Rola palenia w powstawaniu nowotworów jest powszechnie znana i dobrze udokumentowana. Nałóg ten zwiększa ryzyko rozwoju wielu typów nowotworów złośliwych, w tym płuc, pęcherza moczowego oraz głowy i/lub szyi. Jednakże dotychczasowe badania nie wykazały wpływu zwiększonego ryzyka rozwoju czerniaka u osób palących, co więcej - paradoksalnie istnieją dane literaturowe wskazujące na zmniejszoną częstość występowania czerniaka u palaczy, a jakby tego było mało, wyniki niektórych badań sugerują, iż zwiększona liczba paczkolat zapewnia dodatkową ochronę.
W związku z powyższym amerykańsko-australijski zespół naukowców przeprowadził analizę post hoc danych pochodzących z randomizowanych badań - MSLT-I i MSLT-II - przeprowadzonych odpowiednio w latach 1994-2002 oraz 2004-2014. Mediana czasu obserwacji wyniosła 110 miesięcy dla MSLT-I i 67,6 miesiąca dla MSLT-II. Do badań włączono pacjentów w wieku od 18 do 75 lat z czerniakiem w I lub II stopniu zaawansowania klinicznego. W obu z nich zrekrutowano w sumie 6279 pacjentów. Najczęstszą lokalizacją guza była jedna z kończyn (43,7 proc.), a średnia grubość według Breslowa wynosiła 2,44mm. W analizowanej populacji 17,2 proc. osób stanowili czynni palacze, 27 proc. osoby które paliły, ale porzuciły nałóg i 55,9 proc. nigdy nie palących.
Wykazano, iż bycie palaczem w momencie rozpoznania choroby było dodatnio powiązane z płcią męską, młodszym wiekiem, umiejscowieniem guza na tułowiu, jego większą grubością, obecnością owrzodzenia i dodatnim wynikiem badania histopatologicznego węzła wartowniczego. Dodatkowo obecne palenie wiązało się z 48-procentowym większym ryzykiem zgonu z powodu czerniaka; zależności tej nie udowodniono dla palenia w wywiadzie. Zwiększone ryzyko śmiertelności związanej z czerniakiem było największe wśród chorych z brakiem komórek nowotworowych w węźle wartowniczym (85 proc. wzrost). Palenie co najmniej 20 papierosów dziennie wiąże się z około 2-krotnie większym ryzykiem zgonu w tej subpopulacji.
Na dużej populacji wykazano zatem, iż u pacjentów z czerniakiem w I i II stopniu zaawansowania klinicznego, którzy palili, ryzyko zgonu z powodu czerniaka było znacznie zwiększone, stąd można to uznać za czynnik ryzyka progresji choroby.
