Nederland moet 42 Afghaanse oud-bewakers van de ambassade in Kabul en hun familieleden helpen naar Nederland te komen. De rechtbank in Den Haag oordeelde dinsdag in een kort geding dat de Nederlandse staat zijn zorgplicht onvoldoende is nagekomen en daarmee onrechtmatig heeft gehandeld.
De bewakers stellen dat zij gevaar lopen onder het Taliban-regime dat in augustus 2021 de macht overnam. Zij werkten via een lokaal bedrijf voor de Nederlandse ambassade in Kabul. Toen de Taliban aan de macht kwamen, werden Hongaarse bewakers wel het land uit geholpen, maar hun Afghaanse collega's niet.
Volgens de rechtbank had de Nederlandse staat "de Afghaanse bewakers dezelfde faciliteiten moeten bieden" als hun Hongaarse collega's. De Afghanen hebben meermaals gevraagd naar Nederland te worden overgebracht.
Politieke strijd tussen kabinetten
Het laatste kabinet onder leiding van Mark Rutte (VVD) besloot dat de bewakers voor overbrenging in aanmerking kwamen. Het huidige kabinet besloot ze echter alsnog te weigeren. De oppositie keerde zich fel tegen deze weigering en vond dat Nederland een ereschuld had tegenover de Afghaanse bewakers.
"Staat moet meewerken aan komst Afghaanse ambassadebewakers. Eindelijk gerechtigheid. Deze mensen lopen gevaar vanwege het werk dat ze voor ons deden", reageerde Kati Piri (GroenLinks-PvdA) op de uitspraak. Zij was in de Tweede Kamer een van de voortrekkers van de zaak van de ambassadebewakers.
Praktische uitvoering
Het overbrengen van de Afghanen en hun familie moet wel "uitvoerbaar" zijn, oordeelt de rechter. Het verkrijgen van reisdocumenten is bijvoorbeeld heel lastig in Afghanistan. "De rechter beslist dat de Staat transportmiddelen ter beschikking moet stellen om de bewakers en hun familie op een tijdstip en plaats dat de bewakers aangeven naar Nederland over te brengen."
Volgens advocaat Kees Saarloos moet dit goed te organiseren zijn. "Hiervoor ligt een protocol klaar", zegt Saarloos, "bovendien hebben we dit met 5000 andere mensen ook al gedaan dus deze kunnen er ook nog wel bij". Veel van de bewakers die hij vertegenwoordigt leven al vier jaar ondergedoken onder een valse naam en verhuizen elke paar maanden "om niet bekend te raken in de omgeving".
Anderen zijn gevlucht naar Iran of Pakistan, maar dreigen daar nu uitgezet te worden. Zowel in die landen als Afghanistan is het mogelijk de bewakers een visum te geven en hen weg te halen, stelt de advocaat. "In Kabul zit nog een vertegenwoordiger van de Nederlandse ambassade", aldus Saarloos.
Bronnen gebruikt: "ANP" Let op: Dit artikel is bewerkt met behulp van Kunstmatige Intelligentie.
