Czym jest nadciśnienie tętnicze?
O nadciśnieniu tętniczym mówimy, kiedy wartości pomiaru są równe lub przekraczają 140 mm/Hg/ 90 mm Hg w dwóch osobnych pomiarach (np. podczas dwóch odrębnych wizyt). Według wytycznych Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego na chorobę wskazuje też uśredniony wynik dwóch pomiarów podczas jednej wizyty: równy lub przekraczający 180 mm Hg/ 110 mm Hg (przy wykluczeniu czynników podwyższających ciśnienie, takich jak ból czy lęk). U niektórych osób, zwłaszcza w początkowym stadium schorzenia, diagnoza jest stawiana dopiero po kilku wizytach i pomiarach, zdarza się, iż konieczne jest badanie metodą Holtera - specjalne urządzenie monitoruje pracę serca przez całą dobę. Reklama
Kto jest szczególnie narażony na nadciśnienie tętnicze?
Ryzyko zachorowania na nadciśnienie wzrasta wraz z wiekiem. Występuje u ponad 60 proc. osób powyżej 65. roku życia. Warto jednak pamiętać, iż chorobę diagnozuje się w każdym wieku, choćby u dzieci. Czynnikiem ryzyka są predyspozycje genetyczne - nadciśnienie często występuje rodzinnie. Ryzyko choroby jest większe u osób, które prowadzą siedzący tryb życia i zmagają się z nadwagą czy otyłością. Szkodliwy wpływ ma także nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, przewlekły stres i niezdrowa dieta bogata w nasycone kwasy tłuszczowe oraz sól. Do nadciśnienia tętniczego przyczyniają się także choroby nerek, tarczycy, nadnerczy i przytarczyc.
Pierwsze objawy nadciśnienia tętniczego
Wczesne objawy nadciśnienia tętniczego często bywają bagatelizowane lub mylone ze zwykłym zmęczeniem, chorobami tarczycy lub w przypadku kobiet - z menopauzą. Zalicza się do nich:
bóle i zawroty głowy; uderzenia gorąca i zaczerwienienie twarzy, szyi lub klatki piersiowej; nadmierną potliwość, nagłe występowanie zimnych potów; kołatanie serca; bezsenność, problemy z zasypianiem; osłabienie kondycji fizycznej; gorsze samopoczucie psychiczne.
Mało charakterystyczne objawy nadciśnienia
Nadciśnienie tętnicze może też dawać tzw. niespecyficzne objawy, czyli takie, które są charakterystyczne dla innych schorzeń. Mogą być mylące zarówno dla pacjentów, jak i dla lekarzy:
przewlekłe zmęczenie (może być też okazjonalne, nie ustępuje po odpoczynku). krótkotrwałe zawroty głowy, którym towarzyszą mroczki przed oczami lub szumy uszne; krwawienia z nosa (mechanizm obronny organizmu przed zbyt wysokim ciśnieniem); uczucie ucisku w głowie, zwykle tępy ból w części potylicznej; ataki duszności, najczęściej choćby po niewielkim wysiłku fizycznym; częste rozdrażnienie i podenerwowanie.
Objawy, które mogą świadczyć o zaawansowanej chorobie
Warto wiedzieć, iż nieleczone nadciśnienie tętnicze może prowadzić do trwałego uszkodzenia naczyń krwionośnych znajdujących się w sercu czy gałkach ocznych. Niedostateczne odżywienie i natlenienie niektórych nerwów może dawać różnorodne objawy:
zaburzenia widzenia lub mowy (efekt ucisku lub uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów, a choćby mikrouszkodzeń mózgu). U starszych osób mogą być mylone z demencją czy cukrzycą; pogorszenie sprawności intelektualnej, kłopoty z pamięcią i koncentracją; ciągłe uczucie zimna w dłoniach i stopach; pogorszenie czucia w kończynach; większe kłopoty z poruszaniem się; ból w klatce piersiowej - może być objawem nadchodzącego zawału serca.
W przypadku powyższych objawów należy pilnie skonsultować się z lekarzem, a jeżeli odczuwamy duszności lub ból w klatce piersiowej, należy wezwać karetkę pogotowia.
Do czego prowadzi nieleczone nadciśnienie tętnicze?
Nadciśnienia tętniczego nie należy bagatelizować. Brak leczenia może prowadzić do groźnych dla zdrowia i życia powikłań, takich jak:
udar mózgu, zawał serca; niewydolność nerek; uszkodzenie wzroku; uszkodzenie kłębuszków nerkowych.
Leczenie nadciśnienia tętniczego
U większości chorych konieczne jest włączenie leków obniżających ciśnienie tętnicze. Jednak równie ważna jest zmiana stylu życia. Osoby o zbyt wysokim BMI powinny obniżyć masę ciała. Kluczowa jest także choćby niewielka, ale regularna aktywność fizyczna (spacery, gimnastyka, jazda na rowerze), a także unikanie alkoholu i rzucenie palenia. Chorzy powinni regularnie mierzyć ciśnienie - najlepiej rano, na czczo i przed przyjęciem leków.
Nadciśnienie tętnicze a dieta
Ogromnym wsparciem w leczeniu nadciśnienia tętniczego jest zdrowa zbilansowana dieta. Nie tylko korzystnie wpływa na układ krążenia, ale pomaga schudnąć lub utrzymać prawidłową masę ciała. Za najskuteczniejsze i jednocześnie najprostsze uznaje się dietę śródziemnomorską oraz dietę DASH. Osoby zmagające się z nadciśnieniem powinny przestrzegać kilku zasad:
sól należy zastąpić innymi przyprawami i ziołami, ponieważ podwyższa ciśnienie tętnicze; śniadania i kolacje powinny być bogate w produkty pełnoziarniste; do diety warto włączyć duże ilości świeżych warzyw i owoców; głównym źródłem białka powinien być drób i ryby morskie oraz chudy nabiał; unikać należy słodyczy, słonych przekąsek i słodzonych napojów; w ramach zdrowych przekąsek najlepsze są orzechy włoskie i migdały.
Czytaj także:
Źródło:
pacjent.gov.pl/aktualnosc/nadcisnienie-tetnicze-nie-boli-badaj-sie-regularnie
www.zwrotnikraka.pl/nadcisnienie-tetnicze
