Czynniki związane ze stylem życia, w tym złe nawyki żywieniowe i siedzący tryb życia, dramatycznie zwiększyły częstość występowania otyłości w krajach zachodnich i przyczyniają się do rozwoju takich schorzeń, jak niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD).
Wśród wielu mechanizmów, dzięki których otyłość upośledza funkcję męskich gonad, coraz większą rolę odgrywają procesy, w których uczestniczą sirtuiny (SIRT).
Sirtuiny u ssaków to rodzina siedmiu enzymów (sirtuina 1–7) uczestniczących w posttranslacyjnej modyfikacji białek (przede wszystkim deacetylacji, ale także poliADP-rybozylacji, demalonylacji czy lipoamidacji), a więc w regulacji wielu procesów metabolicznych.
Aktywność wszystkich sirtuin jest zależna od dostępności NAD+, natomiast funkcja poszczególnych izoform jest różna, a choćby wzajemnie antagonistyczna. Wcześniejsze badania wykazały, iż SIRT odgrywają istotną rolę w regulacji genów, metabolizmie, starzeniu się i rozwoju nowotworów. Regulują one równowagę energetyczną, równowagę lipidową, metabolizm glukozy i adipogenezę. Dowody wskazują również na rolę SIRT w reprodukcji u samców.
Co do tego ostatniego zagadnienia posiadamy mało danych, gdyż większość badań przeprowadzono na modelach zwierzęcych, a bardzo kilka na ludziach. Z dotychczasowych prac wynika, iż SIRT odgrywają istotną rolę w mechanizmach molekularnych, dzięki których otyłość wpływa na płodność mężczyzn.
Włoski zespół badawczy postanowił sprawdzić, czy syntetyczne lub naturalne związki zdolne do modyfikowania aktywności SIRT mogą być przydatne w leczeniu otyłości i zapobieganiu jej wpływowi na czynność gonad. Niektóre cząsteczki, takie jak resweratrol, wydają się skuteczne w modulowaniu aktywności SIRT, zwłaszcza u kobiet.
Na podstawie metaanalizy badań badacze wykazali, iż resweratrol odgrywa istotną rolę w modulowaniu aktywności SIRT w celu przeciwdziałania negatywnemu wpływowi otyłości na męską płodność. Co istotne, wyraźnie widoczna była poprawa jakości nasienia u pacjentów otyłych. Potrzebne są dalsze analizy i badania dotyczące tego zagadnienia zarówno na modelach zwierzęcych, jak i na ochotnikach, by stworzyć działającą terapię.
Opracował Marek Meissner
