Przewlekła obturacyjna choroba płuc jest jedną z najczęstszych przyczyn chorobowości i umieralności na świecie. Czynnikami ryzyka rozwoju POChP są palenie tytoniu, płeć męska, niedobór alfa1-antytrypsyny, narażenie na zanieczyszczone powietrze i niska pojemność płuc.
W 2020 r. Carileri i wsp. wskazali, iż kanoniczny szlak WNT jest nieprawidłowo aktywowany w nabłonku dróg oddechowych u osób z POChP. Opierając się na tej obserwacji Amado z zespołem zaprojektował badanie oceniające wpływ korelacji poziomu sklerostyny, zidentyfikowanej jako czynnik blokujący szlak WNT.
Sklerostyna jest glikoproteiną kojarzoną z obrotem kostnym i czynnikiem wskazującym na prawdopodobny rozwój osteoporozy. Ten hormon ogólnoustrojowy może wpływać na krzyżową zależność kostno-mięśniową, regulując masę mięśniową, czynność płuc i skład ciała.
Przebadano 139 pacjentów ambulatoryjnych ze stabilną przewlekłą obturacyjną chorobą płuc i prawidłową czynnością nerek. Włączeni chorzy mieli oznaczony poziom sklerostyny w surowicy i parametry metabolizmu kości, skład ciała, charakterystykę kliniczną i wyjściową czynność płuc. Pacjentów obserwowano prospektywnie przez 12 miesięcy po rejestracji. Średni wiek zrekrutowanych to 65,8 roku, 71% z nich stanowili mężczyźni, a w 41,7% badani byli czynnymi palaczami tytoniu. 55 pacjentów miało wyjściowy poziom sklerostyny (SOST) 20 pmol/l, a 84 – większy niż 20 pmol/l.
Analiza wielowymiarowa wykazała, iż tylko wiek i wskaźnik masy beztłuszczowej (FFMI) były dodatnio skorelowane z poziomami SOST (odpowiednio beta = 0,264 i beta = 1,241). Analiza proporcjonalnego ryzyka Coxa pokazała, iż pacjenci z dolnego tercyla poziomów SOST byli bardziej narażeni na umiarkowane zaostrzenie POChP (HR 2,015, P = 0,017) i hospitalizację związaną z POChP (HR 5,142, P = 0,015).
Badacze ustalili, iż niski poziom sklerostyny jest związany z kilkoma parametrami POChP, tj.: niższą masą mięśniową, składem ciała i czynnością płuc. Ustalono, iż korelacja ta pozwalała przewidywać zaostrzenia i hospitalizacje związane z POChP. Sklerostyna została powiązana z fenotypem rozedmy i określona biomarkerem przepowiadającym pogorszenie POChP.
Badanie miało kilka ograniczeń, dotyczyło pacjentów z jednego ośrodka, a metodyka nie obejmowała oznaczeń poziomu witaminy D. Naukowcy wyłączyli pacjentów z niewydolnością nerek, chorobami metabolizmu wapnia i przyjmujących leki, które mogą wpływać na poziom SOST. Opisana korelacja nie ma wyjaśnionej przyczynowości, ale wskazuje na powiązanie poziomu sklerostyny i zaostrzeń POChP. Ustalenia wymagają więc dalszych, wieloośrodkowych badań na większej grupie pacjentów.
Opracowanie: mgr farm. Karolina Wotlińska-Pełka