„Czy ta recepta jest wystawiona poprawnie?”, „Czy mogę wydać ten lek?” – z takimi pytaniami wielokrotnie mierzą się farmaceuci i technicy farmaceutyczni. Duża ilość przepisów, które dodatkowo zmieniają się w zawrotnym tempie, tym bardziej nie ułatwia na nie odpowiedzi. Dziś sprawdzimy, jakim obostrzeniom podlegają recepty o kategorii RPZ.
Prawo farmaceutyczne wymienia różne rodzaje dostępności produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu. W zależności od kategorii, do której należy dany produkt leczniczy, mogą obowiązywać różne zasady wystawiania oraz wydawania recept. Jedną z kategorii są produkty lecznicze wydawane z przepisu lekarza do zastrzeżonego stosowania, czyli RPZ. Czy wiesz dokładnie, o czym zależy pamiętać, realizując receptę na tego typu leki?
Kategoria dostępności RPZ – co oznacza?
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie kryteriów zaliczenia produktu leczniczego do poszczególnych kategorii dostępności dany lek można zaliczyć kategorii dostępności RPZ w 2 przypadkach:
- produkt leczniczy stosuje się w terapii chorób lub stanów klinicznych, które muszą być zdiagnozowane w warunkach szpitalnych lub w ośrodkach o odpowiednim zapleczu diagnostycznym, chociaż podawanie i dalsza opieka mogą być prowadzone gdzie indziej, lub
- produkt leczniczy przeznaczony jest dla pacjentów leczonych ambulatoryjnie, ale jego stosowanie może powodować ciężkie niepożądane działanie, a w przypadku szczepionek poważne działanie niepożądane, i wymagać specjalnego nadzoru w trakcie przyjmowania produktu leczniczego oraz specjalnego nadzoru lekarza w całym okresie terapii.
Jakie leki należą do kategorii RPZ?
Do produktów leczniczych do zastrzeżonego stosowania należy przede wszystkim dużo przeciwciał monoklonalnych, np. bewacizumab (Vegzelma) czy tralokinumab (Adtralza). Ponadto w tej kategorii znajdują się również leki przeciwnowotworowe, np. Erlotynib (Tarceva) czy produkty lecznicze stosowane w terapii osteoporozy, np. kwas zoledronowy (Aclasta).
Co ważne, różne leki zawierające tę samą substancją czynną mogą być przypisane do różnych kategorii dostępności. Przykładem jest takrolimus, który w preparacie Advagraf może być wydany jedynie jako produkt leczniczy kategorii RPZ, natomiast w preparacie Cidimus już jako RP.
Zasady wystawiania recept
Ustawa Prawo farmaceutyczne nie uwzględnia specjalnych wymogów, co do wystawiania recept na leki o kategorii dostępności RPZ. Oznacza to, ze recepta może być wypisana na tych samych zasadach co leki kategorii RP – na maksymalnie 360 dni kuracji. Ponadto, nie musi odpowiadać szczególnemu wzorowi recepty.
Recepta na produkty lecznicze do zastrzeżonego stosowania może być wystawiona przez lekarza oraz przez pielęgniarkę, gdy wystawia recepty jako kontynuację terapii lekarskiej.
Uwaga: Leki o kategorii dostępności RPZ nie mogą znajdować się na recepcie transgranicznej.
Zasady wydawania leków RPZ
Produkty lecznicze z tej kategorii mogą zostać wydane zarówno przez farmaceutę, jak i technika farmaceutycznego. Ponieważ zasady realizacji są takie same, jak w przypadku recept RP, jednorazowo można wydać pacjentowi ilość leku na maksymalnie 120 dni kuracji.
Uwaga: Z racji ograniczonego asortymentu, leki do zastrzeżonego stosowania nie są dostępne w punktach aptecznych.
Źródła:
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20011261381/U/D20011381Lj.pdf
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20210000097/T/D20210097L.pdf
- https://pharmindex.pl/listalekow#
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230000487/O/D20230487.pdf
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20160001769/O/D20161769.pdf