Zdrowie jelit dzieci jest tak ważne, iż jedno badanie ogłosiło: “Mikrobiom jelitowy powinien być postrzegany jako układ narządów, który ma istotne wpływy na rozwój dzieciństwa.” Jednak zatłoczone poranki, późne wieczory i przekąski podczas nauki, które przychodzą wraz z powrotem do szkoły, mogą zakłócić rozwijający się mikrobiom i zwiększyć ryzyko chorób w późniejszym życiu dzieci.
Dlaczego zdrowie jelit jest ważne dla dzieci?
Mikrobiomy dzieci specjalizują się w funkcjach takich jak synteza witaminy B12, kontrola stanów zapalnych i metabolizowanie aminokwasów związanych z osiąganiem równowagi jelitowo-mózgowej. Te funkcje są istotne dla rozwoju i wzrostu:
- Płuc
- Centralnego układu nerwowego
- Mózgu i rozwoju funkcji poznawczych
- Układu odpornościowego
Badania sugerują, iż lata szkolne są okresem kształtowania mikrobiomu dzieci, więc zdrowie jelit w tym okresie może wpływać na zdrowie w dorosłości.
Zagrożenia dla zdrowia jelit dzieci
Powszechne wyzwania i wzorce stylu życia podczas sezonu szkolnego mogą zagrażać zdrowiu jelit u dzieci i młodzieży oraz zakłócać zdrowy rozwój mikrobiomu.
1. Spożywanie przetworzonej żywności bogatej w tłuszcze i cukry
Opakowane przekąski i fast foody, które są wygodnymi produktami podczas powrotu do szkoły, często zawierają dużo cukru, tłuszczu i przetworzonych węglowodanów, ale nie błonnika. Taka żywność ultraprzetworzona może zwiększać liczbę szkodliwych bakterii w jelitach i przesuwać mikrobiom w kierunku stanu prozapalnego.
Bez dostępu do błonnika, dobre bakterie jelitowe praktycznie głodują i nie mogą się rozmnażać, aby zrównoważyć populacje prozapalne. Może to prowadzić do dysbiozy, czyli niezrównoważenia mikroorganizmów związanego z problemami zdrowotnymi i chorobami.
2. Stres
Okresy wysokiego stresu, takie jak np. związane z intensywnym programem szkolnym i dużą ilością pracy domowej, zostały wykazane w badaniach na zwierzętach jako promujące wyniszczanie jelit. Wyniszczanie jelit może umożliwiać patogenom, białkom i innym cząstkom przechodzić do krwiobiegu z jelit. Co może prowadzić do stanów zapalnych, alergii i problemów z układem odpornościowym.
Stres jest także czynnikiem ryzyka zespołu jelita drażliwego (IBS). Prawidłowa równowaga dobrych bakterii wydaje się być niezbędna do prawidłowego funkcjonowania nerwów w jelitach. A badania na zwierzętach pokazały, iż dysbioza może zwiększać nadwrażliwość odpowiedzialną za bóle i dolegliwości jelitowe w IBS.
3. Niewystarczająca ilość snu
Nie jest rzadkością, iż dzieci siedzą do późna nad pracą domową, oglądają telewizję lub piszą do przyjaciół. Jednak ten wzorzec zachowań może wpłynąć na mikrobiom jelitowy z czasem. Już po jednej nocy przespanej w niewłaściwy sposób może dojść do:
- Zmniejszenia różnorodności mikroorganizmów
- Zwiększenia mikroorganizmów sprzyjających chorobom
- Promowania przeciekających jelit
- Zwiększenia produkcji prozapalnych związków
- Wpłynięcia na nastrój poprzez zmienioną metabolizację neuroprzekaźników
Ponieważ prawie 35% dzieci nie dostaje wystarczającej ilości snu, te problemy mogą stać się poważnymi zagrożeniami. I konieczna będzie suplementacja probiotykami.
4. Siedzący tryb życia
Według CDC dzieci w wieku od 6 do 18 lat spędzają średnio 7,5 godziny dziennie przed ekranem. A te liczby wydają się rosnąć, co jest złym znakiem dla zdrowia jelit dzieci.
Całe to siedzenie może zmniejszyć liczbę bakterii sprzyjających zdrowiu i ogólną różnorodność bakterii. Może to być częściowo spowodowane wybieraniem wysokotłuszczowych, wysokocukrowych produktów spożywczych. Te z kolei często idą w parze z pasywnymi zajęciami, takimi jak oglądanie telewizji czy granie w gry wideo.
5. Nadwaga
Zbyt dużo śmieciowego jedzenia i zbyt mało aktywności fizycznej może zwiększyć ryzyko otyłości u dzieci i wpłynąć na ich mikrobiomy jelitowe. Badania pokazują, iż stosunek Firmicutes do Bacteroidetes w jelitach ma tendencje do wzrostu wraz z indeksem masy ciała (BMI). A także gatunek Lactobacillus L. reuteri może być związany z otyłością.
Zdrowie jelit dzieci: 4 kroki do poprawy
Bez względu na wyzwania, które stawiają przed Twoimi dziećmi w trakcie roku szkolnego, dobry plan zdrowia jelitowego może pomóc im przejść przez ten okres z mikrobiomami w doskonałym stanie — może choćby zdrowszymi niż wcześniej.
Karm swoje dzieci dietą sprzyjającą zdrowiu jelit
Najważniejszym sposobem na wsparcie rosnącego mikrobiomu jest karmienie dzieci większą ilością błonnika z produktów spożywczych. Na przykład takich jak warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe i fasola. Dobre bakterie jelitowe rozkładają prebiotyczne błonnik w tych produktach, aby produkować związki poprawiające zdrowie jelit, redukować stan zapalny i wspierać odporność.
Aby zwiększyć spożycie błonnika przez dzieci, zamień ultraprzetworzone przekąski na:
- Prażone ciecierzyce
- Warzywa z hummusem
- Wrapy z hummusem na tortillach pełnoziarnistych
- Domowy mix z orzechami, nasionami i suszonymi owocami bez dodatku cukru
Podczas posiłków spróbuj trików, takich jak zamiana mięsa na fasolę, dodawanie warzyw do dań z makaronem i mieszanie liściastych warzyw do zup.
Zachęcaj do ćwiczeń, które wspierają mikrobiom
Ćwiczenia zwiększają różnorodność mikroorganizmów, wspierają rozwój bakterii jelitowych wspierających układ odpornościowy i zmniejszają ryzyko zmian mikrobiomu związanego z otyłością. U dzieci z otyłością ćwiczenia mogą zmienić mikrobiom w kierunku zdrowszej równowagi i zmniejszyć sygnały prozapalne.
Zachęcaj swoje dzieci, aby wyłączyły telewizor, odłożyły telefony i ruszyły się w rodzinnych, zabawnych aktywnościach, takich jak:
- Spacer lub wędrówka po pobliskim parku
- Odwiedziny w pobliskim placu zabaw
- Jazda na rowerze po okolicy
- Gry na podwórku
Hobby takie jak sport, taniec czy gimnastyka to również świetny sposób, aby dzieci pozostawały aktywne.
Wprowadź dobre nawyki snu
Dzieci w wieku gimnazjalnym i średniej potrzebują od ośmiu do dwunastu godzin snu każdej nocy, aby się odświeżyć i naładować energię. Dla dobra zdrowia jelit swojego dziecka, ustaw godziny kładzenia się spać. (Tak, choćby dla nastolatków.)
Usunięcie ekranów z sypialni jest również najważniejsze dla dobrego snu. Niebieskie światło z telefonów i telewizorów może zakłócać rytm dobowy dzieci i pozbawiać je spokojnego snu. Zamiast korzystania z ekranów, zachęcaj do działań takich jak czytanie, tworzenie rzeczy czy granie w gry planszowe przed snem.
Pokonaj stres poprzez zabawę
Zabawa na świeżym powietrzu może poprawić nastrój dzieci i pomóc im odczuwać mniej stresu. Oprócz korzyści wynikających z redukcji stresu w zdrowiu jelit dzieci, spędzanie czasu w świeżym powietrzu może także zwiększyć różnorodność mikroorganizmów. Ponadto, ponieważ zabawa dodaje więcej aktywności do życia dzieci, może pomóc w utrzymaniu zdrowej wagi.
Czy moje dziecko potrzebuje probiotyku?
Jeśli skupisz się na wspieraniu zdrowia jelit swojego dziecka, ich mikrobiomy być może będą w stanie rozwijać się bez probiotyków. Jednak suplementy probiotyczne są niezbędne, jeżeli Twoje dziecko musi przejść kilka kursów antybiotyków z powodu choroby. Lub często cierpi z powodu dolegliwości układu pokarmowego.
Ekspozycja na antybiotyki może zabić korzystne bakterie i promować dysbiozę. Probiotyki mogą pomóc mikrobiomowi Twojego dziecka w powrocie do równowagi po użyciu antybiotyków.
Zdrowa dieta bogata w błonnik, aktywna rekreacja i regularny harmonogram snu powinny być wystarczające, aby pokonać wyzwania roku szkolnego z pewnością siebie i dobrym zdrowiem jelitowym Twoich dzieci. Jednak okresowa suplementacja probiotykami może przynieść ogromne korzyści, jeżeli chcesz wzmocnić odporność swojego dziecka.