W sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia pacjenta, farmaceuta może wydać mu lek zastrzeżony do wydawania na receptę. Fakt sprzedaży takiego leku dokumentowany jest dzięki recepty farmaceutycznej. Farmaceuci pracujący w aptekach miesięcznie takich recept wystawiają ponad 173 tysiące. Z danych Centrum e-Zdrowia wynika, iż przez ostatnie 12 miesięcy farmaceuci wystawili ich ponad 2 miliony.
Recepty farmaceutyczne wystawiane w 2025 roku (źródło: CeZ)Od lutego zmianie uległy niektóre przepisy dotyczące recept farmaceutycznych. w tej chwili farmaceuta może wystawić też refundowaną receptę farmaceutyczną. Uprawnienie to obejmuje też recepty bezpłatne dla osób po 65. roku życia. Dotyczy to jednak tylko recept na szczepionki. Poza tym receptę taką może wystawić wyłącznie farmaceuta w aptece, w której pacjent może zostać od razu zaszczepiony. W rezultacie ogólny odsetek refundowanych recept farmaceutycznych wystawianych przez farmaceutów jest niewielki.
Z danych CeZ wynika, iż w lutym – gdy pojawiła się taka możliwość – farmaceuci wystawili
- 9793 recept z odpłatnością „50%”
- 38 recept z odpłatnością „bezpłatny”
Wszystkich recept farmaceutycznych było tego miesiąca ponad 175 tys. To oznacza, iż refundowane stanowił zaledwie 5% całości.
W kolejnych miesiącach liczby te malały, co bezpośrednio związane jest z wygasaniem sezonu szczepień przeciw grypie. Najświeższe dane pochodzące z CeZ dotyczą lipca. Wtedy farmaceuci łącznie wystawili 184 011 recept farmaceutycznych, z czego tylko 699 refundowanych (odpłatność 50%).
Czytaj również: Miarka się przebrała? Inspekcja bierze pod lupę recepty farmaceutyczne…
Wraz z początkiem września rozpoczyna się sezon szczepień przeciw grypie. Można więc spodziewać się, iż farmaceuci wykonujący szczepienia będą chętniej sięgać po tego typu uprawnienie. Szczególnie, iż resort zdrowia obniżył granicę wieku dla pacjentów, którzy mogą bezpłatnie zaszczepić się w aptece przeciw grypie.
Recepty PA i PF
Osobnym uprawnieniem farmaceutów jest też możliwość wystawienia recepty „pro autorae” (PA) i „pro familia” (PF). Jest ono niezależne od tego czy farmaceuta pracuje w aptece, czy też nie. Przysługuje ono każdemu farmaceucie posiadającemu Prawo Wykonywania Zawodu. Są to recepty wystawiane na leki dla osoby wystawiającej lub członków jego rodziny. Tego typu recept przez ostatnie 12 miesięcy farmaceuci wystawili około 999 tys. Dla porównania w poprzednich 12 miesiącach było ich 845 tys.
Recepty PA i PF na przestrzeni lat (Źródło: CeZ).Recepty PA i PF farmaceuci od samego początku (od maja 2021) również z refundacją. W tym czasie farmaceuci wystawili prawie 2 mln recept dla siebie (PA) i około 1,6 mln dla rodziny (PF). Z danych CeZ wynika też, iż średnio 5% wszystkich recepty wystawianych przez farmaceutów dla siebie i członków rodziny, posiada zniżkę. Co ciekawe, zdecydowana większość z nich wystawiana jest też dla osób w wieku 30-39 lat.
Szczegółowy rozkład recept PA i PF wystawionych od 2020 roku (Źródło: CeZ)Farmaceuci na tle innych…
Oczywiście wystawianie recept to przede wszystkim domena lekarzy. W Polsce oprócz nich, recepty mogą jednak wypisywać również dentyści, felczerzy, pielęgniarki, położne i… wspomniani farmaceuci. Łącznie miesięcznie wszyscy wystawiają około 42 mln recept. Z danych CeZ wynika, iż w lipcu 2025 w Polsce recepty wystawili:
- Lekarze: 40 844 249
- Pielęgniarki: 1 023 339
- Dentyści: 283 823
- Farmaceuci: 268 730
- Położne: 51 074
- Felczerzy: 21 133
Farmaceuci plasują się więc na czwartym miejscu spośród uprawnionych zawodów medycznych, jeżeli chodzi o wystawianie recept. Przy czym warto zaznaczyć, iż jest to suma wystawionych przez nich recept farmaceutycznych w aptekach, jak i PA oraz PF.
©MGR.FARM
