Grypowe zapalenie płuc - przyczyny
Grypowe zapalenie płuc wywołane jest przez wirusa grypy typu A lub B. Co wiadomo o tych patogenach? Zarówno wirus grypy A, jak i B należą do jednej rodziny nazywanej Orthomyxoviridae. Ich materiał genetyczny zbudowany jest z kwasu rybonukleinowego, a sam wirus otoczony jest lipidową osłonką, w której znajdują się charakterystyczne białka powierzchniowe. To jednak szczegóły, które bardziej zajmują specjalistów niż przeciętnego pacjenta. Dla chorego istotniejsze jest niebezpieczeństwo, jakie za sobą niosą, a to nie tylko przejściowa gorączka, katar i kaszel. Wirusy mogą bezpośrednio atakować płuca lub osłabiać organizm, na tyle, iż ten nie jest w stanie bronić się przed bakteriami.Reklama
Kiedy pojawia się grypowe zapalenie płuc?
Grypowe zapalenie płuc może być wywołane przez:
pierwotną infekcję wirusową - dochodzi do niej, kiedy patogeny bezpośrednio zaatakują płuca, prowadząc do ostrego stanu zapalnego;nadkażenie bakteryjne - ma miejsce wtedy, kiedy organizm osłabiony walką z wirusem staje się podatny na dodatkowy atak bakterii, np. paciorkowców lub gronkowców.
Najczęściej choroba rozwija się w trakcie lub tuż po grypie sezonowej, zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością: seniorów, osób z przewlekłymi chorobami płuc, diabetyków czy pacjentów po przeszczepach. Jednak nie oznacza to wcale, iż młode i zdrowe osoby mogą czuć się w pełni bezpieczne - również one mogą zachorować, jeżeli wirus okaże się szczególnie agresywny.
Jakie są objawy grypowego zapalenia płuc?
Pierwszym sygnałem, który może świadczyć o tym, iż grypa wyewoluowała w poważniejszy stan, bywa przedłużające się pogorszenie stanu zdrowia. Klasyczna postać choroby przeważnie mija po kilku dniach, ale jeżeli zamiast poprawy pojawiają się:
nasilająca się duszność,utrzymująca się wysoka gorączka (powyżej 38 st.), ból w klatce piersiowej przy oddychaniu,silny, męczący kaszel (zwykle początkowo suchy, potem wiąże się z odkrztuszaniem śluzowo-ropnej wydzieliny),ogólne osłabienie, dezorientacja, przyspieszone tętno,
to znak, iż infekcja może sięgać głębiej.
Co robić w przypadku grypowego zapalenia płuc?
Pierwsza zasada to nieignorowanie symptomów wysyłanych przez ciało. jeżeli objawy są nasilone, a duszność się pogłębia, nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Podczas konsultacji specjalista zbiera wywiad z pacjentem, osłuchuje go, może zdecydować również o konieczności wykonania RTG płuc oraz badań laboratoryjnych.
Leczenie polega na minimalizowaniu dolegliwości, ewentualnie stosowaniu środków przeciwwirusowych (np. amantadyny, oseltamiwiru), które łagodzą przebieg choroby, jeżeli zostaną zastosowane w ciągu 48 godzin od wystąpienia pierwszych objawów. Natomiast przy podejrzeniu nadkażenia bakteryjnego choremu przepisuje się antybiotyki. Niemniej istotne są: nawodnienie i odpoczynek. Organizm potrzebuje czasu i sił na walkę, dlatego ważne jest picie dużej ilości płynów i unikanie wysiłku.
Jak ustrzec się przed grypowym zapaleniem płuc?
Trudno w pełni ustrzec się przed grypowym zapaleniem płuc, ale można podjąć kroki minimalizujące ryzyko zachorowania. Warto pamiętać, iż pomimo tego, iż ludzkość walczy z grypą od stuleci, nie jest to równoznaczne z tym, iż przestała stwarzać zagrożenie.
Na grypę A, jak i B chorujemy najczęściej w podobnym okresie - tj. od października do kwietnia, czyli w tzw. sezonie grypowym. Zakażenie rozprzestrzenia się przede wszystkim drogą kropelkową, tj. w wyniku kaszlu, kichania oraz przez kontakt z powierzchniami, na których obecny jest patogen. Największe ryzyko transmisji występuje na początku choroby, gdy pojawiają się pierwsze objawy. Dlatego jeżeli ktoś w twoim otoczeniu zaczyna skarżyć się na złe samopoczucie, warto zachować ostrożność - choćby łagodne dolegliwości mogą oznaczać, iż już roznosi wirusa.
Szczepienie a grypowe zapalenie płuc
Szczepienie przeciw grypie nie jest stuprocentową gwarancją bezpieczeństwa, ale może znacząco zmniejszyć ryzyko zachorowania i, co ważniejsze, ochronić przed groźnymi powikłaniami, w tym przed grypowym zapaleniem płuc. choćby jeżeli wirus zdoła przełamać odporność, zaszczepiona osoba ma większą szansę na łagodniejszy przebieg infekcji i uniknięcie hospitalizacji.
Źródła:
Choroby zakaźne i pasożytnicze. Red. Robert Filisiak. Czelej. Tom 3. 2020.
Cavallazzi R, Ramirez JA. Influenza and Viral Pneumonia. Infect Dis Clin North Am. 2024 Mar.
Almond MH, McAuley DF, Wise MP, Griffiths MJ. Influenza-related pneumonia. Clin Med (Lond). 2012 Feb.
CZYTAJ TAKŻE:
