„Nie wyrzucaj, wykorzystaj!”
(bookcykling – warsztaty tworzenia eko-książeczki sensorycznej)
Scenariusz zajęć biblioterapeutycznych dla młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu znacznym i umiarkowanym
Cele ogólne:
- Kształtowanie świadomości ekologicznej związanej z ograniczeniem wytwarzanych odpadów oraz odzyskiwaniem niepotrzebnych: opakowań, kartonów, starych folii, tektury, ubrań, guzików, kawałków materiału itd.
- Rozumienie konieczności ochrony środowiska naturalnego przed zanieczyszczeniami
- Rozumienie konieczności segregowania odpadów wytworzonych przez człowieka
- Rozwijanie sprawności manualnej
- Rozwijanie wyobraźni i kreatywności
- Wzrost poczucia wartości podczas wytwarzania przedmiotów użytecznych
Cele rewalidacyjne – uczeń:
- rozumie potrzebę ochrony środowiska przyrodniczego, wymieni kilka przykładów, jak chronić przyrodę
- wie, jak należy segregować odpady
- zna znaczenie słów ekologia i recykling
- zna etapy powstawania książki
- dokona wyboru materiałów do recyklingu
- samodzielnie z wybranych przez siebie materiałów zrobi książeczkę sensoryczną
- doskonali sprawność manualną wykorzystując różne narzędzia i materiały do pracy np.: nożyczki, dziurkacz, zszywacz, pistolet do kleju, kleje, tektury, sznurki itd.
Warunki techniczne:
- liczba uczestników warsztatu: 40 uczniów
- czas trwania zajęć: 90 minut
- uczestnicy zajęć: uczniowie Szkoły Specjalnej Przysposabiającej do Pracy
Metody:
- aktywizujące
- pogadanka
- czytanie tekstu
- praktycznego działania
Środki:
- pozycje książkowe
- teksty łatwe do czytania
- krótkie filmiki youtube o oszczędzaniu papieru, o tym jak powstaje książka
- nożyczki, dziurkacz, zszywacz, pistolet do kleju, kleje, tektury, sznurki, stare gazety, folie, folie bąbelkowe, kawałki materiału, stare guziki, plastikowe nakrętki, patyczki po lodach, stare zamki, pojedyncze koraliki, woreczki, papierowe torebki, zatrzaski, rzepy, plastikowe opakowania, piórka, kawałki wykładziny, nakrętki od słoików itd.
Formy realizacji:
- indywidualne, grupowo
Literatura wykorzystana do zajęć:
- Justyna Bednarek „Ty też możesz uratować świat. Ekoopowieści z Pietruszkowej Woli”; rozdział 4
- Karolina Makowiecka „Moja odpowiedzialność za środowisko. Co osoba z niepełnosprawnością intelektualną powinna wiedzieć o ochronie środowiska”
Przebieg zajęć
I. Część organizacyjna
Powitanie uczestników zajęć. Omówienie celu spotkania. Przedstawienie tytułu warsztatów i ich przebiegu.
II. Część adekwatna
- Pogadanka na temat:
- Czy wiemy co to jest ekologia?
- Czy wiemy co to jest recykling?
Nauczyciel wyjaśnia pojęcia:
Ekologia – z języka greckiego oznacza naukę o domu. Naszym domem jest środowisko, w którym my żyjemy. To w nim dorastamy, uczymy się nowych rzeczy. Ekologia to wszystko, co nas otacza, a więc świat flory i fauny – nasz kontakt z przyrodą.
Recykling – proces mający na celu dążenie do odzyskania i ponownego użycia materiałów (odpadów), przy jak najmniejszym wkładzie energetycznym. Recyklingiem w potocznym słowa znaczeniu nazywamy adekwatną selekcję odpadów, a następnie ich przetworzenie na nowe produkty przy maksymalnym stopniu wykorzystania.
Nauczyciel przedstawia uczniom przykłady recyklingu:
- ze starej opony samochodowej można zrobić ogrodową donicę
- z rolek po papierze toaletowym można zrobić różne plastyczne ozdoby lub organizer na biurko
- ze słoików można zrobić lampion
- ze szklanej butelki można zrobić wazon techniką decoupage lub pomalować farbami, lub lampę
- z plastikowych butelek można zrobić polar.
2. Praca z tekstem
Nauczyciel odczytuje uczniom jeden krótki tekst z 4. rozdziału książki „Ty też możesz uratować świat. Ekoopowieści z Pietruszkowej Woli”. Następnie pyta uczniów: Co robią z niepotrzebnymi rzeczami w swoim domu? W jaki sposób wykorzystują różne zużyte przedmioty w szkole? Czy w domu dokonują segregacji śmieci?
Podsumowując temat nauczyciel prosi jednego z uczniów o odczytanie tekstu łatwego do czytania „Co zrobić z niepotrzebnymi rzeczami?” na podstawie publikacji „Moja odpowiedzialność za środowisko” (autor Karolina Makowiecka).
Nauczyciel omawia z uczniami tekst: „Co zrobić z niepotrzebnymi rzeczami”? i wprowadza do tematu tworzenia eko-książeczki sensorycznej. Tłumaczy uczniom, co to za typ książki, jakie ma przeznaczenie, iż głównie przeznaczona jest dla małych dzieci, po to, by dostarczyć im poprzez wszystkie zmysły jak najwięcej wrażeń i odczuć. Książka będzie zrobiona z różnych materiałów recyklingowych.
3. Krótka projekcja filmików
Przed przystąpieniem do pracy, nauczyciel prosi uczniów, by obejrzeli krótki film o etapach powstawania książki i o tym, co robić żeby nie marnować papieru.
4. Praca indywidualna
Każdy z uczniów wybiera sobie spośród przygotowanych materiałów te, które najbardziej go interesują, by móc zrobić według własnego pomysłu eko-książkę sensoryczną, która może służyć np. jako pomoc dla dzieci z oddziałów przedszkolnych. W trakcie pracy może być włączona muzyka relaksacyjna.
III. Podsumowanie
Nauczyciel prosi, by każdy z uczniów zaprezentował przez siebie wykonaną eko-książkę sensoryczną. Podkreśla raz jeszcze, iż wszystkie wykonane książki będą miały swoich właścicieli, iż bardzo dziękuję uczniom za to, iż przyczynili się do ratowania naszej planety, iż kreatywnie wykorzystali materiały i dali im „drugie życie”.
IV. Ewaluacja
Uczniowie odpowiadają na pytania: Z jakich materiałów składa się ich książka? Czego się nauczyli podczas odbytych warsztatów? Co najbardziej im się podobało?
Literatura:
Justyna Bednarek „Ty też możesz uratować świat. Ekoopowieści z Pietruszkowej Woli”, książka dostępna na stronie ING Dzieciom
Karolina Makowiecka „Moja odpowiedzialność za środowisko. Co osoba z niepełnosprawnością intelektualną powinna wiedzieć o ochronie środowiska”, publikacja dostępna na:
Moja odpowiedzialnosc za srodowisko.qxp (psoni.org.pl)
Filmy z youtube:
„Jak powstaje książka” — film stworzony na warsztatach animacji w Księgarni Dwie Siostry – YouTube
JAK POWSTAJE KSIĄŻKA – YouTube
Edukacyjne filmy animowane – o oszczędzaniu papieru – YouTube
Książka sensoryczna – Dzika Jabłoń (wordpress.com)
Autor: Jolanta Grulkowska – Czytelniczka Portalu
