W pełni zautomatyzowany panel biomarkerów osocza wykrywa dodatni wynik amyloidu beta (Aβ) i monitoruje wczesną akumulację amyloidu u dorosłych w średnim wieku bez zaburzeń funkcji poznawczych (CU) zagrożonych chorobą Alzheimera.
W badaniu tym wzięło udział 400 osób z CU w średnim wieku zagrożonych chorobą z podłużnej kohorty badania Alzheimer's and Families, z których 135 (mediana wieku 63 lata) było Aβ-dodatnich (A+), a 265 (mediana wieku, 60,5 lat) było Aβ-ujemnych (A−); 54 z 342 uczestników z obrazowaniem PET miało PET A+, a oceny przeprowadzano co 3 lata.
Biomarkery osocza — Aβ42/40, p-tau181, kwaśne białko fibrylarne gleju, światło neurofilamentów, stosunki p-tau217, ApoE4 i p-tau181/Aβ42 i p-tau217/Aβ42 — określono ilościowo dzięki w pełni zautomatyzowanych testów immunologicznych; biomarkery płynu mózgowo-rdzeniowego (CSF) obejmowały Aβ42/40, p-tau181 i całkowite tau; Rezonans magnetyczny ocenił grubość kory mózgowej, a amyloid PET określił ilościowo odkładanie się Aβ.
Status Aβ zdefiniowano przy użyciu współczynnika Aβ42/40 w płynie mózgowo-rdzeniowym (<0,071) lub amyloidu PET Centiloid (A+; >12). Funkcję poznawczą oceniano przy użyciu zmodyfikowanego Preclinical Alzheimer's Cognitive Composite.
Pierwszorzędowym wynikiem była skuteczność biomarkerów osocza w wykrywaniu patologii Aβ; drugorzędne wyniki obejmowały długoterminowe powiązania między biomarkerami a zmianami w Aβ, białku tau, neurodegeneracji i patologii poznawczej.
Wnioski z badania
Stężenie p-tau217/Aβ42 w osoczu wykazało najwyższą dokładność w wykrywaniu dodatniego wyniku testu PET na obecność Aβ (pole pod krzywą 0,94), znacząco przewyższając wszystkie inne biomarkery.
Wszystkie biomarkery osocza istotnie różniły się między osobami A+ i A−, przy czym największe rozmiary efektu wykazywały p-tau217/Aβ42 i p-tau217 w osoczu (odpowiednio η 2 , 0,28 i 0,23).
Stężenie Aβ42/40 w osoczu było bardzo wrażliwe na zmienność losową, co miało wpływ na jego wiarygodność w wykrywaniu patologii Aβ, szczególnie gdy współczynnik zmienności przekraczał 9 proc. w przypadku PET lub 16 proc. w przypadku klasyfikacji płynu mózgowo-rdzeniowego.
Wzdłużne zwiększenie stężeń p-tau217 i p-tau217/Aβ42 w osoczu najlepiej przewidziało przyszłą akumulację Aβ (zmniejszenie stężenia Aβ42/40 w płynie mózgowo-rdzeniowym: β, −0,44; P <0,0001; zwiększenie stężenia centyloidu w PET: β, 0,33; P <0,0001).
– W pełni zautomatyzowane biomarkery krwi oparte na immunoanalizie oferują znaczące możliwości diagnostyczne, prognostyczne i monitorujące dla osób z CU, u których występuje ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera, choćby w stosunkowo krótkim czasie – napisali autorzy badania Armand González-Escalante z βeta Brain Research Center i Pasqual Maragall Foundation z Barcelony.
