Pielęgniarki na 1000 osób. Gdzie przypada najwięcej pielęgniarek na tysiąc mieszkańców?

W dobie starzejącego się społeczeństwa i rosnących potrzeb opieki zdrowotnej rola pielęgniarek staje się coraz ważniejsza. Wskaźnik liczby pielęgniarek w przeliczeniu na 1000 osób jest kluczowym wskaźnikiem oceniającym jakość opieki zdrowotnej w danym kraju. Pielęgniarki odgrywają fundamentalną rolę w systemach zdrowotnych na całym świecie, dostarczając opiekę pacjentom, wspierając lekarzy oraz edukując społeczności na temat zdrowia. Ile tych "aniołów w białych fartuchach" mamy do dyspozycji? Jak wygląda sytuacja w Polsce na tle innych krajów?

Liczba pielęgniarek na 1000 mieszkańców

W Polsce, według danych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) za 2021 rok, liczba pielęgniarek na 1000 mieszkańców wynosiła 5,68. Choć jest to poprawa w porównaniu do poprzednich lat (np. w roku 2018 było 5,08), wskaźnik ten pozostaje niższy niż w wielu innych krajach europejskich. Problemy takie jak starzejąca się populacja pielęgniarek oraz niedostateczne zachęty dla młodych ludzi do wybierania tego zawodu przyczyniają się do tej sytuacji.

W Polsce na 1000 osób przypada zaledwie 5,68 pielęgniarek. To jeden z najniższych wyników w Unii Europejskiej, gdzie średnia wynosi 9,4. Za nami plasują się jedynie Węgry (5,27), Łotwa (4,19) i Grecja (3,77).

Taki stan rzeczy oznacza ogromne obciążenie pracą dla pielęgniarek, co przekłada się na jakość opieki nad pacjentami. Niedobór kadr pogłębiają emigracje – szacuje się, iż od 2004 roku z Polski wyjechało ponad 21 tys. pielęgniarek i położnych.

Gdzie pielęgniarek jest najwięcej?

Bezkonkurencyjnym liderem jest Finlandia, gdzie na 1000 osób przypada aż 19 pielęgniarek. Wysoko plasują się również Szwajcaria (18,4), Norwegia (18,3), Irlandia (15,2) i Islandia (15,1). W tych krajach dbałość o wysoki poziom opieki zdrowotnej i komfort pracy pielęgniarek stawia się na pierwszym miejscu.

Najwyższy na świecie wskaźnik liczby pielęgniarek na 1000 mieszkańców:

1. Finlandia 18,92
2. Szwajcaria 18,39
3. Norwegia 18,32
4. Irlandia 15,18
5. Islandia 15,10
6. Australia 12,81
7. Japonia 12,10
8. Niemcy 12,03
9. USA 11,91
10. Nowa Zelandia 11,37

Najniższe w Europie wskaźniki liczby pielęgniarek na 1000 osób:

1. Turcja 2,76
2. Grecja 3,77
3. Łotwa 4,19
4. Węgry 5,27
5. Polska 5,68
6. Słowacja 5,73
7. Hiszpania 6,34
8. Włochy 6,40
9. Estonia 6,49
10. Portugalia 7,44

Kraje skandynawskie i zachodnioeuropejskie dominują w rankingu liczby pielęgniarek, co jest wynikiem dobrze rozwiniętych systemów opieki zdrowotnej oraz polityk wspierających edukację i zatrudnienie w sektorze zdrowia. Z kolei kraje rozwijające się borykają się z wieloma wyzwaniami, takimi jak brak funduszy, infrastruktury i edukacji, co przekłada się na niski wskaźnik pielęgniarek.

Ranking państw na świecie wg liczby pielęgniarek na 1000 mieszkańców

(dane OECD dla 2021 roku):

Ciekawe fakty

Rola systemu edukacji i polityki zdrowotnej: W krajach o wysokim wskaźniku liczby pielęgniarek, takich jak Finlandia czy Szwajcaria, rządy inwestują w edukację medyczną oraz oferują konkurencyjne wynagrodzenia i warunki pracy. Te czynniki przyciągają więcej osób do zawodu pielęgniarki.

Starzejąca się populacja pielęgniarek: W Polsce średnia wieku pielęgniarek rośnie. Wg stanu na 31 grudnia 2023 roku średni wiek pielęgniarek w Polsce wynosił 54,5 lat. Bez odpowiednich działań, takich jak programy zachęcające młodzież do wchodzenia w ten zawód, możemy spodziewać się pogłębiania niedoboru pielęgniarek.

Wpływ pandemii COVID-19: Pandemia uwypukliła krytyczne znaczenie pielęgniarek w systemach zdrowotnych na całym świecie. W wielu krajach zwiększyła się liczba osób wybierających ten zawód, jednak równocześnie wzrosło wypalenie zawodowe wśród już pracujących pielęgniarek.

Zróżnicowanie regionalne: choćby w krajach o wysokim wskaźniku liczby pielęgniarek, mogą występować znaczne różnice regionalne. Na przykład wskaźnik liczby pielęgniarek na 1000 osób może się znacznie różnić między obszarami miejskimi a wiejskimi.

Analiza liczby pielęgniarek na 1000 osób ukazuje znaczące różnice między krajami rozwiniętymi a rozwijającymi się. Polska, mimo postępów, ma jeszcze wiele do zrobienia, aby dogonić czołowe kraje europejskie. najważniejsze znaczenie mają tutaj inwestycje w edukację, poprawa warunków pracy oraz polityki wspierające zatrudnienie w sektorze zdrowotnym.

Przyszłość w naszych rękach

Problem niedoboru pielęgniarek jest złożony i wymaga systemowych rozwiązań. Potrzebne są nie tylko działania rządowe, ale również zmiana postrzegania zawodu pielęgniarki w społeczeństwie. Docenienie ich ciężkiej pracy i poświęcenia to nie tylko obowiązek, ale i inwestycja w nasze wspólne zdrowie i przyszłość.

Pamiętajmy, iż pielęgniarki to nie tylko osoby wykonujące zawód, ale przede wszystkim ludzie, którzy każdego dnia niosą pomoc i ulgę w cierpieniu. Dajmy im szansę na godną pracę i rozwój, abyśmy mogli liczyć na opiekę na najwyższym poziomie.

Uwagi do raportu

Pielęgniarki definiuje się jako wszystkie „praktykujące” pielęgniarki (oraz pielęgniarze) świadczące bezpośrednie usługi zdrowotne pacjentom, w tym pielęgniarki pracujące na własny rachunek.

Jednakże w przypadku niektórych państw (Francja, Irlandia, Włochy, Holandia, Portugalia, Słowacja, Turcja i Stany Zjednoczone) ze względu na brak porównywalnych danych dane liczbowe dotyczą pielęgniarek „aktywnych zawodowo”, w tym pielęgniarek pracujących w sektorze zdrowia jako menedżerowie, edukatorzy, badacze itp.

W przypadku Austrii i Grecji dane obejmują wyłącznie pielęgniarki pracujące w szpitalach.

Położne i pomoce pielęgniarskie (które nie są uznawane za pielęgniarki) nie są ujęte w raporcie, chociaż w niektórych krajach uwzględnia się położne, ponieważ są one uważane za pielęgniarki specjalistyczne.

Image by rawpixel.com on Freepik