Przełom tarczycowy – czym jest?

Przełom tarczycowy, inaczej przełom tyreotoksyczny, jest bezpośrednim stanem zagrażającym zdrowiu i życiu. Stan ten występuje przy nadczynności tarczycy i wymaga natychmiastowej hospitalizacji.

Przełom tarczycowy – czynniki zwiększające ryzyko

Przełom tarczycowy może pojawić się u osób, które mają chorą tarczycę, które nagle odstawiły leczenie, jak również w przypadku, gdy terapia jest źle dobrana i nie daje zamierzonego efektu. Warto również zaznaczyć, iż pojawienie się tego stanu u osób zdrowych może świadczyć o nierozpoznanej nadczynności tarczycy. Przełom może być także wywołany chorobą Gravesa-Basedowa, powikłaną zakażeniem bakteryjnym lub wirusowym, lub też zaostrzoną wpływem czynników fizycznych, lub psychicznych.

Czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia przełomu tarczycowego u osób ze stwierdzoną nadczynnością tarczycy:

• stres, wstrząs emocjonalny,
• zakażenie, ciężka choroba ogólnoustrojowa, infekcja,
• wyniszczenie organizmu,
• operacja, resekcja gruczołu tarczowego (usunięcie tarczycy), uraz,
• poród, aborcja,
• przerwanie kuracji lekami przeciwtarczycowymi,
• gwałtowne badanie palpacyjne (dotykowe, uciskowe) gruczołu tarczowego,
• ekspozycja na jod, radioterapia,
• zaostrzone i zaniedbane stwierdzone przypadki nadczynności tarczycy.

Przełom tarczycowy – objawy

Objawy przełomu tarczycowego można podzielić na:

1. symptomy ogólne, takie jak: ostry wzrost temperatury (często powyżej 40°C), zlewne poty, szybki spadek masy ciała, zmęczenie;
2. symptomy ze strony układu nerwowego, takie jak: pobudzenie, lęk, w późniejszym stadium: apatia, drgawki, śpiączka;
3. symptomy ze strony układu krążenia, takie jak: tachykardia zatokowa, migotanie przedsionków, nadciśnienie tętnicze, hipotonia i wstrząs w późnej fazie;
4. symptomy ze strony układu pokarmowego, takie jak: nudności i wymioty, biegunka, bóle brzucha, żółtaczka (czynnik zły prognostycznie).

Przełom tarczycowy – rozpoznanie

Rozpoznanie przełomu tarczycowego polega przede wszystkim na potwierdzeniu nadczynności tarczycy w obrazie klinicznym. Między innymi podwyższone są parametry, takie jak: stężenia wolnej trijodotyroniny (fT3) i wolnej tyroksyny (fT4). Nie ma jednak powiązania między podwyższeniem hormonów a nasileniem się objawów.

Inne możliwe nieprawidłowości to:

• leukocytoza lub leukopenia,
• podwyższona aktywność aminotransferaz,
• podwyższona aktywność dehydrogenazy mleczanowej (LDH),
• podwyższone stężenie bilirubiny,
• podwyższona aktywność kinazy kreatynowej (CK),
• podwyższona aktywność fosfatazy alkalicznej (ALP).

Warto również wykonać badanie RTG klatki piersiowej, posiewu krwi, moczu i plwociny, aby wykluczyć możliwą infekcję.

Przełom tarczycowy – leczenie

Leczenie przełomu tarczycowego przebiega na oddziale intensywnej terapii pod okiem specjalisty, który wprowadza terapię farmakologiczną. Szybkie wdrożenie leczenia pozwala osiągnąć poprawę u większości chorych po upływie 12-24 godzin. Opóźnienie leczenia znamiennie pogarsza, a intensywne leczenie poprawia rokowanie u chorych z przełomem tarczycowym. Śmiertelność w przebiegu przełomu tarczycowego zmniejszyła się i wynosi dziś 20-30%.

Źródło: wylecz.to, podyplomie, heydoc.pl