– Realizacja „Narodowego Programu Chorób Układu Krążenia na lata 2022-2032” przyczynia się do zmniejszenia występowania w polskiej populacji czynników ryzyka chorób układu krążenia, poprawia się także jakość życia pacjentów w trakcie, jak też i po zakończeniu leczenia – podkreślił w Sejmie wiceminister zdrowia Marek Kos.
W trakcie wieczornej sesji posiedzenia Sejmu posłowie przyjęli roczne sprawozdanie z realizacji za 2023 rok „Narodowego Programu Chorób Układu Krążenia na lata 2022-2032”. Sprawozdanie z jego realizacji przedstawił wiceminister zdrowia Marek Kos.
Cel - obniżenie śmiertelności
Jak mówił wiceminister Kos, głównym celem programu jest obniżenie zachorowalności umieralności z powodu chorób układu krążenia. Program ma też zapewnić obywatelom równy i adekwatny do potrzeb dostęp do wysokiej jakości świadczeń zdrowotnych przez przyjazny, nowoczesny i efektywny system ochrony zdrowia.
– Całkowity budżet programu na lata 2022 - 2032 wynosi 2, 724 mld złotych. Budżet na poszczególne lata to 24 miliony w roku 2022 i po 270 milionów złotych rocznie, w latach 2023 - 2032. W roku 2023 z budżetu Narodowego programu chorób układu krążenia na realizację działań określonych w programie wydatkowano kwotę 88,6 mln zł, z czego 84 miliony przeznaczono na zakup sprzętu, a pozostała kwota wynosząca 4,6 mln zł dotyczyła sfinansowania działań realizowanych przez Narodowy Instytut Kardiologii w Warszawie – mówił wiceminister Kos.
Jak tłumaczył wiceminister, niskie wydatkowanie środków wynika z tego, iż był to pierwszy rok funkcjonowania programu, bowiem ten wszedł w życie 28 grudnia 2022 roku.
– W pierwszym roku realizacji programu większość działań miała charakter planowy i organizacyjny. Dla porównania w 2024 roku na realizację programu przekazano środki w wysokości 175,2 mln zł. – wyjaśnił minister.
Kluczowe obszary programu
Mówiąc o najważniejszych działaniach w ramach programu, jakie zostały podjęte w 2023 roku, z których większość została zrealizowana bezkosztowo, w ramach środków własnych lub były finansowane z innych projektów, minister wymienił pięć kluczowych obszarów. Pierwszym były inwestycje w kadry.
- Kontynuowano prace nad nowelizacją standardów kształcenia studiów na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo. Dokonano także zmiany programów specjalizacji w wybranych dziedzinach. W kontekście kształcenia pielęgniarek i położnych dokonano aktualizacji programów trzech kursów kwalifikacyjnych, dwóch kursów specjalistycznych oraz opracowano sześć nowych kursów specjalistycznych, w tym specjalny kurs - edukator w chorobach układu krążenia, który tylko w 2023 roku ukończyło 1797pielęgniarek – mówił wiceminister Kos.
Jak wskazywał, drugim obszarem działań były inwestycje w edukację, profilaktykę i styl życia. Wypracowano kompleksowe rozwiązania w zakresie szkolnej edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowego stylu życia dla uczniów. Klas 4 - 8 szkół podstawowych, jak również klas 1- 3 szkół ponadpodstawowych. Wprowadzono zmiany w podstawach programowych wychowania fizycznego dla uczniów szkół podstawowych, szkół branżowych, jak również szkół ponadpodstawowych, wprowadzając jednolite testy sprawności fizycznej uczniów umożliwiające identyfikacje programów zdrowotnych oraz promocję aktywności fizycznej jako elementu zdrowego stylu życia.
Kontynuowano także prace nad systemem przyjaznego etykietowania żywności, jej uzupełniania o informacje dotyczące wartości odżywczej produktu a także działania z zakresu edukacji żywieniowej, oparte na upowszechnianiu zasad prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży oraz wspieraniu zdrowych wyborów żywieniowych.
- Trzeci obszar to inwestycje w pacjenta. Rozpoczęto prace nad ankietą stanu zdrowia pacjenta, w aplikacji w ramach projektu „mojeIKP” oraz kartę ryzyka chorób układu krążenia. Te narzędzia umożliwiły użytkownikom. na podstawie informacji wskazanych w ankiecie, wskazanie zakresu badań laboratoryjnych, takich jak poziom glukozy, cholesterolu i innych badań, chociażby ciśnienia tętniczego, ocenić ryzyko wystąpienia zdarzeń sercowo naczyniowych – mówił minister Kos.
Jak wskazywał, czwartym obszarem były inwestycje w naukę i innowacje, chociażby te dotyczące rozszerzenia zakresu wentylowanych świadczeń zdrowotnych w zakresie chorób układu krążenia. Wprowadzono między innymi także możliwość wystawiania przez lekarza POZ skierowania na badanie tomografii komputerowej tętnic wieńcowych, przy wskazaniu do diagnostyki w kierunku choroby niedokrwiennej serca.
- Wprowadzono także warunki realizacji trzech nowych świadczeń gwarantowanych – wszczepienie przezcewnikowe bezelektrodowego systemu do stymulacji jednojamowej, przecewnikową naprawę niedomykalności zastawki trójdzielnej metodą brzeg do brzegu dzięki klipsa oraz monitorowanie zdarzeń arytmicznych przy użyciu wszczepialnych rejestratorów zdarzeń – wymieniał wiceminister.
- Rozwijano też centra wsparcia badań klinicznych należących do polskiej sieci badań klinicznych a także opracowano dokumentację niezbędną do rozpoczęcia procedury wyboru wykonawcy badania zagrożenia populacji polskiej chorobami układu krążenia. Realizacja tego badania rozpocznie się tuż w kwietniu tego roku – dodał Kos.
Piątym obszarem wskazanym przez ministra były inwestycje w system opieki kardiologicznej, gdzie wprowadzono między innymi program pilotażowy opieki nad pacjentem kardiologicznym, który został przyjęty w 2021 roku na terenie siedmiu województw.
- Program dotyczył kompleksowej i koordynowanej opieki kardiologicznej dla pacjentów z nadciśnieniem tętniczym opornym lub i wtórnym, niewydolnością serca lub nadkomorowymi i komorowymi zaburzeniami rytmu i przewodzenia lub zastawkowymi wadami serca. Zgodnie z danymi z NFZ w zakresie realizacji programu pilotażowego wartość udzielonych świadczeń udzielonych w pilotażu sieci kardiologicznej wyniosła ponad 143 miliony złotych. Na 31 grudnia 2023 roku do programu pilotażowego zostało włączonych 1275 zakładów w ramach 505 podmiotów, które zawarły porozumienia na realizację świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych w pilotażu sieci kardiologicznej. Od początku realizacji tego programu pilotażowego do końca 2023 roku zakwalifikowano do niego 21247 pacjentów – mówił minister Kos.
Po wygłoszonych stanowiskach przez kluby i koła poselskie, dotyczące informacji złożonej przez ministra Kosa o realizacji za 2023 rok Narodowego Programu Chorób Układu Krążenia na lata 2022-2032, posłowie bez głosu sprzeciwu opowiedzieli się za rekomendacją sejmowej Komisji Zdrowia, która proponowała przyjęcie sprawozdania.
