Zarejestrowanie przez FDA nowej wersji modelu da Vinci 5 utwierdza pozycję peroducenta tych robotów, firmy Intuitive Surgical, jako lidera wyznaczającego standardy w chirurgii robotycznej. Jednak Steve Bell, ekspert chirurgii robotycznej i jednocześnie były dyrektor handlowy CRM oraz Joe Mullings (prezes Mullings Group) są zdania, iż przyszłość tej branży zaczyna kształtować dynamiczny rozwój niszowej robotyki wewnątrznaczyniowej oraz telechirurgii. Eksperci pozytywnie ocenili przejęcie Asensus przez firmę Karl Storz. Zarówno duże korporacje, jak i mniejsze innowacyjne firmy muszą gwałtownie dostosować swoje strategie, aby nadążyć za rosnącymi wymaganiami rynku i pacjentów.
Chirurgia robotyczna od lat znajduje się na czele innowacji w medycynie, zmieniając sposób przeprowadzania operacji i poprawiając ich skuteczność. Eksperci uważają, iż rynek chirurgii robotycznej jest daleki od nasycenia – wciąż istnieje ogromny potencjał wzrostu. Liczba robotów chirurgicznych w placówkach medycznych wciąż jest niewystarczająca. W USA przypada średnio 1,7 robota na jeden szpital. Jako nową przestrzeń dla robotów postrzega się w tej chwili także rozwój chirurgii w ośrodkach ambulatoryjnych.
Jednym z najważniejszych wydarzeń w 2024 roku było zatwierdzenie przez FDA systemu da Vinci 5. „Myślę, iż Intuitive wyznaczyło po raz kolejny nowy standard. Podniosło poziom gry, wprowadzając więcej funkcji” – ocenia Steve Bell. Nowego robota Intuitive Surgical wyposażyło w usprawnione narzędzia, nadało mu lepszą ergonomię i bardziej zaawansowane oprogramowanie. Ale to integracja z systemami wizualizacji i sztuczną inteligencją jest postrzegana przez ekspertów jako przewaga konkurencyjna. Zdaniem Steve’a Bella uzyskanie przez da Vinci 5 szerokiego zezwolenia na różne procedury jest największym osiągnięciem Intuitive. W praktyce daje to firmie kolejną przewagę konkurencyjną, ponieważ szpitale chętniej decydują się na zakup systemu, który może być używany przy wielu zabiegach, zamiast inwestować w rozwiązania ograniczone do kilku procedur. „Intuitive całkowicie zdominował rynek” – skomentował Joe Mullings. Sprzedaż 362 systemów w 9 miesięcy przerosła oczekiwania rynku i ustaliła nowy standard w branży.
Do najgłośniejszych wydarzeń w robotyce w ostatnich czasie należało strategiczne przejęcie Asensus Surgical przez firmę Karl Storz, lidera wizualizacji chirurgicznej. Asensus Surgical opracowało systemy Senhance oraz Luna, które oferują robotyczne wsparcie w chirurgii minimalnie inwazyjnej. Jednak ich największym atutem jest Intelligent Surgical Unit – system sztucznej inteligencji wspierający chirurgów w czasie rzeczywistym. Karl Storz zintegruje ten system z 10 tys. swoich wież wizualizacyjnych, zainstalowanych w szpitalach na świecie, uzyskując jednocześnie dostęp do szerokiej bazy nowych klientów. Joe Mullings uważa – “Karl Storz stworzył całkiem przekonującą propozycję, dodał niesamowitą wartość do swojej platformy wizualizacyjnej i stworzył produkt odmienny od tego, który oferuje Stryker”. Natomiast da Vinci 5 wyposażono we własne rozwiązanie w tym zakresie. Intuitive zaczęło oferować szpitalom kompletny pakiet sprzętu, co zagroziło tradycyjnemu modelowi biznesowemu Karl Storz. „Uważam, iż to było super mądre, co zrobili” – ocenia Mullings.
Jednak mimo imponujących wyników sprzedaży da Vinci 5 pojawiła się nowa fala innowacji, którą eksperci określają jako chirurgię robotyczną 3.0. Zdaniem Steve’a Bella bezpośrednia walka z Intuitive Surgical nie ma sensu – firmy muszą znaleźć własne nisze, zamiast budować kolejne kompleksowe roboty wielofunkcyjne. Distalmotion rozwija systemy wspomagające laparoskopię, przekształcając klasyczne techniki w robotyczne procedury minimalnie inwazyjne. Asensus Surgical wykorzystuje sztuczną inteligencję integrującą systemy wizualizacji szpitalnych. Indyjski SS Innovations rozwija robotyczną platformę do operacji kardiologicznych, która w najbliższym czasie może być zatwierdzona przez FDA i trafić na amerykański rynek. Natomiast Moon Surgical rozwija lekkie roboty wspomagające operacje minimalnie inwazyjne. Zdaniem Steve’a Bella, Moon Surgical “prezentuje nowe podejście do robotyki chirurgicznej – nie jest to klasyczny system teleoperacyjny jak da Vinci”.
Coraz większą rolę w branży zaczyna odgrywać robotyka wewnątrznaczyniowa. Eksperci uważają, iż jest to kolejna fala innowacji, która może zrewolucjonizować sposób leczenia wielu chorób. Roboty przeznaczone do pracy wewnątrz naczyń krwionośnych lub naturalnych otworów ciała pozwalają na minimalnie inwazyjne zabiegi, które dotychczas były trudne do przeprowadzenia. EndoQuest specjalizuje się w chirurgii endoluminalnej i operacjach przez naturalne otwory ciała. Neptune Medical rozwija elastyczne roboty do zabiegów naczyniowych i gastroenterologicznych. Natomiast Capstan Medical, wspierany przez Intuitive Surgical rozwija technologie w zakresie neurochirurgii i kardiologii. Jest to ogromny rynek, który jeszcze do niedawna był niedostępny dla robotyki chirurgicznej.
Telechirurgia jeszcze kilka lat temu wydawała się jedynie futurystycznym konceptem, dziś jednak staje się rzeczywistością. Intuitive Surgical już oferuje rozwiązania technologiczne do przeprowadzania zabiegów chirurgicznych na odległość. Zdaniem ekspertów jest to już tylko kwestia czasu, kiedy telechirurgia stanie się standardem. Dzięki nowoczesnym systemom łączności i precyzyjnym interfejsom operatorzy mogą przeprowadzać skomplikowane operacje na odległość. Telechirurgia może zrewolucjonizować dostęp do specjalistycznych operacji w odległych regionach i znacząco poprawić jakość opieki zdrowotnej na całym świecie. Ma ona również ogromny potencjał w zakresie edukacji i nadzoru nad młodymi chirurgami. Eksperci mogą wspierać mniej doświadczonych lekarzy w czasie rzeczywistym, co zmniejsza ryzyko błędów i pozwala na skuteczniejsze szkolenie nowych kadr medycznych. Możliwość szybszego dostępu do specjalistycznej opieki, np. w leczeniu udarów czy operacjach serca, może mieć ogromny wpływ nie tylko na zdrowie pacjentów, ale również na gospodarki i systemy opieki zdrowotnej mniej zamożnych państw czy regionów.
W branży nie brakuje również wyzwań, z którymi firmy muszą się mierzyć. Zdaniem ekspertów duże firmy mają trudności z adaptacją do dynamicznych zmian na rynku. Wyzwaniem w branży są wysokie koszty badań i rozwoju. Brak standaryzacji i interoperacyjności w systemach opieki zdrowotnej prowadzi do trudności w integracji robotów z systemami szpitalnymi. Wobec braku wykwalifikowanego personelu istnieje konieczność szkolenia chirurgów w zakresie nowych technologii. Choć z drugiej strony rynek pracy dla specjalistów od robotyki medycznej jest bardzo konkurencyjny. najważniejsze kompetencje kandydata – to wykształcenie uzyskane w wiodących ośrodkach. Eksperci uważają, iż najlepsza droga do kariery w robotyce chirurgicznej – to kooperacja z tymi ośrodkami. Poszukiwani są lekarze z doświadczeniem w zakresie sztucznej inteligencji i maszynowego uczenia oraz analityki danych. Znajomość regulacji i procesów klinicznych jest również pożądana.
Chirurgia robotyczna znajduje się w kluczowym momencie swojej ewolucji. Pojawienie się nowych technologii i coraz większe zainteresowanie inwestorów sprawiają, iż przyszłość tej dziedziny rysuje się ekscytująco. Nowe rozwiązania stopniowo zdobywają swoje miejsce na rynku, definiując od nowa branżę i sposób leczenia na całym świecie.
