Rapamycyna, znana też jako sirolimus, jest w tej chwili stosowana w transplantologii jako lek immunosupresyjny – hamuje bowiem aktywację limfocytów T. O jej przeciwstarzeniowym działaniu, które niemal dorównuje korzystnemu wpływowi ograniczeń dietetycznych – informuje pismo „Aging Cell”.
Nazwa rapamycyna pochodzi od Rapa Nui, polinezyjskiej nazwy wyspy znanej w tej chwili jako Wyspa Wielkanocna. Ten makrolidowy antybiotyk, który wytwarzają bakterie Streptomyces hygroscopicus, po raz pierwszy wyizolowano w roku 1975 z próbki ziemi pobranej w 1965 r. na wyspie. Późniejsze badania prowadzone na zwierzętach wykazały, iż rapamycyna, choćby podawana przez krótki czas, może opóźniać starzenie i przedłużać życie.
Teraz naukowcy z University of East Anglia i University of Glasgow w Wielkiej Brytanii przeprowadzili metaanalizę i wykazali, iż rapamycyna może wydłużać życie niemal tak skutecznie jak ograniczenie jedzenia. Ograniczenia dietetyczne od dawna uważane są za jedną z najbardziej niezawodnych metod wydłużania życia u różnych gatunków, jednak długotrwały post to metoda raczej uciążliwa. Wiele osób zapewne wolałoby łyknąć pigułkę.
Zespół naukowców przeanalizował dane ze 167 badań nad długością życia ośmiu gatunków kręgowców, w tym ryb, myszy, szczurów i naczelnych. Badali oni wpływ ograniczeń dietetycznych na długowieczność, porównując go z działaniem rapamycyny i metforminy, które są reklamowane jako leki przedłużające życie. Naukowcy odkryli, iż rapamycyna wydłuża życie niemal tak samo jak jedzenie mniejszych ilości, podczas gdy metformina (lek na cukrzycę typu 2) nie jest tak skuteczna.
Ograniczenia dietetyczne – od przerywanego postu po ograniczenie kalorii – konsekwentnie wydłużały życie u wszystkich gatunków kręgowców analizowanych w tym badaniu. Wydłużenie życia było takie samo w przypadku obu płci i nie zależało od rodzaju ograniczeń dietetycznych. Rapamycyna wydłużała życie w takim samym stopniu jak ograniczenia dietetyczne. Natomiast metformina, szeroko stosowana w przypadku cukrzycy typu 2, nie wykazała wyraźnych korzyści co do długowieczności.
Autorzy badania zastrzegają, że rapamycyna może mieć negatywny wpływ na układ odpornościowy i konieczne są dalsze badania nad bezpieczeństwem jej stosowania u ludzi, chociaż ostatnie prace wskazują, iż przyjmowanie jej w małych dawkach nie ma poważnych działań niepożądanych u zdrowych osób.
