#RanywPigułce – rodzaje odleżyn [ZDJĘCIA]

forumleczeniaran.pl 1 miesiąc temu

Odleżyny to miejscowe uszkodzenie skóry i tkanek podskórnych. Powstają na skutek długotrwałego ucisku na określone partie ciała. Brak przepływu krwi w uciskanym miejscu powoduje niedotlenienie i martwicę. Jak rozpoznać odleżynę? Na jakie objawy szczególnie zwrócić uwagę?

Autor: dr n. med. i n. o zdr. Elżbieta Szkiler, pielęgniarka, ekspertka w dziedzinie leczenia ran

Odleżyny to ubytek tkanki spowodowany uciskiem usytuowany na wyrostkach kostnych w miejscach największego ucisku lub pod sprzętem medycznym. Tradycyjne odleżyny (3 lub 4 stopień według skali NPIAP), są zawsze ubytkiem głębszym niż pełna grubość skóry adekwatnej

Tradycyjne odleżyny (III lub IV stopień wg NPIAP)

- usytuowane na wyrostkach kostnych,
- ubytek tkanek miękkich bez martwicy,
- ubytek skóry głębszy niż pełna grubość skóry adekwatnej,
- odleżyna 3. jest płaska i odsłania nieuszkodzone tkanki miękkie, ma większą powierzchnię głębokość (A, B),
- w odleżynie 4, powierzchnia widoczna jest mniejsza niż powierzchnia łożyska i może być obecna niewielka ilość martwicy rozpływnej, ale zawsze łożysko jest widoczne; zawsze obecne jest odwarstwienie brzegów od łożyska, tworzące tzw. kieszenie; może odsłaniać kości, ścięgna, chrząstki i stawy. o ile kieszenie nie są obecne, rana nie jest kwalifikowana jako odleżyna (ryc. C-E).

Odleżyny powstające pod wpływem działania sił tnących

rumień, pęcherze lub ubytek płaski niepełnej grubości skóry na wyrostkach kostnych (A); objawy w innym miejscu wskazują na zapalenie naczyń,
rana jest ograniczona do niepełnej grubości skóry/płaska, np. pęcherze, otarty naskórek i/lub uszkodzenie tylko górnej warstwy brodawkowej skóry, zaliczane do odleżyn 1. i 2., ale nie są odleżynami (B, C).

Odleżyny powstające pod wpływem działania ucisku i sił tnących

Połączenie działania ucisku i sił tnących powoduje, iż uszkodzenia są bardzo rozległe i często głębokie. Pod wpływem działania sił tnących w tkankach pojawiają się krwiaki i siniaki (A, B), głęboki ubytek jest pokryty krwiakiem i czasem martwicą, są odleżynami zamkniętymi, a po oczyszczeniu tworzą odleżyny 3. lub 4. stopnia, ale ich głębokość nie jest jednakowa na całej powierzchni (C).

Odleżyny zamknięte z martwicą rozpływną

- łożysko jest niewidoczne lub widoczne tylko częściowo; mogą być pokryte martwicą rozpływną żółtą (A, B) lub czarną (C),
- bez objawów zapalenia ale z uszkodzonym naskórkiem wskazują na niedokrwienie spowodowane uciskiem (A-C),
- jeśli wokół martwicy występuje rumień, obrzęk, przykry zapach i zwiększony wysięk, oznacza to zakażenie (D).

Odleżyny zamknięte, pokryte czarną, suchą martwicą

okrągła lub owalna (A) – to uszkodzenie głębokie tkanek z oznaczeniem DTI. Rana jest zaliczana do odleżyn, ale nie jest odleżyną – jest to uszkodzenie tkanek na styku kości i tkanki miękkiej, które na początku, do 6-10 dni od incydentu ucisku i bezwładności na twardej powierzchni, jest tylko twardym mocno bolesnym naciekiem w tkankach bez uszkodzenia skóry i widocznych zmian, potem przebarwieniem skóry podobnym do siniaka (B, C), ale bez ewaluacji kolorów, a dopiero po ok 10-14 dniach rozwija się i rozwarstwia martwica. Powstający „nagle” głęboki ubytek na krętarzach kulszowych u chorych na wózkach jest pozbawiony martwicy, ale penetruje do stawu kulszowego, jest niebolesny u chorych porażeniami (D).

w kształcie motyla, gruszki lub podkowy (A), czasem występuje jako częściowy ubytek skóry i/lub tkanek (B), jest uszkodzeniem niedokrwiennym – terminalne owrzodzenie Kennedy (oznaczenie KTU) powstające w stanach zagrożenia życia i w trakcie agonii (A-C). Czarna sucha martwica pięty należy do KTU, tworzą odleżyny zamknięte (D);
martwica lub bolesny ubytek wielkości ziaren pierzu do wielkości monety jest syndromem 3.30 (oznaczenie S.3.30) (E, F),
czas przeżycia pacjenta w KTU to średnio 6 tygodni (14 dni do kilku miesięcy), w przypadku S3.30 – 8 do 24 godzin.

Odleżyny pod nieuszkodzoną skórą

mogą to być rany terminale Trombley-Brennana (oznaczana TB-TTI) w postaci linijnych zmian (A, B) lub nieregularnych plam często o kształcie motyla, mogą występować obok innych odleżyn i ran, zaliczane są do odleżyn zamkniętych; czas przeżycia pacjenta to 72 godziny;