Dla kogo: dzieci w wieku przedszkolnym, w tym dzieci ze spektrum autyzmu
Czas trwania: ok. 45 minut
Miejsce: sala przedszkolna z miejscem do zabawy na dywanie
Cel ogólny: rozwijanie postawy przyjacielskiej, empatii, współpracy i wzmacnianie więzi w grupie
🎯 Cele szczegółowe:
- Dziecko potrafi wskazać, czym jest przyjaźń
- Dziecko podejmuje współpracę w zabawie
- Dziecko potrafi powiedzieć, co lubi robić ze swoim przyjacielem
- Dziecko poznaje wartości takie jak: życzliwość, pomaganie, dzielenie się
🧩 Metody pracy:
- metoda aktywizująca (zabawa, opowieść, rozmowa kierowana)
- elementy bajkoterapii
- metoda sensoryczna i dramowa
📚 Pomoce dydaktyczne:
- Opowiadanie „Kolorowe serce przyjaźni” (do przeczytania przez nauczyciela)
- Kolorowe serca z papieru, duże puzzle z napisem „PRZYJAŹŃ”, chusta animacyjna, kredki, klej, kartki
- Książeczki o przyjaźni (np. „Miś i przyjaciele”, „Franklin i nowy kolega”)
- Spokojna muzyka w tle
- Baloniki lub kolorowe wstążki
📘 Jak uczyć uczniów z Zespołem Aspergera o emocjach i relacjach społecznych? eBook 22 zł
🌟 Przebieg zajęć:
1. Powitanie w kręgu – „Przyjacielskie imię” (5 min)
Dzieci siedzą w kręgu i witają się, przekazując maskotkę lub piłeczkę:
„Mam na imię Ania i lubię się bawić z przyjaciółmi”.
Każde dziecko mówi swoje imię i kończy zdanie według własnego pomysłu.
2. Wprowadzenie – Opowiadanie: „Kolorowe serce przyjaźni” (7 min)
Nauczyciel czyta krótkie opowiadanie o grupce dzieci, które znajdują zaczarowane serce – za każdym razem, gdy ktoś był miły, serce zmieniało kolor.
Rozmowa kierowana:
- Co to znaczy być przyjacielem?
- Jak możemy sprawić, iż ktoś poczuje się dobrze?
- Kiedy ty czujesz się jak przyjaciel?
📖 Opowiadanie: Kolorowe serce przyjaźni
Pewnego razu, w małym przedszkolu położonym tuż przy lesie, dzieci bawiły się w ogrodzie. Nagle Staś, który bardzo lubił kopać w piasku, natrafił na coś błyszczącego.
– Zobaczcie! – zawołał. – Coś się świeci!
Dzieci podbiegły i zobaczyły małe, szklane serce. Było całkiem przezroczyste, jak kropla wody.
– To może być zaczarowane serce! – powiedziała Hania z szeroko otwartymi oczami.
Nauczycielka podniosła serce i powiedziała:
– Może sprawdzimy, co się stanie, jeżeli zrobimy coś miłego?
I wtedy wydarzyło się coś niesamowitego…
🌈 Zaczarowane kolory
Kiedy Kuba pomógł Zuzi podnieść jej klocki, które się rozsypały, serce zabłysło na zielono.
Kiedy Lena powiedziała: „Chcesz się pobawić ze mną?”, serce rozświetliło się na różowo.
A kiedy Franek podzielił się swoją zabawką z Marysią, serce zaświeciło się na złoto!
– Ono naprawdę reaguje na dobro! – zawołały dzieci.
Od tego dnia w przedszkolu wszyscy zaczęli częściej się uśmiechać, pomagać sobie i mówić miłe rzeczy.
Serce każdego dnia świeciło innym kolorem, a dzieci nazywały je „kolorowym sercem przyjaźni”.
💬 A wtedy Staś powiedział:
– Wiecie co? My chyba wszyscy mamy takie serca – tylko trzeba je uruchomić dobrocią.
Nauczycielka się uśmiechnęła i dodała:
– I każde dobre słowo, każda pomocna dłoń, każdy uśmiech… sprawia, iż nasze serca świecą. Choć może nie widać ich tak jak tego szklanego, to na pewno są kolorowe.
🧠 Rozmowa po opowiadaniu:
🌀 Co to znaczy być przyjacielem?
🌀 Jak możemy sprawić, iż ktoś poczuje się dobrze?
🌀 Kiedy ty czujesz się jak przyjaciel?
🌀 Jakie kolory mogłyby mieć Twoje serce przyjaźni?
eBook Trening Umiejętności Społecznych dla dziecka ze spektrum autyzmu: Praktyczny przewodnik z ćwiczeniami – 17 zł
3. Zabawa ruchowa: „Most przyjaźni” (5 min)
Dzieci tworzą pary i budują most z rąk. Pozostałe dzieci przechodzą pod mostem. Potem zmiana – każde dziecko ma okazję przejść i tworzyć most.
Zabawa sprzyja współpracy, dotykowi, budowaniu zaufania.
4. Praca plastyczna: „Moje serce przyjaźni” (10 min)
Każde dziecko otrzymuje papierowe serce.
Zadanie:
👉 Pokoloruj serce takimi kolorami, które kojarzą Ci się z przyjaźnią.
👉 Dla dzieci bardziej komunikatywnych – możliwość narysowania na sercu osób, które lubią.
👉 Na koniec serca zostaną przyklejone na dużym plakacie „Drzewo Przyjaźni”.
5. Zabawa integracyjna z chustą animacyjną: „W kręgu przyjaciół” (7 min)
Dzieci trzymają chustę. Nauczyciel mówi:
„Kto dziś był miły dla kolegi – niech wskoczy do środka!”
„Kto lubi się dzielić zabawkami – macha chustą!”
Zabawa wzmacnia pozytywne zachowania i uczy akceptacji.
6. Podsumowanie – „Puzzle przyjaźni” (5 min)
Każde dziecko otrzymuje fragment dużego puzzla z napisem „PRZYJAŹŃ”.
Układanie puzzli razem symbolizuje, iż wszyscy jesteśmy częścią grupy i razem tworzymy coś pięknego.
🧠 Uwaga dla nauczyciela:
Dla dzieci z ASD warto przygotować konkretne obrazki ilustrujące zachowania przyjacielskie (np. pomoc w ubraniu kurtki, dzielenie się zabawką) oraz stosować komunikaty wspomagające:
- „Pokaż, kto dziś ci pomógł.”
- „Co narysujesz na swoim sercu?”
📘 Jak uczyć ucznia ze spektrum autyzmu? Przewodnik dla nauczycieli wszystkich przedmiotów eBook 18 zł
💡 Możliwości rozszerzenia:
- Wysłanie kartek z serduszkami do innej grupy lub zaprzyjaźnionej placówki
- Wspólne stworzenie „Kodeksu Przyjaciela” – z zasadami dobrego traktowania innych
- Dzień bez zabawek – tylko zabawy w parach i w grupie
💛 Kodeks Przyjaźni dla Przedszkolaków
1. Pomagam, kiedy ktoś potrzebuje pomocy.
👉 Podaję rękę, pomagam posprzątać, zapraszam do zabawy.
2. Dzielę się zabawkami.
👉 Bo przyjaźń to dzielenie się radością.
3. Słucham, kiedy ktoś mówi.
👉 Każdy głos jest ważny.
4. Mówię miłe słowa.
👉 „Dziękuję”, „Proszę”, „Fajnie, iż jesteś!” – to słowa przyjaciela.
5. Nie biję, nie popycham, nie krzyczę.
👉 Bo przyjaźń to bezpieczeństwo i spokój.
6. Czekam na swoją kolej.
👉 Dobra zabawa to wspólna zabawa.
7. Pocieszam, kiedy ktoś jest smutny.
👉 Przyjaciel widzi, kiedy trzeba być blisko.
8. Uśmiecham się i witam innych każdego dnia.
👉 Dobry dzień zaczyna się od uśmiechu.
🌈 Na dole możesz dodać:
Podpisy dzieci (np. odcisk palca lub imię):
📍 „Ja też chcę być przyjacielem!”
❓Najczęstsze pytania
Czy dzieci z autyzmem rozumieją pojęcie przyjaźni?
Tak, choć rozumienie przyjaźni może być inne niż u dzieci neurotypowych. Warto posługiwać się konkretami, pokazywać przykłady i wzmacniać pozytywne relacje.
Jak dostosować zajęcia dla dzieci z ASD?
Używaj prostych komunikatów, obrazków, przewidywalnych struktur. Pozwól na uczestnictwo w swoim tempie. Można też wcześniej pokazać dziecku plan zajęć w formie obrazkowej.
Czy można zorganizować takie zajęcia z rodzicami?
Tak! Dzień Przyjaźni to świetna okazja na wspólne zajęcia integracyjne z rodzinami.
IPET dla ucznia z Zespołem Aspergera – Praktyczny Przewodnik eBook 17 zł
📘 Zajęcia rewalidacyjne dla uczniów z Zespołem Aspergera eBook 18 zł
Jak pomóc dziecku z ASD w rozumieniu i wyrażaniu emocji? Praktyczne scenariusze zajęć dla terapeutów, pedagogów i rodziców eBook 20 zł
Arkusze, karty pracy, materiały dla dzieci i młodzieży ze spektrum autyzmu
📘 Pierwsze kroki w nauce pisania i czytania – Ćwiczenia językowe dla dzieci ze spektrum autyzmu eBook 19 zł