Światowa Organizacja Zdrowia bije na alarm - to nie COVID-19 jest najgroźniejszą chorobą zakaźną obecnie. Najwięcej osób umiera na inną chorobę - uważana wcześniej za opanowaną, która znowu zbiera śmiertelne żniwo.
Zaskakujące informacje od Światowej Organizacji Zdrowia – to nie COVID-19, ale gruźlica okazała się najgroźniejszą chorobą zakaźną w 2023 roku pod względem liczby zgonów. Liczba przypadków i zgonów związanych z gruźlicą rośnie w alarmującym tempie. Sprawdź, gdzie ryzyko zakażenia jest największe i jakie czynniki sprzyjają rozprzestrzenianiu się tej groźnej choroby.
W 2023 roku gruźlica zdetronizowała COVID-19 jako najczęstszą przyczynę zgonów z powodu chorób zakaźnych, wywołując alarm wśród ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Raport WHO wskazuje na gwałtowny wzrost liczby zachorowań na gruźlicę, osiągając poziom najwyższy od 1995 roku. To zmienia sytuację zdrowotną na świecie i wymaga pilnych działań, aby zahamować dalszy rozwój epidemii.
Gruźlica wraca na pierwsze miejsce wśród chorób zakaźnych
W 2023 roku gruźlica zabiła aż 1,25 miliona osób na całym świecie, pozostawiając COVID-19 na drugim miejscu w liczbie zgonów spowodowanych przez choroby zakaźne. WHO wskazuje, iż liczba nowych przypadków tej choroby przekroczyła 8,2 miliona, co stanowi wzrost o 700 tysięcy przypadków w stosunku do roku 2022. Główne przyczyny powrotu gruźlicy na czołowe miejsce wśród śmiertelnych chorób zakaźnych obejmują:
globalne trudności w wykrywaniu i leczeniu choroby,
wyzwania związane z dostępem do szczepień i leczenia w krajach rozwijających się,
wzrost liczby przypadków niewykrywanych przez systemy zdrowotne, które WHO szacuje na 10,8 miliona.
Najwięcej zakażeń w Azji – pięć państw odpowiada za ponad połowę przypadków
Z danych WHO wynika, iż większość zachorowań na gruźlicę odnotowano w pięciu krajach: Indiach, Indonezji, Chinach, Filipinach i Pakistanie, które łącznie stanowią 56% światowych przypadków. Społeczności w tych regionach są szczególnie narażone na rozprzestrzenianie się gruźlicy z uwagi na trudne warunki sanitarne i ograniczony dostęp do opieki zdrowotnej. W poszczególnych krajach sytuacja wygląda następująco:
Indie – odpowiadają za 26% globalnych przypadków gruźlicy,
Indonezja – 10% przypadków,
Chiny oraz Filipiny – po 6,8% przypadków,
Pakistan – 6,3% przypadków.
Czynniki ryzyka, które sprzyjają gruźlicy
Eksperci WHO wskazują na pięć głównych czynników ryzyka, które zwiększają podatność na zakażenie gruźlicą. Obejmują one zarówno stan zdrowia, jak i styl życia, szczególnie wśród populacji z grupy ryzyka. Do najważniejszych czynników ryzyka zaliczają się:
niedożywienie – osłabia odporność organizmu i utrudnia walkę z infekcją,
zakażenie wirusem HIV – podnosi ryzyko zachorowania na gruźlicę wśród osób z osłabionym układem odpornościowym,
palenie papierosów – szczególnie groźne wśród mężczyzn, zwiększa podatność na zakażenie,
cukrzyca – wpływa na osłabienie układu immunologicznego,
alkoholizm – powoduje zaburzenia w funkcjonowaniu układu odpornościowego.
Gruźlica – zagrożenie także dla dzieci i młodzieży
W 2023 roku gruźlica dotknęła różne grupy wiekowe, jednak dzieci i młodzież stanowią znaczącą część przypadków – 12% wszystkich zakażonych to osoby poniżej 18. roku życia. Z kolei 55% stanowią mężczyźni, a 33% kobiety. Przypadki te są szczególnie niebezpieczne, ponieważ najmłodsi często nie mają w pełni wykształconego systemu odpornościowego, co naraża ich na cięższy przebieg choroby.
Potrzeba globalnych działań w walce z gruźlicą
Eksperci WHO podkreślają, iż sytuacja wymaga globalnej współpracy oraz wzmożonego finansowania na rzecz walki z gruźlicą. Skuteczne metody przeciwdziałania tej chorobie to:
usprawnienie systemów monitorowania i diagnostyki gruźlicy,
poprawa dostępu do skutecznego leczenia i szczepień w krajach rozwijających się,
prowadzenie działań edukacyjnych mających na celu redukcję czynników ryzyka,
wzmocnienie współpracy międzynarodowej w zakresie kontroli epidemii chorób zakaźnych.
Podsumowanie: Gruźlica – wyzwanie zdrowotne na nowo
Powrót gruźlicy jako najgroźniejszej choroby zakaźnej pod względem liczby zgonów stanowi ogromne wyzwanie zdrowotne na skalę światową. Zwiększenie liczby zachorowań przypomina, jak istotne jest przeciwdziałanie zarówno lokalnym, jak i globalnym czynnikom ryzyka oraz inwestowanie w międzynarodowe programy ochrony zdrowia.