– jeżeli mamy możliwość kupić mieszkanie odpowiednie do naszych potrzeb to to zróbmy. Ale często nie mamy takiej możliwości i musimy wybierać między złą opcją a złą opcją. To wybór między za drogim mieszkaniem, które jest zbyt obciążające dla naszego budżetu albo na które choćby nie dostaniemy kredytu a mieszkaniem za małym do naszych potrzeb – mówi prof. Adam Czerniak, ekonomista ze Szkoły Głównej Handlowej i Polityki Insight.
Prof. Czerniak podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu zaprezentował wnioski z raportu dotyczącego problemów mieszkaniowych w Polsce, który przygotował wraz z innymi naukowcami z SGH. Jednym z zagadnień poruszanych w raporcie jest luka czynszowa, która odgrywa kluczową rolę w hamowaniu wzrostu gospodarczego kraju.
Dlaczego luka czynszowa jest groźna
Luka ta to odsetek gospodarstw domowych, które nie mają wystarczających dochodów, by nabyć lub wynająć mieszkanie na rynku komercyjnym, a jednocześnie ich dochody są zbyt wysokie, by kwalifikować się do programów pomocy mieszkaniowej oferowanych przez państwo, takich jak mieszkania komunalne, socjalne czy TBS-y.
W rozmowie z „Wprost” prof. Czerniak wyjaśnił, iż luka czynszowa powstała w wyniku problemów z dostępnością mieszkań w Polsce, które są zbyt drogie zarówno w kontekście kupna, jak i wynajmu. Sytuację dodatkowo pogarszają restrykcyjne zasady udzielania kredytów mieszkaniowych.
Z jego analizy wynika, iż największy problem z luką czynszową dotyczy dużych rodzin, zwłaszcza tych z trójką lub więcej dzieci, gdzie aż 66% gospodarstw domowych walczy z trudnościami w zaspokojeniu swoich potrzeb mieszkaniowych. W takich przypadkach dostępne mieszkania często są za małe lub zbyt drogie.
Luka czynszowa znów rośnie
Czerniak podkreślił, iż luka czynszowa w Polsce zmniejszała się w poprzedniej dekadzie (2011-2020), głównie za sprawą zmian demograficznych, takich jak starzenie się społeczeństwa i spadek liczby ludności na wsiach, co wpłynęło na spadek przeludnienia w wielu mieszkaniach. Niestety, w ostatnich latach, z powodu gwałtownego wzrostu cen na rynku nieruchomości (2020-2023), luka czynszowa przestała maleć, a wręcz wzrosła.
