Przełom tarczycowy, inaczej przełom tyreotoksyczny, jest bezpośrednim stanem zagrażającym zdrowiu i życiu. Stan ten występuje przy nadczynności tarczycy i wymaga natychmiastowej hospitalizacji.
Przełom tarczycowy – czynniki zwiększające ryzyko
Przełom tarczycowy może pojawić się u osób, które mają chorą tarczycę, które nagle odstawiły leczenie, jak również w przypadku, gdy terapia jest źle dobrana i nie daje zamierzonego efektu. Warto również zaznaczyć, iż pojawienie się tego stanu u osób zdrowych może świadczyć o nierozpoznanej nadczynności tarczycy. Przełom może być także wywołany chorobą Gravesa-Basedowa, powikłaną zakażeniem bakteryjnym lub wirusowym, lub też zaostrzoną wpływem czynników fizycznych, lub psychicznych.
Czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia przełomu tarczycowego u osób ze stwierdzoną nadczynnością tarczycy:
- stres, wstrząs emocjonalny,
- zakażenie, ciężka choroba ogólnoustrojowa, infekcja,
- wyniszczenie organizmu,
- operacja, resekcja gruczołu tarczowego (usunięcie tarczycy), uraz,
- poród, aborcja,
- przerwanie kuracji lekami przeciwtarczycowymi,
- gwałtowne badanie palpacyjne (dotykowe, uciskowe) gruczołu tarczowego,
- ekspozycja na jod, radioterapia,
- zaostrzone i zaniedbane stwierdzone przypadki nadczynności tarczycy.
Przełom tarczycowy – objawy
Objawy przełomu tarczycowego można podzielić na:
- symptomy ogólne, takie jak: ostry wzrost temperatury (często powyżej 40°C), zlewne poty, szybki spadek masy ciała, zmęczenie;
- symptomy ze strony układu nerwowego, takie jak: pobudzenie, lęk, w późniejszym stadium: apatia, drgawki, śpiączka;
- symptomy ze strony układu krążenia, takie jak: tachykardia zatokowa, migotanie przedsionków, nadciśnienie tętnicze, hipotonia i wstrząs w późnej fazie;
- symptomy ze strony układu pokarmowego, takie jak: nudności i wymioty, biegunka, bóle brzucha, żółtaczka (czynnik zły prognostycznie).
Przełom tarczycowy – rozpoznanie
Rozpoznanie przełomu tarczycowego polega przede wszystkim na potwierdzeniu nadczynności tarczycy w obrazie klinicznym. Między innymi podwyższone są parametry, takie jak: stężenia wolnej trijodotyroniny (fT3) i wolnej tyroksyny (fT4). Nie ma jednak powiązania między podwyższeniem hormonów a nasileniem się objawów.
Inne możliwe nieprawidłowości to:
- leukocytoza lub leukopenia,
- podwyższona aktywność aminotransferaz,
- podwyższona aktywność dehydrogenazy mleczanowej (LDH),
- podwyższone stężenie bilirubiny,
- podwyższona aktywność kinazy kreatynowej (CK),
- podwyższona aktywność fosfatazy alkalicznej (ALP).
Warto również wykonać badanie RTG klatki piersiowej, posiewu krwi, moczu i plwociny, aby wykluczyć możliwą infekcję.
Przełom tarczycowy – leczenie
Leczenie przełomu tarczycowego przebiega na oddziale intensywnej terapii pod okiem specjalisty, który wprowadza terapię farmakologiczną. Szybkie wdrożenie leczenia pozwala osiągnąć poprawę u większości chorych po upływie 12-24 godzin. Opóźnienie leczenia znamiennie pogarsza, a intensywne leczenie poprawia rokowanie u chorych z przełomem tarczycowym. Śmiertelność w przebiegu przełomu tarczycowego zmniejszyła się i wynosi dziś 20-30%.
Źródło: wylecz.to, podyplomie, heydoc.pl
