Jubileusz 100 lecia obchodzi Polskie Lekarskie Towarzystwo Radiologiczne. Wśród radiologów żywo dyskutowany jest rozwój sztucznej inteligencji i możliwości, jakie otwierają algorytmy wspierające diagnostykę obrazową i radiologię zabiegową. Jak podkreślił prof. Grzegorz Staśkiewicz, prezes-elekt PLTR, radiologia podlega w ostatnim czasie bodaj najszybszemu rozwojowi sposród wszystkich dziedzin medycyny, stając się centrum opieki nad pacjentem, zwłaszcza onkologicznym.
Uroczysty jubileusz Polskiego Lekarskiego Towarzystwa Lekarskiego zgromadził nie tylko radiologów z całej Polski, ale także wielu specjalistów innych dziedzin medycyny, a także ekspertów, którzy dyskutowali o dotychczasowym dorobku polskiej radiologii oraz o perspektywach i kierunkach jej dalszego rozwoju. Prezes towarzystwa prof. Katarzyna Karmelita-Katulska wskazała na zmianę paradygmatu radiologa, który przestał się już kojarzyć z analitykiem obrazów, odizolowanym od innych zespołów klinicznych, a stał się ich pełnoprawnym partnerem, zaangażowanym w procesy podejmowania decyzji klinicznych.
W kontekście radiologii aktualnie istnieje niedobór wykwalifikowanych kadr, czyli lekarzy ze specjalizacją, który przekłada się na przeładowanie pracą, a w konsekwencji – nadmiernie długie terminy wykonywania i opisywania diagnostyki obrazowej. W czasie dyskusji minister Jolanta Sobierańska-Grenda oceniła, iż dzięki decyzjom sprzed kilku i radykalnemu zwiększeniu liczby studentów na wydziałach lekarskich, a także zwiększeniu miejsc rezydenckich już za dwa lata liczba specjalistów zacznie się znacząco zwiększać. Minister zdrowia zwróciła również uwagę, iż zmiany organizacyjne w onkologii, takie jak wdrażanie Krajowej Sieci Onkologicznej, sprzyjają podnoszeniu jakości diagnostyki obrazowej. Mówiła również o możliwościach finansowania inwestycji w nowy sprzęt diagnostyczny dzięki projektom zgłoszonym przez szpitale w ramach Krajowego Planu Odbudowy.
Na to, iż radiologia cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem młodych lekarzy, wybierających kierunek specjalizacji, zwracali uwagę także przedstawiciele PLTR. “Rośnie liczba lekarzy zainteresowanych specjalizacją w radiologii, zwłaszcza iż nie oznacza ona jedynie diagnostyki, ale także nowoczesnych metod leczenia radiologii interwencyjnej” -powiedział prof. Staśkiewicz. Wiceprezes PLTR prof. Elżbieta Szurowska przypomniała, iż radiologia współpracuje z wieloma innymi dziedzinami medycyny. Z tego powodu towarzystwo podejmuje wiele inicjatyw edukacyjnych, skierowanych nie tylko do radiologów, ale również do lekarzy innych specjalności.
Profesor Jerzy Walecki, krajowy konsultant w dziedzinie radiologii i diagnostyki obrazowej przypomniał, iż radiolodzy zaangażowani są w przygotowanie standardów i wytycznych. Na poziomie medycznym prace nad nimi toczą się cały czas, wraz z rozwojem wytycznych międzynarodowych oraz rozwojem technologii. Natomiast w odniesieniu do rozwiązań organizacyjnych i systemowych środowisko radiologów opracowało i złożyło przed dwoma laty w resorcie zdrowia propozycje, które jednak na razie nie doczekały się wdrożenia.
Na ogromną rolę radiologów w leczeniu nowotworów zwrócił uwagę w czasie debaty PLTR prof. Piotr Czauderna, społeczny doradca Prezydenta RP ds. zdrowia. Mówił również o coraz szerszym wykorzystywaniu sztucznej inteligencji w diagnostyce obrazowej oraz o rozwoju technologicznym w radiologii, za pomocą którego możliwe jest coraz skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory. Pełnomocnik prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia dr Michał Dzięgielewski mówił o uwolnieniu badań tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego z limitowania w 2019 roku. Dzięki tej decyzji liczba wykonywanych procedur błyskawicznie wzrosła, co nie zawsze wynikało z potrzeb klinicznych, a czasami wręcz oznaczało niepotrzebne dublowanie wykonywanych badań. Z tego typu decyzji należy wyciągać wnioski – podkreśliła min. Sobierańska-Grenda, przypominając o ograniczeniach finansowych i potrzebie monitorowania jakości wykonywanych świadczeń oraz ich efektywności z punktu widzenia nie tylko pojedynczego pacjenta, ale także systemu ochrony zdrowia. Jak dodała, w takie analizy coraz mocniej angażuje się NFZ, dzięki swoim zasobom danych a podnoszeniu jakości diagnostyki obrazowej służy także cyfryzacja systemu, budowanie baz danych oraz rozwiązania informatyczne wdrażane przez Centrum e-Zdrowia.
Doktor Jakub Kraszewski, prezes Polskiej Unii Szpitali Klinicznych i dyrektor naczelny UCK GUMed podkreślił, iż rozwój technologii w radiologii wymusza na szpitalach kolejne projekty inwestycyjne. Należy je jednak traktować właśnie jako inwestycje, które przynoszą oczekiwane korzyści, takie jak m.in. skracanie ścieżki pacjenta od diagnozy do leczenia, skracanie czasu hospitalizacji, a przede wszystkim lepszą skuteczność leczenia.
“Radiologia interwencyjna, czyli zabiegowa, jest obecna w neurologii, onkologii, chorobach płuc i naczyń, ortopedii, pediatrii” – powiedział dr Grzegorz Rosiak. I przypomniał jednocześnie, iż technologie zabiegowe są stosunkowo nowe, a co za tym idzie przez cały czas w wielu przypadkach nie objęte refundacją NFZ i polscy pacjenci nie mają do nich dostępu. PLTR pracuje nad standaryzacją dawek promieniowania w tomografii komputerowej, a także uczestniczy w europejskiej inicjatywie dotyczącej badań obrazowych nowotworów.
Towarzystwo prowadzi portal EDURADIOLOGIA, którego celem jest dzielenie się wiedzą o nowoczesnej diagnostyce obrazowej i radiologii przez radiologów – członków PLTR. Od lat istnieje program grantów edukacyjnych, których roczny budżet wynosi w tej chwili 100 tys. zł. Granty są przeznaczone przede wszystkim dla specjalistów i rezydentów pracujących poza dużymi ośrodkami klinicznymi i naukowymi. Dzięki nim mogą oni uczestniczyć w kursach, konferencjach czy zjazdach krajowych oraz międzynarodowych. Funkcjonuje także Szkoła Radiologii PLTR, w ramach których realizowane są regularne kursy szkoleniowe.
PLTR organizuje w Polsce międzynarodowy egzamin EDiR (European Diploma in Radiology), równoważny z Państwowym Egzaminem Specjalizacyjnym z zakresu radiologii i diagnostyki obrazowej. Dzięki niemu kompetencje polskich specjalistów są uznawane przez Europejskie Towarzystwo Radiologiczne (ESR) czy Europejską Unię Lekarzy Specjalistów (UEMS).
