Retikulum endoplazmatyczne (inaczej: siateczka śródplazmatyczna) to kompleks wyspecjalizowanych struktur o kształcie rurek, które znajdują się w obrębie cytoplazmy komórki. Odizolowane są od niej błonami, tworząc nieregularną sieć kanalików i pęcherzyków. Wyróżniamy gładką oraz szorstką siateczkę śródplazmatyczną. Każda z nich spełnia inne funkcje.
Retikulum endoplazmatyczne – budowa
Wewnętrzna błona retikulum endoplazmatycznego pozostaje w ciągłości z błoną jądrową, tworząc tym samym zbiorniki siateczki. Ściany poszczególnych rurek i kanalików także zbudowane są z błony. Wyróżniamy 2 rodzaje siateczki śródplazmatycznej:
- gładką – czyli nieziarnistą. Na cytoplazmatycznej stronie błony nie znajdują się rybosomy, a sama siateczka utworzona jest głównie z cystern;
- szorstką – czyli ziarnistą. Na cytoplazmatycznej stronie błony lokalizują się liczne rybosomy, a sama siateczka utworzona jest głównie z charakterystycznych rurek.
Także w cytoplazmie obu rodzajów retikulum endoplazmatycznego znaleźć można rybosomy. Są to organelle odpowiadające za syntezę białek niezbędnych do rozwoju, dzielenia się komórki oraz przeprowadzania licznych reakcji wewnątrzkomórkowych. Obecność siateczki jest szczególnie istotna w mięśniach, bez względu na ich rodzaj (mowa więc zarówno o mięśniach gładkich, mięśniach poprzecznie prążkowanych szkieletowych oraz mięśniu poprzecznie prążkowanym serca).
Retikulum endoplazmatyczne – funkcje
W obrębie szorstkiej siateczki śródplazmatycznej miejsce ma przede wszystkim synteza białek, a także wstępne fałdowanie łańcuchów polipeptydowych wskutek tworzenia wiązań dwusiarczkowych. Z kolei siateczka śródplazmatyczna gładka jest miejscem produkcji steroidów w komórkach, które je syntezują. W innych zaś odpowiada za procesy detoksykacyjne. Jako siateczka sarkoplazmatyczna odgrywa kluczową rolę w mięśniach szkieletowych i mięśniu sercowym. Dzięki retikulum endoplazmatycznemu możliwe jest magazynowanie jonów wapnia w mięśniach. Dodatkowo siateczka śródplazmatyczna:
- bierze udział w przemianach węglowodanów;
- przyspiesza transport wewnątrzkomórkowy (ponieważ cytoplazma w jej obrębie jest rzadsza);
- dzieli cytoplazmę w komórce na strefy, dzięki czemu możliwe jest jednoczesne przeprowadzanie przeciwstawnych reakcji, które w innym razie mogłyby zakłócać swój przebieg.
W skrócie, najważniejsza jest wiedza, iż siateczka gładka odpowiada za syntezę tłuszczów, zaś szorstka za syntezę białek.
Siateczka śródplazmatyczna w komórce
W jednej komórce znajdują się oba rodzaje retikulum endoplazmatycznego, dzięki czemu może ona funkcjonować sprawnie i samowystarczalnie. Stosunek poszczególnych siateczek względem siebie jest różny i zależy przede wszystkim od podstawowej funkcji komórki. Przykładowo, w hepatocytach przeważać będzie siateczka gładka, w miocytach zaś – szorstka.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella - naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Górski J., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
- Ganong W., Fizjologia, Wydanwictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
