Wydatki na zdrowie na 2024 r. zostały zaplanowane na poziomie absolutnego minimum, wynikającego z tzw. ustawy 7 proc. PKB w 2027 roku. W praktyce skutkuje to tym, iż rzeczywisty poziom nakładów na ochronę zdrowia w relacji do produktu krajowego brutto istotnie się obniży. Inaczej – chodzi o to, iż wydatki, choć w ujęciu nominalnym zwiększą się w tym roku o 5,9 mld zł, to faktycznie w ujęciu do PKB z roku bieżącego (okres „t”) zmniejszą się z 5,4 proc. do 5,1 proc. Oznacza to, iż nakłady na ochronę zdrowia będą rosły w stopniu niewystarczającym, by pokryć chociażby bieżące koszty działalności placówek medycznych, które potrzebują na podwyżki dla swojego personelu, zagwarantowane przepisami, niemal 13 mld zł.
W dodatku rezerwy funduszu zostały w 2023 r. mocno nadwyrężone, bo w minionym roku zwiększyły się zadania funduszu, co wynikało z nowelizacji ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, przy jednoczesnym ograniczeniu poziomu finansowania z budżetu państwa.
Płatnik, by zwiększać świadczenia, zmuszony był wykorzystywać pieniądze funduszu zapasowego. Mógł się on skurczyć na koniec 2023 r. do 1,8 mld zł, z 18,4 mld zł na koniec 2022 r. – zgodnie z zapisami planu finansowego przyjętego we wrześniu 2023 r. Tymczasem konieczność pokrycia straty z działalności NFZ za rok 2023 właśnie z tych pieniędzy oznacza, iż praktycznie się on wyczerpie.
Od 2024 r. możliwość prostego podniesienia wydatków na ochronę zdrowia (na przyklad z funduszu zapasowego) już nie będzie istniała.
Mimo iż wydatki na ochronę zdrowia zwiększały się w latach 2016–2022 prawie o 80 proc., to nie przełożyło się to, w takim samym stopniu, na wzrost liczby świadczeń. Nastąpił on głównie w opiece paliatywnej i rehabilitacji. jeżeli chodzi o te bardziej najważniejsze świadczenia, na przykład opiekę specjalistyczną lub szpitalną, to sytuacja wygląda znacznie gorzej – w tych przypadkach jest odpowiednio mniej o prawie 7 proc. i 1,6 proc. wobec 2016 roku, choć nominalnie na leczenie szpitale wydatkowaliśmy o 98 proc. więcej, a korygując o inflację – o 46 proc. więcej.
Co zatem zrobić, aby poprawić sytuację – by zapewnić stabilność finansowania ochrony zdrowia, a planowanie wydatków oprzeć na przewidywalnych regułach?
FPP przedstawia rekomendacje dotyczące finansowania ochrony zdrowia.
Udostępniamy prezentację w całości.