Paciorkowce

Paciorkowce (inaczej: streptokoki) należą do grupy bakterii Gram-dodatnich, wykazujących jednak znaczne zróżnicowanie. Ze względu na zdolność hemolizy dzieli się je na gamma, alfa i beta, co ma duże znaczenie kliniczne. Są organizmami tlenowymi bądź względnie beztlenowymi. Wywołują m.in. zapalenie gardła, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy martwicze zapalenie powięzi.

Paciorkowce – charakterystyka

Ze względu na rodzaj hemolizy wyróżniamy paciorkowce:

• alfa – zdolne do częściowej hemolizy;
• beta – zdolne do całkowitej hemolizy;
• gamma – niezdolne do hemolizy.

W klasyfikacji tych patogennych drobnoustrojów wyróżnia się także następujące rodzaje:

• A – głównie Streptococcus pyogenes, GAS;
• B – głównie Streptococcus agalactiae, GBS;
• C;
• G.

Grupa C i G obejmuje coraz groźniejsze odzwierzęce patogeny jak Streptococcus equi, Streptococcus dysagalactiae bądź Streptococcus canis. Do zakażenia paciorkowcami dochodzi drogą kropelkową, co oznacza, iż czynnikiem ryzyka jest przebywanie wśród osób kichających, kaszlących i nie myjących rąk.

Paciorkowce grupy A

Paciorkowce zaliczane do grupy A to bakterie najczęściej wywołujące infekcje błon śluzowych górnych dróg oddechowych i skóry. Szacuje się, iż każdego roku choruje na nie aż 600 milionów osób na całym świecie. Choroby zwykle wyróżniają się jednak łagodnym przebiegiem i są dość proste do wyleczenia dzięki odpowiednich antybiotyków. Zwłaszcza, iż bakterie grupy A są bardzo wrażliwe na działanie penicyliny. Bagatelizowane, nieleczone infekcje mogą jednak doprowadzić do poważnych powikłań, szczególnie u osób ze znacznie obniżoną odpornością. Tymi powikłaniami są choćby gorączka reumatyczna czy zapalenie stawów. Przedstawicielem tej grupy jest S. Pyogenes.

Paciorkowce grupy B

S. agalactiae to gatunek paciorkowców, aż do 70-tych XX w. uważany głównie za patogen bydła, odpowiedzialny za stany zapalne gruczołu mlecznego. Współcześnie jednak wiadomo, iż infekcje paciorkowcami grupy B są częste także u ludzi już od momentu narodzin. Infekcje rozwijające się w pierwszym tygodniu po urodzeniu wiążą się bezpośrednio z wstępującym zakażeniem błon płodowych i płynu owodniowego lub z wertykalnym przekazaniem bakterii z kobiety na dziecko podczas porodu siłami natury. U osób dorosłych (zwykle u seniorów i pacjentów przewlekle chorych) paciorkowce grupy B wywołują zakażenia tkanek miękkich, płuc i układu moczowego.

Paciorkowce grupy C i G

W skład grupy C i G wchodzi kilka różnych rodzajów paciorkowców. Mogą spowodować między innymi następujące choroby u ludzi:

• zapalenie węzłów chłonnych;
• zapalenie gardła;
• kłębuszkowe zapalenie nerek;
• zapalenie stawów;
• posocznica;
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych;
• zapalenie wsierdzia.

Co ciekawe, paciorkowce grupy C i G wchodzą w skład naturalnej mikroflory bakteryjnej człowieka, zasiedlającej powierzchnię skóry, górne drogi oddechowe, przewód pokarmowy oraz układ moczowy. Dopiero przy obniżonej odporności gospodarza wykazują zdolność wywoływania groźnych chorób i ich powikłań.

Paciorkowce – leczenie

Jak w przypadku większości bakterii, tak i tutaj największe znaczenie ma antybiotykoterapia. Antybiotykiem pierwszego wyboru jest zwykle penicylina bądź amoksycylina. Przyjmuje się je średnio przez 7-10 dni, w zależności od zaleceń lekarza, nie zapominając jednocześnie o przyjmowaniu probiotyków, które chronią dobroczynną mikroflorę jelitową przez uszkodzeniem. W sytuacji zakażenia paciorkowcami można wykonać antybiogram, ustalając tym samym z dużą dokładnością gatunek i rodzaj bakterii chorobotwórczych. Poza podstawowym leczeniem przepisanym przez lekarza warto sięgać po domowe sposoby zmniejszające przykre objawy, takie jak ból gardła czy powiększenie węzłów chłonnych. Z pomocą przychodzi ziołolecznictwo, np. inhalacje z soli fizjologicznej i olejków eterycznych. Osoba chora powinna dużo wypoczywać i dbać o nawodnienie.

Szczególną opieką obejmuje się kobiety ciężarne zakażone paciorkowcami, ponieważ bakterie te mają destrukcyjny wpływ na rozwijający się płód. Nieleczone zakażenia paciorkowcami u ciężarnych mogą doprowadzić do sepsy, zapalenia płuc czy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u dziecka.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Cnota W., Mucha D., Mucha J., Zakażenia perinatalne paciorkowcami grupy B a powikłania u noworodków. Doświadczenia własne, Ginekologia i Perinatologia Polska, 3/2017.
2. Obszańska K., Kern-Zdanowicz I., Sitkiewicz I., Mechanizmy wirulencji paciorkowców meta-hemolizujących, Postępy Mikrobiologii, 2/2014.