Cukrzyca może znacząco wpłynąć na zdrowie i ograniczyć codzienne funkcjonowanie. W skrajnych przypadkach prowadzi do poważnych powikłań, takich jak utrata wzroku, amputacje czy niewydolność nerek. Choć współczesne leczenie pozwala wielu diabetykom uniknąć tak dramatycznych skutków, to choroba przez cały czas wiąże się z licznymi trudnościami.
Poniżej znajdziesz adekwatną odpowiedź na pytanie, czy na cukrzycę można dostać orzeczenie o niepełnosprawności? Sprawdź, na jaki stopień możesz liczyć oraz czy jest sens ubiegać się o orzeczenie, gdy zachorujesz na cukrzycę typu 1 lub cukrzycę typu 2.
Czy na cukrzycę można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?
Osoby z cukrzycą często muszą zmagać się z obniżoną odpornością, problemami z układem krążenia, zaburzeniami czucia, skokami poziomu cukru i koniecznością nieustannego monitorowania glikemii. Codzienna kontrola diety, przyjmowanie leków i insulinoterapia wymuszają stałą organizację i mogą utrudniać Twoje życie zawodowe oraz społeczne.
To wszystko sprawia, iż diabetycy, zarówno z cukrzycą typu 1, jak i typu 2, mogą uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności. Jego stopień zależy od nasilenia choroby oraz jej wpływu na samodzielność i codzienne funkcjonowanie.
Jakie stopnie niepełnosprawności przysługują dorosłym diabetykom?
W przypadku dorosłych proces orzeczniczy uwzględnia stopień wpływu choroby na codzienne życie. Możesz uzyskać:
- lekki stopień niepełnosprawności – gdy choroba ogranicza niektóre Twoje aktywności, ale nie wymagasz stałej pomocy,
- umiarkowany stopień niepełnosprawności – jeżeli cukrzyca znacząco wpływa na Twoje funkcjonowanie i wymagasz częściowego wsparcia innych osób,
- znaczny stopień niepełnosprawności – bardzo rzadko przyznawany, w sytuacji, gdy całkowicie stracisz samodzielność.
Jakim symbolem oznacza się cukrzycę w orzeczeniu o niepełnosprawności?
Niepełnosprawność najczęściej utożsamiana jest z trudnościami w poruszaniu się, brakiem słuchu, czy wzroku lub obniżoną sprawnością intelektualną. W przypadku cukrzycy jednak główny problem dotyczy narządów wewnętrznych, a konkretnie pracy trzustki, która nie produkuje odpowiednich ilości insuliny lub nie działa tak, jak powinna.
Z tego powodu osoby z cukrzycą mogą otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności, choć przyczyna ich ograniczeń zdrowotnych ma inne podłoże niż typowe schorzenia ruchowe czy neurologiczne. W dokumentacji medycznej cukrzyca klasyfikowana jest pod kodem 11-I, który odnosi się do zaburzeń gospodarki hormonalnej oraz enzymatycznej organizmu. To oznaczenie jest stosowane zarówno w przypadku cukrzycy typu 1, jak i cukrzycy typu 2.

Czy warto ubiegać się o orzeczenie niepełnosprawności przy cukrzycy?
Cukrzyca to choroba przewlekła, która wymaga od Ciebie stałego leczenia i monitorowania. Jako diabetyk masz dostęp do refundacji leków oraz podstawowego sprzętu medycznego, takiego jak glukometr, paski testowe czy igły, w ramach świadczeń NFZ. Jednak posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności daje Ci dodatkowe przywileje. Możesz liczyć na zwiększony limit sensorów, transmiterów i zestawów infuzyjnych. Ponadto orzeczenie może umożliwić Ci uzyskanie dofinansowania np. na zakup pompy insulinowej lub jej osprzętu, co znacznie ułatwia codzienne kontrolowanie choroby.
Jakie dodatkowe świadczenia przysługują diabetykom z orzeczeniem?
Jeśli uzyskasz orzeczenie o niepełnosprawności, oprócz udogodnień związanych z leczeniem możesz ubiegać się o różne formy wsparcia finansowego i ulg podatkowych. Osoby z orzeczoną niepełnosprawnością mogą otrzymać:
- zasiłek pielęgnacyjny lub dodatek pielęgnacyjny,
- świadczenie wspierające lub pielęgnacyjne dla opiekuna,
- zwrot podatku za leki,
- ulgę rehabilitacyjną,
- zniżki na komunikację miejską,
- dodatkowe prawa pracownicze,
- dofinansowanie z PFRON na turnusy rehabilitacyjne oraz zakup sprzętu medycznego lub rehabilitacyjnego.
Dlaczego warto ubiegać się o orzeczenie dla dziecka z cukrzycą?
Dzieci chorujące na cukrzycę wymagają stałej opieki ze strony rodziców, co często zmusza ich do rezygnacji z pracy zawodowej. Orzeczenie o niepełnosprawności pozwala opiekunowi na uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego, które rekompensuje utracone dochody. Aby otrzymać to wsparcie, dokument musi zawierać punkty 7 i 8 z dopiskiem „wymaga”, które oznaczają konieczność stałej opieki i współudziału w leczeniu.
Rodzice dzieci z orzeczeniem mogą również korzystać z ulg podatkowych, zasiłku pielęgnacyjnego oraz dofinansowania z PFRON na sprzęt medyczny i inne potrzeby związane z leczeniem.
Dlaczego zasady przyznawania orzeczeń dla diabetyków są kontrowersyjne?
Nie wszyscy chorzy na cukrzycę mogą liczyć na jednolitą i sprawiedliwą ocenę ich stanu zdrowia. System orzeczniczy budzi wątpliwości, ponieważ:
- Lekarze orzekający nie muszą być diabetologami.
- Mimo, iż cukrzyca jest chorobą przewlekłą, orzeczenie wydawane jest tylko na czas określony.
- Stopień niepełnosprawności zależy od interpretacji lekarza – dwie osoby o identycznym stanie zdrowia mogą otrzymać różne decyzje.
- U dzieci punkt 7 i 8 bywa przyznawany według niejednolitych kryteriów.
- W przypadku cukrzycy typu 2 orzeczenie jest zwykle przyznawane w zaawansowanym stadium choroby, ale niektórzy pacjenci otrzymują je wcześniej, co też budzi kontrowersje.
- Powikłania cukrzycy nie sumują się – osoba z wieloma problemami zdrowotnymi może otrzymać taki sam stopień, jak ktoś z pojedynczym powikłaniem.
Wielu diabetyków odwleka złożenie wniosku o orzeczenie, licząc, iż poradzą sobie samodzielnie. Niestety, gdy choroba postępuje, może być już za późno na uzyskanie wsparcia. Dlatego warto zadbać o ten dokument jak najwcześniej, by ułatwić sobie leczenie i codzienne funkcjonowanie.

Źródła
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Cukrzyca
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19971230776/U/D19970776Lj.pdf
- https://www.gov.pl/attachment/ff3093ca-e88f-454c-86e8-99ecc86ef46a
- https://www.mojacukrzyca.org/pliki/download/Zalecenia-PTD-2024-22-01-2024.pdf
- https://niepelnosprawni.gov.pl/art,13,instytucje-orzekajace-procedury-orzekania-tryb-i-zasady