KATAR – DLACZEGO JESIENIĄ I ZIMĄ DOSKWIERA NAM TAK CZĘSTO?
Sezonowy wzrost zachorowań na nieżyt nosa w okresie jesienno-zimowym ma swoje uzasadnienie w badaniach naukowych. Według danych epidemiologicznych około 80% przypadków ostrego nieżytu nosa jest spowodowanych przez wirusy, głównie rhinowirusy, koronawirusy oraz wirusy grypy [1]. Niższa temperatura i wilgotność powietrza sprzyjają przeżywalności wirusów w środowisku, co przekłada się na zwiększoną częstotliwość infekcji.
Typowy ostry nieżyt nosa trwa od 7 do 10 dni. Jednak gdy objawy utrzymują się powyżej 12 tygodni – mówimy wówczas już o katarze przewlekłym. Badania wskazują, iż przewlekły nieżyt nosa dotyka choćby 5-12% populacji ogólnej [2]. Główne jego objawy to: wyciek wydzieliny z nosa, uczucie zatkania nosa, kichanie oraz świąd. W przypadku infekcji bakteryjnych wydzielina może (ale też nie musi) przybierać żółtawy lub zielonkawy kolor [3].
MOŻLIWOŚCI TERAPEUTYCZNE KATARU PRZEWLEKŁEGO
W leczeniu przewlekłego nieżytu nosa stosuje się różne metody terapeutyczne. Sympatykomimetyki (np. oksymetazolina lub ksylometazolina) są względnie skutecznymi lekami miejscowymi, jednak ich stosowanie nie powinno przekraczać 5-7 dni. Dłuższe stosowanie może prowadzić do polekowego zapalenia błony śluzowej nosa i efektu uzależnienia nabłonka od substancji obkurczającej naczynia [4].
Leki doustne zawierające pseudoefedrynę wykazują umiarkowaną skuteczność w leczeniu nieżytu nosa. Według przeglądu Cochrane, pojedyncza dawka pseudoefedryny (60 mg) może zmniejszyć przekrwienie błony śluzowej nosa u dorosłych z przeziębieniem, jednak efekt jest krótkotrwały. Należy zachować ostrożność ze względu na możliwe działania niepożądane, szczególnie u pacjentów z chorobami układu krążenia [5].
Alternatywną metodą, zyskującą coraz większe uznanie w środowisku medycznym jest aromaterapia. Badania kliniczne potwierdzają jej skuteczność w łagodzeniu objawów nieżytu nosa, przy jednoczesnym minimalnym ryzyku działań niepożądanych [6]!
AROMATERAPIA W PRZEWLEKŁYM KATARZE
Aromaterapia jest szczególnie wartościowa w leczeniu przewlekłego nieżytu nosa – a to ze względu na naturalne adekwatności przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe olejków eterycznych. Z powodzeniem w tego typu metodzie stosowane są olejki o udokumentowanym działaniu farmakologicznym, takie jak:
- olejek goździkowy (Eugenia caryophyllus) – wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe
- olejek eukaliptusowy (Eucalyptus globulus) – działa przeciwzapalnie i ułatwia oddychanie
- olejek miętowy (Mentha piperita) – ma adekwatności przeciwbólowe i przeciwobrzękowe [7].
Badania kliniczne potwierdzają, iż zastosowanie tego typu ziół przynosi znaczącą i natychmiastową ulgę w dolegliwościach górnych dróg oddechowych, takich jak uporczywy katar [7].
OLBAS® OIL W LECZENIU KATARU – TAKŻE PRZEWLEKŁEGO
Olbas® Oil jest produktem leczniczym łączącym zalety kilku olejków eterycznych. Zgodnie z Charakterystyką Produktu Leczniczego, w jego skład wchodzą:
- Olejek eukaliptusowy
- Olejek jałowcowy
- Olejek miętowy
- Olejek goździkowy
- Olejek kajeputowy
- Mentol
- Salicylan metylu [8].
Produkt jest wskazany do stosowania w ramach inhalacji swobodnej lub parowej – w przypadku kataru występującego w trakcie przeziębienia, ale też pomocniczo w chorobach zatok przynosowych [8]. Ze względu na swój ziołowy skład jest ciekawą alternatywą dla substancji chemicznych – zwłaszcza, jeżeli katar utrzymuje się przez dłuższy czas. Badania in vitro pokazały, iż Olbas® Oil działa bakteriobójczo na 85%, a bakteriostatycznie na 95% drobnoustrojów wyizolowanych z dróg oddechowych osób z zapaleniem górnych dróg oddechowych [9]. Tego nie wykazują typowe substancje obkurczające śluzówkę nosa.
Artykuł sponsorowany
Bibliografia:
- Prevention and treatment of the common cold: making sense of the evidence, Allan GM, Arroll B., CMAJ. 2014;186(3):190-199.
- European Position Paper on Rhinosinusitis and Nasal Polyps 2020, Fokkens WJ, et.al., Rhinology. 2020;58(Suppl S29):1-464.
- Understanding the symptoms of the common cold and influenza, Eccles R., Lancet Infect Dis. 2005;5(11):718-725
- Rebound congestion and rhinitis medicamentosa: nasal decongestants in clinical practice, Mortuaire G., et.al., Critical review of the literature by a medical panel. Eur Ann Otorhinolaryngol Head Neck Dis. 2013;130(3):137-144
- Nasal decongestants for the common cold, Taverner D., Latte J., Cochrane Database Syst Rev. 2007;(1):CD001953.
- Essential oils in the treatment of respiratory tract diseases highlighting their role in bacterial infections and their anti-inflammatory action: a review, Horvath G., Acs K., Flavour Fragr J. 2015;30(5):331-341.
- Treatment of upper respiratory tract infections in primary care: a randomized study using aromatic herbs, Ben-Arye E., et.al., Evid Based Complement Alternat Med. 2011;2011:690346.
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Olbas® Oil
- Zastosowanie inhalacyjnej postaci preparatu Olbas® Oil w leczeniu infekcyjnych chorób górnych dróg oddechowych” – prof. Dr hab. Med. Jerzy Alkiewicz (Klinika Pneumatologii Dziecięcej Instytutu Pediatrii AM w Poznaniu). B.Kędzia, D. Zawadzka i inni (1996r.)