Osłabienie siły mięśniowej to przypadłość, która może wynikać zarówno z poważnych chorób, jak i całkowicie niegroźnych, fizjologicznych przyczyn. Na etapie diagnostyki bardzo ważne jest przeprowadzenie z pacjentem szczegółowego wywiadu zdrowotnego i dotyczącego stylu życia. Do oceny siły mięśniowej najczęściej stosuje się skalę Lovetta.
Osłabienie siły mięśniowej – przyczyny
Jedną z częściej diagnozowanych przyczyn osłabienia mięśni jest neuropatia, czyli choroba nerwów obwodowych odpowiedzialnych za przekazywanie impulsów nerwowych pomiędzy różnymi częściami organizmu. Przy neuropatiach obserwuje się jednocześnie zaburzenia czucia, brak odruchów głębokich oraz zaburzenia autonomiczne. W niektórych przypadkach mogą pojawić się fascykulacje (drżenia pęczkowe).
Inną możliwą przyczyną jest niedożywienie, czyli stosowanie nieodpowiedniej, zbyt ubogiej diety przez dłuższy okres czasu. Powoduje to następcze obniżenie masy ciała, przewlekłe zmęczenie, postępujące osłabienie siły mięśniowej, a także obniżenie odporności. Podobne objawy mogą dawać skrajne niedobory poszczególnych składników odżywczych w diecie (np. białka lub magnezu). Przyczynami patologicznymi osłabienia siły mięśniowej są również:
- choroby autoimmunologiczne, w tym reumatoidalne zapalenie stawów, mieszana choroba tkanki łącznej, twardzina układowa itd.;
- nowotwory;
- chemioterapia i radioterapia;
- choroba Parkinsona;
- choroba Alzheimera;
- zapalenie wielomięśniowe;
- stwardnienie zanikowe boczne;
- stwardnienie rozsiane;
- niedoczynność tarczycy;
- depresja;
- niedokrwistość;
- alkoholizm i zatrucie alkoholowe;
- tężec;
- zakażenia pasożytnicze;
- zatrucie toksynami;
- udar mózgu;
- przewlekłe przyjmowanie niektórych leków, np. glikokortykosteroidów.
Warto wspomnieć, iż osłabienie siły mięśniowej możemy zauważyć również po nieprzespanej nocy, dniu ciężkiej pracy fizycznej, wyjątkowo stresującym okresie w życiu oraz przy wyczerpaniu umysłowym. Jest ono jednak jednorazową przypadłością, która przemija po wyspaniu się, odpoczynku czy sytym, urozmaiconym posiłku. Niepokój powinno wzbudzić postępujące lub utrzymujące się dłużej osłabienie siły mięśniowej.
Ocena siły mięśniowej
Po zauważeniu osłabienia siły mięśniowej najlepiej zwrócić się o pomoc do lekarza neurologa, ponieważ z dużym prawdopodobieństwem to właśnie schorzenia nerwów będą przyczyną. Przy podejrzeniu schorzeń autoimmunologicznych warto skonsultować się także z reumatologiem. Uzupełnieniem diagnostyki będzie wizyta u endokrynologa (celem wykonania szczegółowych badań hormonalnych i dotyczących narządów wewnątrzwydzielniczych), a także wizyta u fizjoterapeuty, który skupi się na kondycji mięśni.
Najprostszym testem służącym do oceny siły mięśniowej jest 6-stopniowa skala Lovetta. Każdy mięsień bądź grupa mięśniowa otrzymują punkty zgodnie z następującą skalą:
- 0 – brak skurczu mięśnia;
- 1 – śladowy, minimalny skurcz mięśnia;
- 2 – zdolność ruchu w odciążeniu;
- 3 – zdolność wykonania czynnego ruchu samodzielnie;
- 4 – zdolność wykonania czynnego ruchu z dodatkowym obciążeniem;
- 5 – prawidłowa siła mięśniowa, czyli zdolność wykonania czynnego ruchu z większym obciążeniem.
Mięśnie należy testować w odpowiednich pozycjach.
Zobacz również: Skala Lovetta kończyna górna lub Skala Lovetta kończyna dolna.
W niektórych przypadkach, chcąc zdiagnozować przyczynę problemu zdrowotnego pacjenta, lekarz może zdecydować się na biopsję mięśnia.
Osłabienie siły mięśniowej – leczenie
W przebiegu niektórych przewlekłych i postępujących chorób poprawa siły mięśniowej nie jest możliwa, dąży się więc do jak najdłuższego utrzymania jej na adekwatnym poziomie. U innych pacjentów zaś wzmocnienie mięśni jest możliwe – należy zacząć od ustabilizowania choroby podstawowej, dążąc do jej całkowitego wyleczenia. Bez względu na przyczynę, podstawą leczenia będzie rehabilitacja, zwłaszcza elektrostymulacja oraz indywidualnie dobrane ćwiczenia wzmacniające. Pacjent otrzymuje na wizycie zestaw ćwiczeń do domu, które będzie musiał wykonywać każdego dnia samodzielnie lub z pomocą domowników.
Dla zdrowia i utrzymania siły mięśniowej bardzo ważna jest dieta. Bogata w białko i NNKT (które pozytywnie wpływają na przekaźnictwo nerwowe), a także w witaminę A, witaminę C, witaminę D oraz minerały takie jak magnez, wapń, fosfor. Warto zdecydować się na suplementację Spiruliny, szczególnie przy niedożywieniu i niedokrwistości.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kaźmierczak U., Zniszczol P., Kropkowska P., Goch A., Radzimińska A., Strojek K., Weber-Rajek M., Kędzierski A., Zukow W., Ocena siły mięśniowej i zakresów ruchów stawów obręczy barkowej i odcinka szyjnego kręgosłupa u osób po laryngektomii, Journal of Education, Health and Sport, 5/2015.
- Zembaty A., Kinezyterapia, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2002.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.