Anty-TPO (aTPO) to przeciwciała skierowane przeciwko peroksydazie tarczycowej. Wytwarzane są przez organizm w chorobach autoimmunologicznych tarczycy. Przeciwciała te występują u ponad 90% pacjentów z przewlekłym zapaleniem tarczycy Hashimoto oraz około 70% pacjentów z chorobą Gravesa-Basedowa. Jest to jeden z parametrów, które sprawdzamy w celu diagnostyki choroby Hashimoto.
Co to są przeciwciała anty-TPO?
Przeciwciała anty-TPO to autoprzeciwciała skierowane przeciwko peroksydazie tarczycowej (TPO), enzymowi kluczowemu dla syntezy hormonów tarczycy. TPO to jeden z trzech antygenów tarczycy mających znaczenie w chorobach autoimmunologicznych tarczycy.
Peroksydaza tarczycowa (TPO) to enzym transbłonowy o numerze EC 1.11.1.8 i masie cząsteczkowej 107 kDa. Występuje w postaci dimeru na szczytach komórek w pęcherzykach tarczycy. Enzym ten bierze udział w syntezie hormonów tarczycy przez katalizowanie utleniania jodu, jodowanie reszty tyrozyny oraz sprzęganie jodotyrozyny w trijodotyroninę (T3) i tyroksynę (T4).
Podwyższony poziom anty-TPO może wskazywać na proces autoimmunologiczny toczący się w tarczycy, ale nie zawsze oznacza aktywną chorobę Hashimoto. Podwyższone miano tych przeciwciał może występować u osób, które nie mają jeszcze objawów niedoczynności tarczycy, a choćby u niewielkiego odsetka zdrowych osób.
Przeciwciała anty-TPO są jednym z najczulszych markerów autoimmunologicznego zapalenia tarczycy, ale wyniki ich pomiaru zawsze należy interpretować w kontekście obrazu klinicznego pacjenta oraz innych badań (TSH, FT3, FT4, USG tarczycy).
Zaplanuj odpowiednią suplementację z Thyroset. Sprawdź gdzie kupić Thyroset i jak najszybciej zacznij inteligentne wsparcie swojej tarczycy i układu immunologicznego.
Interpretacja wyników badań krwi
Pojawienie się przeciwciał anty-TPO w wynikach badań sugeruje toczący się proces autoimmunologiczny, który może prowadzić do stopniowego uszkodzenia tarczycy. Znacznie podwyższone stężenie anty-TPO może wskazywać na Hashimoto, ale do pełnej diagnozy wymagane jest uwzględnienie poziomu hormonów tarczycy oraz obrazu USG.
Nieznaczne odchylenia od normy mogą sugerować inne schorzenia tarczycy, np. subkliniczną niedoczynność tarczycy. W niektórych przypadkach poziom anty-TPO jest prawidłowy, a występuje podwyższony poziom przeciwciał anty-TG, co może wskazywać na wczesną fazę Hashimoto.
Jeśli wysokiemu poziomowi anty-TPO nie towarzyszy istotny wzrost TSH ani spadek FT4, lekarz może zalecić monitorowanie wyników w czasie, bez natychmiastowego wdrażania leczenia.
Znaczenie badań kontrolnych w diagnostyce Hashimoto
Regularne monitorowanie poziomu przeciwciał anty-TPO, a także innych parametrów tarczycowych, jest najważniejsze w ocenie postępu choroby oraz skuteczności leczenia. W przypadku pacjentów z rozpoznaną chorobą Hashimoto lub podejrzeniem autoimmunologicznego zapalenia tarczycy, lekarz może zalecić cykliczne badania kontrolne, obejmujące oznaczenie TSH, FT3, FT4 oraz USG tarczycy.
Ważne jest również uwzględnienie objawów klinicznych pacjenta, takich jak przewlekłe zmęczenie, senność, wahania masy ciała, osłabienie mięśni, nadmierna suchość skóry, wypadanie włosów, łamliwość paznokci, uczucie zimna, problemy z koncentracją oraz wahania nastroju. Symptomy te mogą wskazywać na progresję choroby lub konieczność modyfikacji leczenia.
Warto pamiętać, iż choroby tarczycy mogą mieć różnorodny przebieg i objawiać się w sposób niespecyficzny, dlatego ich interpretacja powinna być zawsze przeprowadzana przez lekarza w kontekście wyników badań laboratoryjnych oraz obrazu klinicznego pacjenta. W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy objawy nasilają się mimo prawidłowych wyników badań, może być konieczna dalsza diagnostyka, np. oznaczenie poziomu ferrytyny, witaminy D czy kortyzolu, aby wykluczyć inne współistniejące schorzenia, takie jak anemia czy przewlekły stres.
Badanie anty-TPO – koszty
Do badania anty-TPO nie trzeba być na czczo. Jest to badanie z zakresu diagnostyki pogłębiającej, które może być refundowane przez NFZ, ale wymaga skierowania od lekarza specjalisty (endokrynologa, ginekologa). Lekarz rodzinny może skierować pacjenta tylko na podstawowe badania tarczycowe (TSH).
Badanie anty-TPO można wykonać również prywatnie. Koszt badania wynosi od 30 do 55 zł, w zależności od placówki i regionu. Wyniki są zwykle dostępne po 1–2 dniach roboczych.
Kiedy wykonać badanie anty-TPO?
Badanie anty-TPO jest zalecane dla osób, które:
- mają objawy zaburzeń tarczycy (np. zmęczenie, przyrost masy ciała, suchość skóry, wypadanie włosów, wahania nastroju),
- uzyskały niepokojące wyniki podstawowych badań tarczycowych (TSH, FT3, FT4),
- mały w rodzinie przypadki chorób autoimmunologicznych tarczycy,
- chorują na inne schorzenia autoimmunologiczne, np. toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów, celiakię czy niedokrwistość złośliwą.
Podsumowanie
Przeciwciała anty-TPO są jednym z kluczowych markerów diagnostycznych autoimmunologicznego zapalenia tarczycy, w tym Hashimoto. Ich obecność może świadczyć o toczącym się stanie zapalnym, ale sama obecność przeciwciał nie wystarcza do diagnozy Hashimoto. Interpretacja wyników powinna uwzględniać inne parametry tarczycowe oraz objawy pacjenta. W przypadku podwyższonych wyników warto skonsultować się z lekarzem, aby ustalić dalsze kroki diagnostyczne i ewentualne leczenie.
Bibliografia:
- U. Ambroziak, Choroby tarczycy. Diagnozowanie i leczenie, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2022.
- S. B. Soh, T. C. Aw, Laboratory Testing in Thyroid Conditions – Pitfalls and Clinical Utility, Ann Lab Med, 2019, 39(1):3-14.
- Fröhlich E, Wahl R Thyroid Autoimmunity: Role of Anti-thyroid Antibodies in Thyroid and Extra-Thyroidal Diseases. Front Immunol. 2017 May 9;8:521.
- M. A. Iddah, B. N. Macharia Autoimmune Thyroid Disorders ISRN Endocrinol. 2013; 2013: 509764.
Publikowane na blogu treści są opiniami niezależnych autorów – specjalistów w dziedzinie nauki i dietoterapii. Norsa Pharma Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte w publikacjach.
