Reforma obejmuje trzy specjalizacje szczególnie istotne dla społeczeństwa: psychologów, optometrystów i lekarzy medycyny sportowej. Pacjenci będą mogli udać się do tych specjalistów bez konieczności wcześniejszego uzyskiwania skierowania od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.
Psycholog bez skierowania – szybsza pomoc w kryzysie
Największym przełomem jest możliwość umówienia wizyty u psychologa bez dodatkowych formalności. Dotąd wielu pacjentów zwlekało z poszukiwaniem pomocy właśnie z powodu biurokracji.
Psychologowie zyskali też nowe kompetencje – mogą kierować pacjentów do psychiatry, neurologa czy na leczenie uzależnień. To szczególnie ważne wobec rosnących problemów zdrowia psychicznego w Polsce. W 2024 roku aż 31 proc. Polaków deklarowało objawy depresji lub zaburzeń lękowych, a ponad połowa z nich nie uzyskała żadnej profesjonalnej pomocy. Reforma ma szansę zmienić te dramatyczne statystyki.
Optometrysta bez skierowania – lepsza profilaktyka wzroku
Kolejnym obszarem zmian jest ochrona wzroku. od dzisiaj pacjenci mogą udać się bezpośrednio do optometrysty, a specjaliści ci – jeżeli pracują w placówkach współpracujących z NFZ – będą mogli wystawiać skierowania do okulisty.
To realne wsparcie w sytuacji, gdy kolejki do okulistów są długie, a badania często odkłada się w czasie. Dzięki nowelizacji problemy ze wzrokiem będą mogły być diagnozowane szybciej, a ryzyko poważnych chorób oka – ograniczone.
Lekarz medycyny sportowej – łatwiejsze zaświadczenia
Reforma obejmuje również lekarzy medycyny sportowej. Pacjenci będą mogli udać się do nich bez skierowania, aby uzyskać zaświadczenia wymagane przez szkoły i kluby sportowe, kwalifikacje do zawodów czy diagnozę przeciążeń.
To szczególnie istotne dla dzieci i młodzieży trenujących sport – rodzice nie będą już musieli umawiać dodatkowej wizyty u lekarza rodzinnego tylko po to, by zdobyć dokument.
Nowelizacja ustawy odciąży podstawową opiekę zdrowotną. Lekarze rodzinni nie będą musieli pełnić roli pośredników, co pozwoli im skoncentrować się na diagnostyce i prowadzeniu pacjentów przewlekle chorych. Pacjenci z kolei szybciej trafią do adekwatnego specjalisty.
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?
Nowe regulacje zaczną obowiązywać 14 dni po publikacji w Dzienniku Ustaw. To oznacza, iż już pod koniec sierpnia lub na początku września pacjenci będą mogli korzystać z wizyt bez skierowania.
Reforma wpisuje się w szersze zmiany w ochronie zdrowia – obejmujące reorganizację szpitali i rozwój ambulatoriów – i ma na celu stworzenie bardziej dostępnego i nowoczesnego systemu.