Sejmowa komisja zdrowia przyjęła sprawozdanie Rzecznika Praw Pacjenta z przestrzegania praw pacjenta w 2024 roku. Podobnie jak w latach ubiegłych, najczęściej łamanym prawem było to mówiące o dostępności do świadczeń.
Najczęściej naruszanym prawem pacjenta w Polsce jest prawo do świadczeń. Związane to jest z koniecznością oczekiwania na wizytę lub zabieg, ale także z nierównościami w zdrowiu, wywołanymi nierównomiernym rozłożeniem placówek medycznych na mapie kraju. Bartłomiej Chmielowiec przedstawił posłom sprawozdanie z przestrzegania praw pacjenta w 2024 roku, z którego wynika iż do Rzecznika Praw Pacjenta w ubiegłym roku trafiło ponad 96 tys. zgłoszeń. Były to zarówno sprawy indywidualne, jak i sprawy, w których złamane zostały prawa większej liczby osób.
W sprawach indywidualnych Rzecznik wszczął 1472 nowe postępowania. W sumie prowadzonych było 2408 postępowań wyjaśniających. Zakończono 1586 postępowań, w 1046 stwierdzając naruszenie praw pacjenta. Większość dotyczyło leczenia szpitalnego. W ponad połowie przypadków zalecenia wydane przez RPP po zapoznaniu się ze sprawą zostały zrealizowane, ale część placówek ma jeszcze czas na wywiązanie się z tego obowiązku. Najrzadziej łamane jest prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej.
Rozpoczęto również 417 postępowań dotyczących zbiorowych praw pacjentów, z czego połowa dotyczyła trudności w rejestracji i telefonicznym kontakcie z placówkami POZ, czyli prawa do świadczeń. Wydane zostały 364 decyzje merytoryczne. W 170 zgłoszonych sytuacjach dopatrzono się złamania praw pacjenta.
Pacjenci najchętniej korzystają z kontaktu z Biurem Rzecznika Praw Pacjenta za pośrednictwem Telefonicznej Informacji Pacjenta (TIP). W 2024 r. odbyło się 83796 takich rozmów. Gdy sytuacja wymaga szybkiej reakcji, konsultanci TIP wykonują bezpośrednie interwencje wyjaśniające. W ubiegłym roku takich interwencji było 2322. Najwięcej działań dzięki komunikacji telefonicznej podjęto w sprawie zdarzeń na SOR. W przypadku interwencji drogą pisemną, dotyczyły one najczęściej leczenia szpitalnego.
Bartłomiej Chmielowiec przypomniał w czasie spotkania z posłami o działalności Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego. W 2024 r. funkcję tę pełniły 24 osoby, mające pod opieką 316 placówek. W tym obszarze również najczęściej zgłaszane problemy dotyczyły dostępności świadczeń.
Podczas posiedzenia Rzecznik przestawił również dane dotyczące funduszy kompensacyjnych RPP. Prowadzone są trzy takie fundusze: Fundusz Kompensacyjny Badań Klinicznych, Fundusz Kompensacyjny Szczepień Ochronnych oraz Fundusz Kompensacyjny Zdarzeń Medycznych. W przypadku Funduszu Kompensacyjnego Badań Klinicznych w 2024 roku nie wypłacono jest żadnej kwoty. Trwa analiza 12 spraw. Do Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych w zeszłym roku wpłynęły 1923 wnioski. Najwięcej wniosków wpłynęło do Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych – 3828. “Jeśli chodzi o kwoty świadczeń, jest to jeden z elementów dyskusji, rozmów i prac wspólnych z Ministerstwem Zdrowia. (…) Jest przestrzeń do tego, żeby je jeszcze podnieść, aby w jeszcze większym stopniu Fundusz był alternatywą. Z natury rzeczy kwoty, które mogą być przyznane w ramach systemu no-fault, w krajach zachodnich są mniejsze niż te, które można potencjalnie uzyskać w ramach spraw sądowych” – tłumaczył Bartłomiej Chmielowiec. Jak dodał, istotną kwestią przemawiającą za Funduszem jest dużo krótszy czas rozpatrywania spraw w porównaniu z drogą sądową.
Bartłomiej Chmielowiec przedstawił również priorytety Rzecznika Praw Pacjenta na lata 2024-2027:
- Wdrożenie w placówkach medycznych standardu przestrzegania praw pacjenta w opiece psychiatrycznej.
- Poprawę bezpieczeństwa pacjenta i działania w celu wdrożenia Global Patient Safety Action Plan 2021-2030 w Polsce.
- Zwiększenie kompetencji Rzecznika i możliwości podejmowania działań w celu walki z oszustami w ramach projektu Lex szarlatan
- Dalszy rozwój funduszy kompensacyjnych.
