Spośród 63 lokalizacji mobilne płuca najciemniejsze były w Bydgoszczy

Zdjęcie: PAS


Fatalna jakość powietrza jest w wielu miejscowościach, zwłaszcza na Śląsku i w Małopolsce, ale najciemniejszy kolor przybrały płuca w Bydgoszczy – podsumowuje Polski Alarm Smogowy, który w zimie ustawił siedem mobilnych płuc w 63 lokalizacjach w dziewięciu województwach.

PAS zaprezentował wyniki czwartej edycji kampanii „Zobacz, czym oddychasz. Zmień to”. Kilka zimowych miesięcy dwumetrowe modele ludzkich płuc w każdej miejscowości stały przez dwa tygodnie. Białe instalacje pochłaniały powietrze i w zależności od zanieczyszczeń osiadających na powierzchni zmieniały kolor, często stawały się grafitowe, a choćby czarne.

– Pomimo lekkiej i wietrznej zimy mobilne płuca pokazały, iż powietrze w wielu miejscowościach jest fatalnej jakości. Wystarczy spojrzeć na kolor, jaki przybierają płuca po dwóch tygodniach oddychania w zasmogowanych miejscowościach – powiedział rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego Piotr Siergiej.

Jak poinformował, spośród 63 lokalizacji najciemniejszy kolor przybrały płuca ustawione w Bydgoszczy (woj. kujawsko-pomorskie), w dzielnicy Miedzyń. Czarne płuca były też m.in. w Chełmcu (woj. małopolskie), Zabrzu, Czerwionce-Leszczynach (oba woj. śląskie). Za wzór skutecznej walki ze smogiem przedstawiciele PAS podali Kraków. W mieście tym obowiązuje zakaz spalania węgla i drewna. Dzięki temu stężenie pyłów i rakotwórczego benzoapirenu spadło o ponad 40 proc. Według danych stacji na krakowskim Kurdwanowie liczba dni smogowych w latach 2012–2022 spadła ze 116 do 40.

Andrzej Guła, lider PAS, ocenił, iż działania polityków mogą osłabiać walkę o czyste powietrze, w tym programy dotacji do wymiany pieców. – Dostrzegamy pewien nieznaczny postęp w likwidacji kopciuchów, ale istnieje realna groźba, iż ten proces zostanie zatrzymany, a choćby odwrócony. Niestety, w ostatnim czasie obserwujemy osłabianie przepisów w obszarze ochrony powietrza: dopuszczanie do sprzedaży najgorszej jakości węgla czy luzowanie uchwał antysmogowych w niektórych województwach – powiedział.

Według danych aktywistów w Polsce jest ok. 3 mln przestarzałych kotłów na węgiel i drewno. PAS namawia właścicieli domów jednorodzinnych do skorzystania z programu „Czyste powietrze”, za pomocą którego można pozyskać dotacje.

Kampania „Zobacz, czym oddychasz” jest realizowana w ramach projektu LIFE-IP współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej oraz we współpracy ze Stowarzyszeniem Program Czysta Polska. Wsparcia finansowego udzieliły też prywatne organizacje. Kampanię objął patronatem marszałek województwa śląskiego.