Federacja Przedsiębiorców Polskich opublikowała kolejną edycję „Monitora stanu systemu opieki nad pacjentami z rakiem gruczołu krokowego” – narzędzia służącego do analizy postępów zmian w systemie profilaktyki, diagnostyki oraz leczenia nowotworu gruczołu krokowego w Polsce. Jak wskazuje FPP, przez ostatni rok stan wdrażania rekomendacji nie uległ znaczącym zmianom. Ale dostrzega też pewne działania i niektóre zmiany systemowe, które miały miejsce.
Federacja Przedsiębiorców Polskich w 2022 r. zainicjowała projekt „Wprost o prostacie”. Miała to być “odpowiedź na dynamicznie zwiększającą się liczbę nowych rozpoznań raka gruczołu krokowego, a także rosnącą śmiertelność z powodu tego nowotworu w Polsce”. We współpracy z przedstawicielami instytucji publicznych, organizacji pacjentów i ekspertami medycznymi opracowano mapę drogową potrzebnych zmian systemowych w tym obszarze.
Minęły trzy lata od pierwszego spotkania ekspertów, a także dwa lata od publikacji mapy drogowej zmian w systemie opieki nad pacjentami z rakiem gruczołu krokowego. W swoim nowym dokumencie Federacja Przedsiębiorców Polskich przytacza dane epidemiologiczne Krajowego Rejestru Nowotworów, według których w latach 2002-2022 liczba zgonów z powodu raka gruczołu krokowego stopniowo wzrastała z 3488 do 5625. Gwałtownej zmianie uległa także wykrywalność tego nowotworu. Liczba osób żyjących z diagnozą raka gruczołu krokowego wzrosła aż o 321 proc., a w 2022 r. liczba nowych zachorowań po raz pierwszy w historii przekroczyła 20 tysięcy w ciągu jednego roku.
Eksperci Komitetu ds. Ochrony Zdrowia FPP wskazują, iż w systemie ochrony zdrowia wprowadzono wiele zmian, które mają lub mogą mieć wpływ na standard opieki onkologicznej – to m.in. wdrożenie Krajowej Sieci Onkologicznej, wprowadzeniu zmian w programie lekowym leczenia raka prostaty czy przedłużeniu funkcjonowania programu „Profilaktyka 40 Plus” i zastąpieniu go programem „Moje zdrowie”.
Jednocześnie w najnowszym „Monitorze stanu systemu opieki nad pacjentami z rakiem gruczołu krokowego” wskazano, iż problemy finansowe Narodowego Funduszu Zdrowia przekładają się m.in. na dłuższy czas oczekiwania na udzielenie świadczenia przez pacjentów. Liczba pacjentów oczekujących na uzyskanie świadczenia w poradni urologicznej możliwie jak najszybciej wzrosła o 33 proc. do poziomu 23 436 osób w okresie pomiędzy I oraz IV kwartałem 2024 r., a mediana średniego rzeczywistego czasu oczekiwania na świadczenie możliwie jak najszybciej wzrosła o 40 proc. do 28 dni.
Eksperci FPP oceniają, iż postulaty zaprezentowane w 2023 r. w raporcie strategicznym „Wprost o prostacie” w większości nie są realizowane i w ciągu ostatniego roku nie zaszło w tej kwestii zbyt wiele zmian. Pojawił się jednak pierwszy postulat , który eksperci uznali za całkowicie zrealizowany. Spośród 19 postulatów zwartych w Mapie Drogowej tylko 2 zostały zrealizowane, 7 posiada status „częściowo zrealizowane” a 10 przez cały czas czeka na realizację.
Postulaty FPP dotyczące systemowych zmian w leczeniu chorych na raka prostaty:
- Wprowadzenie świadczenia kompleksowej diagnostyki i leczenia raka gruczołu krokowego (Prostate Cancer Units – PCU) – brak realizacji, do konsultacji publicznych nie skierowano projektów rozporządzeń.
- Rewizja koszyka świadczeń gwarantowanych poprzez rozważenie zakwalifikowania biopsji fuzyjnej na podstawie wyniku MRI prostaty pod kontrolą nałożonych live obrazów MRI i USG – brak realizacji
- Rewizja wyceny biopsji prostaty – brak realizacji
- Wprowadzenie Krajowego Rejestru Raka Gruczołu Krokowego – brak realizacji
- Skierowanie środków pochodzących z ustawy „7 proc. PKB na zdrowie” na sfinansowanie dostępu do technologii medycznych (lekowych i nielekowych) o udowodnionej skuteczności i profilu bezpieczeństwa, stanowiących niezaspokojoną potrzebę medyczną i wskazanych w międzynarodowych wytycznych, w tym EAU, ESTRO oraz NCCN – częściowo zrealizowane
- Wprowadzenie zmian w programie „Profilaktyka 40 PLUS” – zrealizowane
- Popularyzacja samorządowych programów zdrowotnych – częściowo zrealizowane
- Docelowe zastąpienie programu „Profilaktyka 40 PLUS” przez system cyklicznych bilansów osób pozostających pod opieką lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej (np. w ramach budżetu powierzonego POZ, z zapewnieniem kompleksowego wsparcia edukacyjnego dla POZ przez Prostate Cancer Units) – zrealizowane
- Wdrożenie oznaczenia PSA w ramach wczesnej diagnostyki chorób nowotworowych jako elementu badań medycyny pracy – bez realizacji
- Zapewnienie publicznej dostępności informacji o efektywności programów profilaktycznych w ramach portalu Zdrowe Dane, z możliwością analizy dotarcia do grupy docelowej na poziomie krajowym, regionalnym oraz lokalnym – bez realizacji
- Wprowadzenie koordynacji programów profilaktycznych i systemu e-skierowań, umożliwiających przepływ pacjentów z poziomu POZ do Prostate Cancer Units – bez realizacji
- Zniesienie skierowań do poradni urologicznych – bez realizacji
- Wprowadzenie na każdym etapie edukacji szkolnej przedmiotu „Edukacja zdrowotna” w wymiarze jednej godziny tygodniowo, w trakcie jednego roku szkolnego, na etapie kształcenia na poziomie podstawowym oraz ponadpodstawowym, zgodnie z pkt 8. harmonogramu wdrożenia uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020–2030 lub wprowadzenie równoważnego rozwiązania w ramach innych przedmiotów szkolnych – częściowo zrealizowane
- Audyt dotychczasowych aktywności edukacyjnych podejmowanych na podstawie Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych, Narodowej Strategii Onkologicznej oraz Narodowego Programu Zdrowia w celu zwiększenia skuteczności działań komunikacyjnych, np. poprzez modyfikację kluczowych komunikatów oraz redefinicję grup docelowych – częściowo zrealizowane
- Opracowanie wniosków poaudytowych, upublicznienie zebranych informacji i wdrożenie rekomendacji wynikających z audytu – brak realizacji
- Wdrożenie zmian zasad kontraktowania świadczeń z zakresu chirurgii leczenia raka gruczołu krokowego do ośrodków, które wykonały w ciągu roku liczbę zabiegów na odpowiednim poziomie (określonym przez rekomendacje towarzystw naukowych) – bez realizacji
- Nowelizacja programu lekowego leczenia raka gruczołu krokowego – częściowo zrealizowane
- Upowszechnienie świadczenia chirurgicznego z wykorzystaniem techniki robotowej – częściowo zrealizowane (z uwagi na brak nadzoru nad jakością)
- Wprowadzenie rozwiązań umożliwiających elastyczne stosowanie terapii o ugruntowanej pozycji w praktyce klinicznej – przeniesienie innowacyjnych terapii z programu lekowego B.56 do katalogu chemioterapii – częściowo zrealizowane.
