Pierwsza wizyta u pediatry

Pierwsza wizyta u pediatry zwie się fachowo wizytą patronażową. W praktyce wizyta patronażowa to zbiór kilku odwiedzin dziecka – jeszcze przed odwiedzinami lekarza pediatry, do dziecka przychodzi położna lub pielęgniarka środowiskowa, aby pomóc rodzicom w opiece nad noworodkiem i sprawdzić, czy podstawowe czynności (takie jak karmienie piersią czy przewijanie) wykonywane są prawidłowo.

Wizyta patronażowa u pediatry

Mianem wizyty patronażowej określa się odwiedziny położnej lub pielęgniarki środowiskowej u noworodka w domu, a także pierwsze spotkanie z lekarzem pediatrą po narodzinach dziecka. Taka wizyta ma miejsce w pierwszych kilku tygodniach od porodu, najlepiej przed ukończeniem 6. tygodnia życia, jeszcze przed szczepieniem. W przypadku lekarza pediatry, jej celem jest przede wszystkim ocena prawidłowego rozwoju dziecka (obecność odruchów adekwatnych do danego tygodnia życia, badanie ciemiączka, brak infekcji i nieprawidłowości rozwojowych, ocena masy ciała i wysokości ciała itd.). Pediatra zapoznaje się z dokumentacją okołoporodową dziecka oraz informuje rodziców o obowiązkowym programie szczepień ochronnych. Wszelkie zebrane informacje oraz spostrzeżenia wpisuje do książeczki zdrowia. W praktyce wizytę patronażową u pediatry można przedstawić w kilku krokach:

• ocena zachowania noworodka i jego rozwoju, w tym sprawdzenie schematy rytmu snu i czuwania, pomiar masy ciała i wysokości ciała, sprawdzenie ewentualnej żółtaczki i zaburzeń wypróżniania;
• sprawdzenie parametrów fizycznych dziecka – pomiar masy ciała w stosunku do masy urodzeniowej, wielkość ciemiączek, ocena stawów biodrowych;
• sprawdzenie stanu neurologicznego dziecka – odruchy noworodkowe (zwłaszcza odruch ssania), napięcie mięśniowe, wzrok i słuch;
• badanie fizykalne – osłuchanie serca i płuc, badanie palpacyjne brzuszka, wykrycie ewentualnych przepuklin;
• ocena stanu emocjonalnego rodziny – jako iż kobiety często zmagają się z depresją poporodową lub po prostu mają trudności w związku z nagłymi zmianami hormonalnymi.

Pierwsza wizyta u pediatry ma na celu pomóc nie tylko dziecku, ale również rodzicom.

Zobacz również: Rozwój ruchowy niemowlęcia – kamienie milowe.

Obowiązek wizyty patronażowej

Należy pamiętać, iż wizyta patronażowa położnej jest obowiązkowa. Nie ma możliwości zrezygnowania z niej – rodzice powinni umówić ją niedługo po wyjściu ze szpitala. jeżeli odmawiają uczestnictwa w wizycie patronażowej, personel medyczny może zgłosić ten fakt opiece społecznej wskazując na zaniedbanie dziecka. Do 2 miesięcy kalendarzowych życia dziecka położna podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) jest zobowiązana do odbycia 4–6 wizyt patronażowych. Badania wykonywane są w obecności opiekunów prawnych lub faktycznych. Pierwsza wizyta odbywa się nie później niż 48 godzin po opuszczeniu szpitala przez matkę i dziecko. Także pierwsza wizyta u pediatry jest konieczna.

Pierwsza wizyta u pediatry – jak się przygotować?

Do wizyty u pediatry nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Należy jedynie pamiętać, aby ciepło ubrać dziecko wychodząc na zewnątrz (w pierwszych tygodniach życia maluszek nie ma jeszcze wykształconej prawidłowej odporności), a także aby zabrać wszelką dokumentację otrzymaną na oddziale szpitalnym po porodzie.

Pierwsza wizyta u pediatry – o co pytać?

Jeszcze przed wybraniem się na wizytę do pediatry warto przygotować sobie listę pytań. Powinny one dotyczyć noworodka lub opieki nad nim. Nie ma złych pytań, a każde dziecko jest inne. Dlatego znacznie rozsądniej jest zadać pytania, które nas nurtują, niż pozostać w niepewności. Korzystając z okazji warto szczegółowo dowiedzieć się o kalendarzu szczepień ochronnych, ponieważ wiele z nich jest obowiązkowych.

Pytania dotyczące snu noworodka i niemowlęcia

Będąc na pierwszej wizycie u pediatry, warto zadać poniższe pytania odnośnie snu:

• Jak długo powinien spać noworodek?
• Ile godzin śpi noworodek?
• Czy wybudzać noworodka do karmienia?
• Ile drzemek powinien mieć noworodek?
• Jak układać noworodka do snu?
• Czy spanie na plecach jest bezpieczne dla niemowląt?
• Jak pomóc niemowlakowi zasnąć w dzień?
• W czym powinien spać noworodek?
• Gdzie powinien spać noworodek?
• Co zrobić żeby niemowlę spało całą noc?

Pytania dotyczące diety i jedzenia noworodka i niemowlęcia

Będąc na pierwszej wizycie u pediatry, warto zadać poniższe pytania odnośnie diety i jedzenia:

• Co ile karmić noworodka?
• Co ile karmić noworodka butelką?
• Co ile karmić noworodka piersią?
• Po czym poznać iż niemowlę się nie najada?
• Suplementacja noworodka – jakie witaminy wybrać?
• Jak przechowywać mleko matki?
• Jak podgrzewać mleko matki z lodówki?
• Ile można przechowywać mleko matki w lodówce?
• Czy czkawka u niemowląt jest groźna?
• Jak zapobiegać czkawce u noworodka?
• Jak sprowokować odbicie?
• Jak przystawiać dziecko do karmienia?
• Jak nauczyć dziecko prawidłowo chwytać pierś?
• Jak uniknąć bólu sutków po karmieniu?

Pytania dotyczące pieluchowania niemowlęcia i noworodka

Będąc na pierwszej wizycie u pediatry, warto zadać poniższe pytania odnośnie pieluchowania:

• Co ile zmieniać pieluchę w nocy?
• Ile pieluszek powinno moczyć niemowlę?
• Jak często niemowlę powinno robić kupkę?
• Jak często niemowlę powinno robić kupkę po mleku modyfikowanym?
• Jak często niemowlę karmione piersią powinno robić kupkę?
• Jakiego koloru powinna być kupka dziecka?
• Kolor kupy u niemowlaka karmionego mlekiem modyfikowanym.
• Kolor kupy niemowlaka karmionego piersią.
• Jakie produkty powodują zaparcia u niemowląt
• Kiedy rozpoznać zaparcia u niemowlaka?
• Co na zaparcia u niemowlaka?
• Dlaczego noworodek napina się i płacze po jedzeniu?
• Dlaczego dziecko płacze po jedzeniu?
• Co na odparzenia u niemowląt?
• Co na odparzenia u noworodka?
• Jak zapobiegać odparzeniom u niemowląt?

Pytania dotyczące rozwoju ruchowego niemowlęcia

Będąc na pierwszej wizycie u pediatry, warto zadać poniższe pytania odnośnie rozwoju ruchowego dziecka:

• Kiedy dziecko podnosi główkę leżąc na brzuchu?
• Kiedy dziecko podnosi główkę leżąc na plecach?
• Kiedy dziecko zaczyna się uśmiechać?
• Kiedy noworodek zaczyna widzieć?
• Kiedy dziecko zaczyna wodzić wzrokiem?
• Kiedy kłaść dziecko na brzuchu?
• Jak kłaść noworodka na brzuchu?
• Kiedy kłaść dziecko na brzuszku po jedzeniu?
• Kiedy dziecko zaczyna rozumieć co się do niego mówi?
• Od kiedy czytać dziecku bajki?
• Pierwsze zabawki dla noworodka – jakie wybrać?
• Jak wspierać rozwój niemowlaka?

Pytania dotyczące uspokojenia noworodka i niemowlęcia

Będąc na pierwszej wizycie u pediatry, warto zadać poniższe pytania odnośnie uspokojenia dziecka:

• Czy pozwolić dziecku się wypłakać?
• Czy zostawiać płaczące dziecko w łóżeczku?
• Ile może płakać niemowlę?
• Dlaczego niemowlę krzyczy?
• Jak uspokoić płaczące niemowlę?
• Jak uspokoić niemowlę w histerii?
• Czy zawijać dziecko w rożek?
• Czy smoczek jest dobry dla noworodka?
• Czy dawać smoczek noworodkowi?
• Czy warto masować niemowlę?
• Kiedy nie wolno wykonywać masażu?
• Jak odgazowac brzuszek niemowlaka?
• Jak masować brzuszek niemowlaka przy zaparciach?

Dodatkowe, przydatne pytania, które warto zadać

Warto również zapytać lekarza pediatrę:

• Jak postępować z gorączka u niemowląt?
• Jak oczyścić nos niemowlaka z kataru?
• Jak czyścić nosek noworodka solą fizjologiczną?
• Jak mierzyć temperaturę niemowlakowi?
• Jak zmierzyć temperaturę niemowlakowi termometrem elektronicznym lub gdzie mierzyć temperaturę dziecku termometrem elektrycznym?
• Kiedy przyjść z dzieckiem do lekarza przy przeziębieniu?
• Kiedy przyjść z dzieckiem do lekarza przy gorączce?
• Kiedy iść na pierwszy spacer z noworodkiem?
• Ile czasu ma trwać pierwszy spacer z noworodkiem?
• Kiedy można iść z niemowlakiem w miejsca publiczne?
• Kiedy reguluje się rytm dnia niemowlaka?
• Jak wygląda przykładowy rytm dnia niemowlaka?

O czym jeszcze należy pamiętać?

Pamiętajmy również, aby na pierwszą wizytę do pediatry zabrać przedmioty, które mogą się okazać pomocne. Są to między innymi:

• zapasowa pieluszka;
• kocyk;
• dodatkowe ubranko;
• chusteczki zwykłe i mokre;
• smoczek.

Wizyta musi być dla dziecka komfortowa, dlatego zadaniem rodziców jest zadbanie o tę wygodę. Wizyta patronażowa powinna zakończyć się wpisem do książeczki zdrowia, gdyż będzie stanowić punkt odniesienia do kolejnych, okresowych ocen stanu zdrowia dziecka.

Bibliografia

1. Dobrzańska A., Socha P., Obrycki Ł., Pediatria w praktyce lekarza POZ, Wydawnictwo MediPress, Warszawa 2022.
2. Pietrzyk J., Kwinta P., Pediatria, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2018.