🌻 Słonecznikowe głoski – wakacyjne zajęcia logopedyczne dla dzieci z autyzmem

Cel zajęć: Ćwiczenie artykulacji głosek syczących (s, z, c, dz) w pozycjach: nagłosowej, śródgłosowej i wygłosowej, poprzez zabawę z płatkami słonecznika i elementy ekologii.

Grupa docelowa: Przedszkolaki i uczniowie młodszych klas z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD)

Czas trwania: 30–40 minut

Temat przewodni: 🌻 Słonecznik jako bohater językowej zabawy i opowieść o cyklu życia rośliny

🌼 Wprowadzenie do zajęć – w kręgu słonecznika (5 minut)

1. Powitanie z gestem i rymowanką: „Słońce świeci, słonecznik rośnie,
   Nasze głoski będą radosne!”
2. Zajęcia w kręgu – pokaz naturalnego słonecznika lub ilustracji.
   Dzieci mogą dotknąć, powąchać lub obejrzeć płatki, nasiona i łodygę – aktywacja zmysłów.

🗣️ Część logopedyczna – „Płatki mówią głoskami” (15–20 minut)

Materiały:

• Papierowe słoneczniki z dużymi okrągłymi środkami i odczepianymi płatkami (np. z rzepem)
• Na każdym płatku – obrazek i słowo z głoską: s, z, c, dz (np. sowa, zamek, cukierki, dzik)
• Lustereczka logopedyczne

Przebieg:

1. Dziecko wybiera płatek słonecznika, odrywa go i nazywa ilustrację.
2. Zadanie logopedyczne:
   • Powtórz głoskę i słowo 3 razy.
   • Złap dźwięk w lusterku – sprawdzamy pozycję języka i warg.
   • Jeśli dziecko ma trudność – nauczyciel wspiera poprzez modelowanie, podział sylabowy i wyrazowy.
3. Zabawa rytmiczna: Klaskanie sylab lub wyrazów zawierających głoski: so-wa, za-mek, cu-kier-ki.

🎨 Element kreatywno-ruchowy – „Ułóż swój słonecznik” (10 minut)

Zabawa konstrukcyjna:

• Każde dziecko tworzy własny papierowy słonecznik z płatków, na których wypisujemy (lub przyklejamy) słowa z ćwiczoną głoską.
• Dziecko może pokolorować środek i dokleić łodygę z zielonego papieru.

🌱 Element ekologiczny – „Jak rośnie słonecznik?” (5–7 minut)

Prosta opowieść edukacyjna z ilustracjami:

• Ziarno w ziemi – słońce – woda – kiełek – łodyga – kwiat – nasiona
• Nauczyciel pokazuje planszę lub animację (np. na tablecie)
• Dzieci dopasowują obrazki do etapów rozwoju słonecznika
• Wspólne zdanie podsumowujące: „Słonecznik rośnie, gdy dbamy o Ziemię”

🔁 Zakończenie – zabawa podsumowująca „Głoska-echo” (5 minut)

1. Dzieci ustawiają się w kole.
2. Nauczyciel mówi słowo z ćwiczoną głoską, dzieci powtarzają je jak echo.
3. Na koniec każde dziecko mówi swoje ulubione słowo z głoską syczącą i przykleja swój płatek do wspólnego „grupowego słonecznika”.

🎒 Wersja do domu – karta pracy

Do zabrania do domu:
📄 Karta z rysunkiem słonecznika, którego płatki trzeba uzupełnić naklejkami z obrazkami zawierającymi głoski s, z, c, dz.
Zadanie z rodzicem: „Znajdź w domu przedmioty z tymi głoskami”.

🔍 Podsumowanie i wskazówki

• Wskazówka terapeutyczna: Dzieci z ASD mogą wymagać wielokrotnego modelowania głosek i pracy indywidualnej z lusterkiem – w scenariuszu przewidziano czas na obserwację i dostosowanie poziomu trudności.
• Integracja sensoryczna: Wydzieranie płatków i zabawy plastyczne wspierają motorykę małą.
• Edukacja ekologiczna: Wzmacnianie poczucia troski o rośliny i otoczenie poprzez obserwację cyklu życia słonecznika.