Wiedza o chorobach rodzinnych okazuje się być cennym atutem w dbaniu o swoje zdrowie. Dlaczego? Ponieważ choroby, które dotknęły naszych przodków, mogą rzucić światło na nasze własne ryzyko zachorowania, okazać się również naszą chorobą. To pozwala podjąć proaktywne kroki, aby się przed tym uchronić.
Groźna mutacja u przodkiń
Tak było w przypadku 34-letniej Hannah Howie, która była rok przed ślubem, gdy jej życie wywróciło się do góry nogami. Narzeczony kobiety i jego brat przygotowywali niespodziankę dla ojca Hannah – drzewo genealogiczne jego rodziny.
"Wtedy odkryliśmy, iż jest linia krewnych ze strony ojca, kilka kobiet, które zmarły na raka piersi w młodym wieku. Szczególną uwagę zwróciliśmy na babcię Hannah – Agnes, która zmarła w wieku 33 lat"– powiedział BBC szwagier kobiety.
Ponieważ jedynym sposobem, aby dowiedzieć się, czy mamy odpowiedzialny za raka piersi wadliwy gen, jest historia raka piersi lub jajników w rodzinie, Hannah wykonała badania genetyczne.
Również dlatego, iż coraz częściej mówi się o tym, iż choćby jeżeli nie było przypadków raka piersi w linii kobiecej, wadliwy gen mogą przekazać córkom ojcowie.
Testy ujawniły groźną mutację w genach BRCA – tych samych, w których mutację wykryła m.in. Angelina Jolie. I podobnie jak aktorka, Hannah zdecydowała się na obustronną mastektomię i rekonstrukcję piersi, co według ekspertów zmniejszyło ryzyko zachorowania na raka piersi z 85 do 5 proc.
Jakie jeszcze choroby możemy odziedziczyć po przodkach?
Oprócz nowotworu piersi czy jajnika również raka jelita grubego i prostaty. Ale dotyczy to nie tylko nowotworów, do tych chorób należą także m.in.:
Choroby sercowo-naczyniowe, takie jak choroba wieńcowa, udar mózgu czy nadciśnienie.
Cukrzyca typu 2, najczęstsza forma cukrzycy.
Choroby neurodegeneracyjne: choroby Alzheimera i Parkinsona.
Niektóre zaburzenia psychiczne, takie jak schizofrenia czy choroba afektywna dwubiegunowa.
Choroby autoimmunologiczne jak np. reumatoidalne zapalenie stawów
(RZS), toczeń rumieniowaty układowy czy stwardnienie rozsiane (SM).
Wiedza o tych chorobach umożliwia nam wczesne wykrycie potencjalnych problemów u nas, poprzez regularne badania kontrolne i testy genetyczne, co zwiększa szanse na skuteczne leczenie.
Pozwala również na identyfikację potencjalnych czynników ryzyka i wprowadzenie do swojego życia zmian, które mogą je zminimalizować, jak np. modyfikacja diety, regularna aktywność fizyczna, unikanie palenia tytoniu i ograniczenie spożycia alkoholu.
Aby uchronić się przed tymi groźnymi chorobami, warto zatem czasem porozmawiać ze starszymi członkami rodziny, którzy mogą dostarczyć cennych informacji o chorobach, występujących w rodzinie w przeszłości.
Można również spróbować zebrać dokumentację medyczną przodków, taką jak karty szpitalne czy wyniki badań. Albo jak bliscy Hannah, zacząć tworzyć drzewo genealogiczne, uwzględniając informacje o chorobach, które występowały w rodzinie.
Pisząc powyższy tekst, korzystałam m.in. z informacji portalu BBC.
