Raport GOLD 2023: Aż 50 proc. ryzyka POChP może być związane z zanieczyszczeniem powietrza

Zdjęcie: 123RF


Polskie Towarzystwo Chorób Płuc publikuje raport komisji GOLD 2023 na temat wpływu zanieczyszczenia powietrza na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Za rozwój tej choroby uznawano głównie palenie papierosów. Tymczasem, jak wynika z raportu, aż 50 proc. całkowitego ryzyka POChP może być spowodowane zanieczyszczeniami.

Raport komisji GOLD 2023 opublikowany w majowym numerze „European Respiratory Journal” donosi, iż narażenie na zanieczyszczenie powietrza jest głównym czynnikiem przyczyniającym się do patogenezy POChP. Aż 50 proc. całkowitego ryzyka przewlekłej obturacyjnej choroby płuc może łączyć się z tym problemem.

W ciągu ostatnich dwóch dekad śmiertelność związana z zanieczyszczeniem powietrza wzrosła o 66 proc. z powodu wielu czynników, w tym zwiększonego uprzemysłowienia i zmian klimatycznych. Chociaż palenie papierosów jest wiodącym czynnikiem ryzyka POChP, według Global Burden of Disease (GBD) 2019 około 50 proc. ryzyka jest przynajmniej częściowo związane z zanieczyszczeniem powietrza, przy czym przypisywane ryzyko zwiększa się u osób zamieszkałych w krajach o niskich i średnich dochodach. U osób niepalących przez całe życie zanieczyszczenie powietrza jest głównym znanym czynnikiem ryzyka POChP.

Wpływ zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego na chorych na POChP ujęty został w punktach:
• Nie ma „bezpiecznych” poziomów zanieczyszczenia powietrza.
• Zależność między poziomami zanieczyszczenia powietrza a zdarzeniami oddechowymi jest ponadliniowa.
• Pożary lasów i ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak fale upałów, stanowią poważne zagrożenie dla pacjentów z POChP i znacznie zwiększają ryzyko zachorowalności i śmiertelności.
• Oczekuje się, iż w ciągu najbliższych 30 lat liczba osób umierających z powodu narażenia na zanieczyszczenie powietrza wzrośnie o 100–300 proc. z powodu zmian klimatu.
• Narażenie na zanieczyszczenie powietrza wiąże się ze zwiększonym ryzykiem POChP i przyspieszonym pogorszeniem czynności płuc.
• Przewlekła ekspozycja na wysokie poziomy zanieczyszczenia powietrza upośledza wzrost płuc u dzieci.
• Nadmierna śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych związana z ekspozycją na PM2,5 może preferencyjnie wpływać na pacjentów z POChP ze względu na dużą częstość występowania chorób sercowo-naczyniowych u tych pacjentów.

To tylko niektóre najważniejsze przesłania.

W 2022 roku Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło historyczną rezolucję, w której deklaruje, iż każda osoba na świecie ma prawo do zdrowego środowiska, w tym czystego powietrza, wody i stabilnego klimatu.

Pilnie potrzebne są zdecydowane polityki w zakresie zdrowia publicznego w celu zmniejszenia poziomu zanieczyszczenia powietrza wraz z ukierunkowanymi strategiami łagodzącymi.