Sądy wznawiają i cofają wyroki dotyczące reklamy aptek

… Po 5 latach od wydania wyroku w sprawie naruszenia zakazu reklamy przez jedną z aptek DOZ, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowił wznowić postępowanie. Stało się tam w wyniku skargi właściciela apteki. Po wznowieniu postępowanie zostało umorzone, a decyzje inspekcji farmaceutycznej uchylone (V SA/Wa 2493/25). To efekt czerwcowego wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który zakaz reklamy aptek uznał za niezgodny z prawem unijnym.

Pierwszy wyrok sądu administracyjnego (NSA) uwzględniający wspomniany wyrok TSUE zapadł już w 24 czerwca. Naczelny Sąd Administracyjny uczyło wtedy wcześniejszy wyrok WSA i decyzje inspekcji farmaceutycznej, nakładające karę na właściciela apteki, w której prowadzona była reklama. Polski sąd wskazał wtedy, iż nie zobligowany uwzględniać regulacje zawarte w prawie unijnym i brać pod uwagę argumenty zawarte w orzecznictwie TSUE.

– Z zasady pierwszeństwa prawa unijnego wynikają szczególne obowiązki nałożone na Sądy krajowe w zakresie zapewnienia skuteczności i pierwszeństwa prawa unijnego. Na Sądach, a w szczególności na Sądach ostatniej instancji, spoczywa obowiązek kontroli działań administracji publicznej w sposób umożliwiający wyeliminowanie rozstrzygnięć niezgodnych z prawem unijnym – wskazał NSA.

• Czytaj również: Zwrot w sprawie kar za naruszenie zakazu reklamy aptek
  

To stanowisko podzielają kolejne składy sędziowskie WSA i NSA, umarzając i uchylając postępowania dotyczące naruszenia zakazu reklamy aptek. Jak poinformował portal Prawo.pl 1 października zapadły co najmniej trzy wyroki WSA uchylające wcześniejsze orzeczenia i umarzające postękiwania w sprawach dotyczących nałożenia kar pieniężnych dla właścicieli aptek.

Promocje, kupony i leki recepturowe w 24 godziny

Wspomniana wyżej apteka DOZ w 2018 roku prowadziła szereg działań, które inspektor farmaceutyczny uznał za naruszające zakaz reklamy aptek. Na regałach ekspedycyjnych wywieszano napisy „PROMOCJA”. Apteka wydawała upominki w postaci kart do gry, przy zakupach preparatów dla dzieci. W izbie ekspedycyjnej wisiał też plakaty o treści: „Zrealizujemy każdą receptę w 24 h. Gwarancja 100% realizacji recepty” oraz „Leki recepturowe sporządzany do 24h”.

Lista działań marketingowych, które WIF uznał za naruszające zakaz reklamy była długa. W rezultacie właściciel apteki został ukarany grzywną w wysokości 25 000 zł. Tę decyzją podtrzymał także Główny Inspektor Farmaceutyczny, a w 2020 roku sprawa trafiła do WSA.

– …intencją ustawodawcy było zakazanie reklamowania zarówno aptek i punktów aptecznych, jak i zakazanie reklamowania ich działalności. Mimo tego zakazu skarżąca reklamowa aptekę i jej działalność poprzez umieszczone w izbie ekspedycyjnej napisy, etykiety, plakaty, ulotki, gazetki reklamowe, jak również wydawanie upominków i kuponów. Tym samym spółka prowadziła niedozwoloną reklamę, w konsekwencji czego ponosi za to odpowiedzialność– wskazał wtedy WSA.

• Czytaj również: TSUE: Obowiązujący w Polsce zakaz reklamy aptek jest sprzeczny z prawem Unii

Sąd potwierdził, iż działania inspekcji farmaceutycznej były uzasadnione, a kara adekwatna. Orzeczenie stało się prawomocne (VI SA/Wa 402/20). Wyrok TSUE z czerwca tego roku umożliwił jednak powrót do sprawy. Spółka prowadząca aptekę złożyła skargę o wznowienie postępowania. WSA przychylił się do tej skargi, po czym postępowanie umorzył, a decyzje WIF i GIF uchylił. Zasądził też od Głównego Inspektora Farmaceutycznego na rzecz przedsiębiorcy wypłatę 8 459 zł zwrotu kosztów sądowych. W praktyce wyrok ten oznacza też, iż firma powinna odzyskać 25 000 zł kary, którą musiała 5 lat temu zapłacić.

Wyroki, które zapadły 1 października nie są jeszcze prawomocne. Teoretycznie GIF może wnieść do nich skargi kasacyjne do NSA. Szanse na ich uwzględnienie są jednak minimalne.

©MGR.FARM