaśnienia podważyły ​​wiele ustaleń WHI, jednak kultura nadmiernej ostrożności zakorzeniła się i przez cały czas jest wpływowym czynnikiem w klinicznym leczeniu menopauzy.

„Kobiety, które potrzebują MHT, powinny ją otrzymać” – mówi dr Paleshetkar. „Kobiety, które cierpią na częste uderzenia gorąca, nocne poty, lęk, bóle ciała i bezsenność, u których inne metody leczenia, takie jak zarządzanie stylem życia i suplementacja, nie pomogły, zdecydowanie powinny rozważyć HRT. To niesprawiedliwe, iż kobiety spędzają tyle lat, prowadząc życie poniżej optymalnego” – dodaje.

Wątpliwości co do badania pojawiły się kilka lat po jego opublikowaniu. „Średni wiek uczestników wynosił 63 lata, a tylko 3,5% kobiet miało 50-54 lata, czyli wiek, w którym kobiety zwykle podejmują decyzję o rozpoczęciu MHT”, zauważa oświadczenie Endocrine Society of the US z 2010 r. Miało ono również inne wady, takie jak rodzaj hormonów przepisywanych kobietom w trakcie badania. W odpowiedzi na wyniki badania WHI, stosowanie MHT spadło o około 80%, zauważa stowarzyszenie. „Wahadło wychyla się teraz w tył w wyniku dokładniejszej oceny stosowania MHT niedługo po menopauzie”.

Dr Palshetkar uważa, iż ​​nie chodzi o to, iż lekarze nie chcą przepisywać leku, często niechętnie robią to pacjenci. „Potrzebna jest większa świadomość” – mówi.

Jednak dowody anegdotyczne sugerują, iż choćby kobiety, które aktywnie tego szukają, mogą mieć trudności ze znalezieniem lekarza, który by przepisał im lek lub podał przekonujące powody, dla których nie jest on dla nich odpowiedni. Co najmniej sześć kobiet, z którymi rozmawiano na potrzeby tego artykułu, które zgłosiły się do lekarza w celu uzyskania ulgi w okresie menopauzy, powiedziało jedną z trzech rzeczy: ich lekarze nigdy tego nie zalecili; lekarz im to zasugerował, ale niechętnie tego spróbowały; lub zapytały o to i zniechęciły się.

Monika Manchanda, mieszkająca w Bengaluru współzałożycielka startupu zajmującego się technologiami zdrowotnymi, jest świadoma kontrowersji dotyczących MHT i zmieniających się postaw wobec niej w wielu krajach. Kilka lat temu 47-latka zaczęła odczuwać objawy okołomenopauzalne, takie jak nieprzewidywalne miesiączki, obfite krwawienia, nocne poty, bezsenność, wahania nastroju i mgła mózgowa. „Byłam w trakcie prezentacji i traciłam wątek myśli. Nigdy wcześniej tak się nie czułam” – mówi.

Zaczęła badać objawy i przyczyny, a jej badania ujawniły pracę lekarzy, takich jak mieszkająca w USA Mary Claire Haver. Są to specjaliści od menopauzy, którzy w mediach społecznościowych rozmawiają o powszechnej ignorancji dotyczącej menopauzy, choćby w środowisku medycznym. Ewangelizują korzyści płynące z terapii hormonalnej.

„Jeśli pójdziesz do indyjskiego lekarza, są dwie standardowe odpowiedzi: „to się zdarza w okresie menopauzy, musisz to znieść” i „schudnij”. Jak można ci powiedzieć, tak po prostu, żebyś się z tym pogodziła?” pyta Manchanda. Mając dostęp do lekarzy w miejscu pracy, przekonała się, iż terapia hormonalna przyniesie jej korzyści, ale jeszcze nie znalazła lekarza, który by ją przepisał. Przyjaciółka, która mieszka w Malezji, przechodzi terapię hormonalną, a Manchanda zaczęła rozważać możliwość wyjazdu tam w celu leczenia. „Rozmawiałam przez wideorozmowę z jej lekarzem i poważnie rozważam wizytę u niej w celu rozpoczęcia terapii hormonalnej” — mówi.

W jej książce Nowa menopauzaopublikowanym w kwietniu, dr Haver pisze: „Zasługujesz na nowoczesną opiekę menopauzalną. Kategoryczne zaprzeczanie, odrzucanie i odmowa omawiania opcji terapeutycznych, w tym terapii hormonalnej, nie ma miejsca w 2024 roku”. Nowy sposób myślenia o menopauzie, poparty badaniami, polega na tym, iż wpływa ona na każdy układ narządów w ciele, pisze.

Specjalistka ds. opieki nad menopauzą z Bengaluru, dr Aruna Muralidhar, zgadza się z poglądami dr Haver. „Podchodzenie do menopauzy z powagą, na jaką zasługuje, jest szczególnie istotne w Indiach, gdzie średni wiek menopauzy wynosi 46–48 lat” — mówi. Jest to mniej niż średni wiek, w którym kobiety osiągają menopauzę na świecie — 48,8 — i znacznie mniej niż średnia wieku 50–52 lat dla kobiet rasy białej. Dr Muralidhar, która praktykowała w Wielkiej Brytanii, zanim przeprowadziła się do Indii dekadę temu, mówi, iż jej zdaniem „indyjscy ginekolodzy nie są tak otwarci na HRT jak ci w Wielkiej Brytanii i USA”.

Ostrzega, iż ​​HRT nie jest rozwiązaniem uniwersalnym. „Lekarze muszą brać pod uwagę historię medyczną i styl życia pacjentki. Leczenie objawów menopauzy zaczyna się od podstawowej świadomości, zmiany stylu życia, odżywiania i suplementów, ćwiczeń i medytacji. Jednak brak świadomości lub doświadczenia w przepisywaniu HRT może sprawić, iż niektórzy lekarze wycofają się z przepisywania hormonów” — mówi dr Muralidhar.

Postawy zmieniają się, ale powoli. Od 2021 r. Indian Menopause Society (IMS) przeprowadza egzamin certyfikujący lekarzy jako praktyków menopauzy, zwany Credentialed IMS Menopause Practitioners (CIMP). Publikuje również coroczną listę lekarzy, którzy zdali egzamin, wraz z ich lokalizacją, na swojej stronie internetowej (indianmenopausesociety.org/CIMP-applications.html), a liczba ta rośnie.

Dr Archana Dwivedi, która kieruje oddziałem IMS w Vadodarze i zasiada w komitecie ds. witryny internetowej, zgadza się, iż badanie WHI „wywołało strach” wśród lekarzy i pacjentów przez wiele lat. „Jednak wytyczne się zmieniły i wraz z pojawieniem się lepszej jakości, bio-naśladującego estrogenu i progesteronu, ludzie zaczęli akceptować, iż MHT jest dobrą rzeczą do zaoferowania swoim pacjentom, ponieważ jakość życia jest ważna”, mówi dr Dwivedi w notatkach głosowych WhatsApp w odpowiedzi na pytania zadane pocztą elektroniczną.

„Długość życia wzrosła, kobiety żyją teraz do 90 lat i nie możemy żyć w kompromisie. MHT jest złotym standardem terapii i apelowałabym do lekarzy, aby nie pozwalali cierpieć swoim pacjentom, jeżeli kwalifikują się do jej otrzymania”, mówi, zalecając ostrożność tylko osobom powyżej 55 roku życia z chorobami współistniejącymi. „Im wcześniej zaczniesz, tym lepiej”, mówi, dodając, iż to mit, iż terapia estrogenowa powoduje choroby serca i otyłość.

„W rzeczywistości badania wykazały, iż odgrywa rolę w leczeniu cukrzycy typu 2 i otyłości, jeżeli jest podawany we adekwatnym czasie, a także w zdrowiu kości, zdrowiu psychicznym — wszystkie te rzeczy ulegają poprawie”. Dzięki dostępności plastrów przezskórnych i sprayów „MHT jest tutaj, aby pozostać”, mówi.