Wyniki badania II fazy PUMA wskazują, iż zastosowanie neoadiuwantowego pembrolizumabu może umożliwić zachowanie narządu u wybranych pacjentów z nieresekcyjnym, nieprzerzutowym rakiem jelita grubego z deficytem naprawy niesparowanych zasad DNA (dMMR). Leczenie immunoterapią skutkowało wysokim odsetkiem odpowiedzi i bardzo dobrą kontrolą choroby w analizie pośredniej zaprezentowanej podczas kongresu ESMO GI 2025.
W badaniu, przeprowadzonym w Netherlands Cancer Institute, pembrolizumab (200 mg co 3 tygodnie) podawano maksymalnie przez 2 lata lub do osiągnięcia całkowitej odpowiedzi klinicznej (cCR) bądź resekcyjności guza. W analizowanej grupie 25 pacjentów uzyskano odsetek obiektywnych odpowiedzi (ORR) wynoszący 84 proc., a u pacjentów z mierzalną chorobą (n = 20) – 80 proc. Ośmiu pacjentów zdecydowało się na zachowawcze postępowanie bez zabiegu chirurgicznego; siedmiu z nich osiągnęło cCR, a jedna osoba pozostawała w trakcie leczenia z odpowiedzią bliską całkowitej (near-complete response, near-CR). Wśród 17 pacjentów poddanych resekcji 68 proc. osiągnęło znaczącą odpowiedź patologiczną (MPR), a 16 z 17 uzyskało resekcję R0.
Przy medianie obserwacji wynoszącej 23 miesiące 12-miesięczny odsetek przeżycia wolnego od nawrotu (RFS) wynosił 94 proc. Jeden pacjent doświadczył progresji choroby podczas leczenia pembrolizumabem i został następnie poddany chemioradioterapii, co zakończyło się uzyskaniem MPR. Dwie osoby miały nawrót lub zgon: jedna z powodu nawrotu po braku odpowiedzi patologicznej, druga z powodu drugiego pierwotnego nowotworu.
Autorzy badania wskazują, iż wynik badania endoskopowego wskazujący na odpowiedź bliską całkowitej w połączeniu z wynikami biopsji bez wykrywalnych komórek nowotworowych był silnym predyktorem odpowiedzi patologicznej, co może wspierać podejście bezoperacyjne w wyselekcjonowanej grupie chorych.
Do badania włączano pacjentów z wcześniej nieleczonym, miejscowo zaawansowanym, nieresekcyjnym rakiem dMMR jelita grubego (głównie cT4b, z zajęciem węzłów chłonnych). Nieresekcyjność definiowano jako konieczność wykonania wielonarządowej resekcji lub leczenia indukcyjnego w celu uzyskania resekcji R0.
Wyniki badania PUMA wskazują, że neoadiuwantowy pembrolizumab może stanowić obiecującą alternatywę dla leczenia chirurgicznego u wybranych pacjentów z dMMR CRC. Potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić trwałość odpowiedzi oraz długofalowe bezpieczeństwo strategii zachowawczych opartych na immunoterapii.
