Recepta farmaceutyczna szansą na efektywniejszą terapię pacjentów

Migotanie przedsionków to jedno z najczęściej występujących zaburzeń rytmu serca. U większości pacjentów, a zwłaszcza u osób starszych stanowi ono główną przyczynę udaru. Niestety, jak twierdzą autorzy badania na łamach JAMA Network przez cały czas istnieją poważne luki w dostarczaniu odpowiedniej terapii dla takich osób. To sprawia, iż spora część z nich niepotrzebnie naraża się na udar i jego następstwa. A przecież w praktyce aptecznej istnieje już recepta farmaceutyczna.

– Duża część populacji zagrożonej lub doświadczającej migotania przedsionków pozostaje nieleczona lub niedostatecznie leczona – sugerują badacze.

Autorzy eksperymentu podkreślają, iż adekwatnym postępowaniem jest terapia doustnymi lekami przeciwzakrzepowymi. Tego typu terapia uznawana jest za wysoce skuteczną i stanowi podstawę prewencji niepożądanych zdarzeń sercowo-naczyniowych, takich jak chociażby udar. Zdaniem badaczy konieczne jest opracowanie nowych rozwiązań, które zmniejszą ryzyko wśród pacjentów. A coraz więcej dowodów wskazuje na zasadność interwencje opartych na farmaceutach. Mają one na celu optymalizację opieki nad pacjentami i mogą być niezwykle przydatne. W szczególności wspomniana już recepta farmaceutyczna…

Recepta farmaceutyczna i farmaceuci wsparciem w koordynacji poprawnej i niezbędnej farmakoterapii

Jak twierdzą autorzy ostatniego badania w terapii lekami przeciwzakrzepowymi pojawia się wiele problemów. Należą do nich: brak recepty, niewłaściwe leki lub błędnie dobrane dawkowanie. Ich zdaniem wszystkie te kwestie można skorygować właśnie przy pomocy farmaceutów. Kluczem do sukcesu miałaby być recepta farmaceutyczna. Stąd zdecydowano się przeprowadzić badanie w kanadyjskich aptekach. Jaki był podstawowy cel badania?

– Celem jest zbadanie, czy przepisywanie doustnych leków przeciwzakrzepowych przez farmaceutę może zwiększyć skuteczność terapii zmniejszającej ryzyko udaru u osób z migotaniem przedsionków – czytamy w przywołanej pracy.

⇒

W badaniu udział wzięło 27 aptek ogólnodostępnych w Kanadzie. Wymogiem było, aby zatrudniony w nich był przynajmniej 1 farmaceuta, posiadający prawo do przepisywania leków. Powinien on mieć także dostęp do elektronicznej dokumentacji medycznej. Farmaceuci zatrudnieni w tych aptekach zidentyfikowali pacjentów w wieku 65 lat i więcej. Pacjenci podzieleni zostali na dwie grupy – grupę badaną i grupę kontrolną. W tej pierwszej znalazły się osoby, którym dedykowana była tzw. wczesna interwencja farmaceutyczna. Miała ona obejmować edukację pacjenta, ocenę ciśnienia i EKG oraz wystawienie recepty farmaceutycznej na doustny lek przeciwzakrzepowy. Inaczej było natomiast w grupie kontrolnej.

– Grupa kontrolna to grupa z opóźnioną interwencją, gdzie przez pierwsze 3 miesiące badania pacjenci otrzymali edukację i zostali zachęceni do umówienia wizyty ze swoim lekarzem – wynika z informacji zawartych w opisie eksperymentu.

Eksperyment podzielono niejako na dwie części. Po trzech i sześciu miesiącach oceniano wyniki w obydwu grupach. Jakie wyniki uzyskano?

Zaangażowanie farmaceutów skutecznie uszczelniają luki w terapii

W badaniu oceniano przede wszystkim jedną kwestię. Porównano stosowanie terapii zgodnej z wytycznymi w zakresie leków przeciwzakrzepowych w obydwu grupach po upływie 3 miesięcy. W grupie wczesnej interwencji farmaceutycznej, gdzie farmaceuta wystawił pacjentowi receptę i wydał lek zgodny z aktualnymi rekomendacjami aż 92,3% osób stosowało po upływie 3 miesięcy leczenie zgodne z wytycznymi. Jak ta liczba ma się do odsetka takich osób w grupie kontrolnej?

– W grupie kontrolnej tylko 56,1% osób stosowało po tym czasie leczenie zgodne z wytycznymi stosowania doustnych leków przeciwzakrzepowych – wynika z ostatecznych danych.

Wyniki te potwierdziły, iż prawie połowa pacjentów nie uzyskała od swojego lekarza recepty na leki przeciwzakrzepowe. Część z nich w ogóle nie udała się do swojego lekarza. Interwencja farmaceutyczna okazała się skutecznie zabezpieczyć pacjentów z grupy ryzyka oraz niedostatecznie leczonych przed poważnymi konsekwencjami migotania przedsionków. Co równie interesujące – pacjenci kontynuujący badanie z grupy kontrolnej, którzy nie przyjmowali leków przeciwzakrzepowych po upływie 3 miesięcy otrzymali późną interwencję farmaceutyczną. Po kolejnych 3 miesiącach wszyscy oni przyjmowali niezbędne im leki, zgodnie z aktualnymi wytycznymi.

– W tym badaniu odkryliśmy, iż przepisywanie przez farmaceutów doustnych leków przeciwzakrzepowych pacjentom z migotaniem przedsionków skutkowało wzrostem częstości odpowiedniej terapii zmniejszającej ryzyko udaru – czytamy we wnioskach z badania.

Badanie to stanowi jeden z pierwszych takich eksperymentów w praktyce farmaceutycznej. Pokazuje jednak, iż wsparcie farmaceutów w terapii leczniczej pacjentów może okazać się niezwykle ważne.

© MGR.FARM