Oparzenia I stopnia powstają w wyniku działania wysokiej temperatury na wierzchnią warstwę skóry. Może je wywołać na przykład dotknięcie gorącego garnka, kociołka nad ogniskiem, żelazka lub oblanie wrzątkiem. Z definicji uszkodzeniu ulega tylko naskórek, a odczuwane efekty to swędzenie, pieczenie i silne zaczerwienienie. Oparzenia II stopnia obejmują również część skóry adekwatnej, pojawiają się pęcherze, obrzęk i silny ból. Szczególnie dotkliwe są oparzenia wywołane przez nadmierne opalanie – zwykle zajmują dużą powierzchnię skóry, a działanie promieniowania uszkadza również głębsze tkanki. U dzieci ze względu na niepełną dojrzałość bariery skórnej choćby krótki kontakt z wysoką temperaturą może skutkować dokuczliwym poparzeniem.
Oparzenia – jak powinna wyglądać pierwsza pomoc?
W praktyce często oparzenia I i II stopnia nie stanowią powodu do interwencji medycznej. jeżeli obszar jest niewielki, wystarczy bolące miejsce schłodzić zimną wodą, złagodzić ból i dyskomfort, a dostępnymi preparatami zabezpieczyć miejsce oparzenia przed ewentualną infekcją. Niezależnie od przyczyny oparzenia gojenie może zająć choćby do trzech tygodni. Różnicowanie korneocytów i wytworzenie nowej warstwy rogowej w miejscu oparzenia wymaga wielu podziałów komórkowych. Po zakończeniu gojenia ważne jest stałe nawilżanie i ochrona skóry przed działaniem promieniowania UV, ponieważ niedojrzałe keratynocyty nie stanowią dla nich wystarczającej bariery – mogą powstać nieestetyczne przebarwienia lub blizny [1].
Oktenidyna – skuteczna przy oparzeniach
Aktualnie w powszechnie stosowane są dwie metody leczenia oparzeń: na sucho i na mokro [1]. Największym ryzykiem dla pacjenta jest zakażenie niepożądanymi patogenami wynikające z uszkodzenia bariery skórnej. Doskonale wiemy, iż tak jak żaden fragment naszej skóry nie jest pozbawiony mikrobiomu, tak żadna rana nie może być całkowicie sterylna. Poparzenie tworzy warunki sprzyjające rozwojowi kolonii bakteryjnych. Wśród patogenów infekujących urazy skóry najczęściej można zauważyć w wymazach Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella pneumoniae, Enterococcus faecium czy Acinetobacter baumannii [2]. Część z nich broniąc się przed działaniem naszego układu odpornościowego tworzy biofilm, który dodatkowo utrudnia dostęp leków do zakażonej tkanki. Stąd konieczność szybkiego zabezpieczenia urazu, aby uniemożliwić bakteriom utworzenie biofilmu. Dawniej wszystkie uszkodzenia skóry profilaktycznie osuszano, uważając iż mokre środowisko sprzyja infekcjom. Aktualnie wiemy, iż nie jest to w pełni dobra strategia [3].
Tworząc na gojącej się skórze środowisko częściowo beztlenowe, z zabezpieczeniem lekko kwaśnego pH (5.0 do 6.0) możemy skutecznie spowolnić namnażanie się bakterii. jeżeli dodatkowo będziemy stale aplikować substancje antybakteryjne, to osiągamy szybsze gojenie z jednoczesnym brakiem powikłań. Istotne jest, aby wybierać substancje antybakteryjne inne niż antybiotyki – ich nadużywanie w sytuacjach, gdy nie są niezbędne prowadzi do antybiotykooporności bakteryjnej [4]. Jedną z takich substancji jest oktenidyna, która przy wysokiej skuteczności nie wpływa negatywnie na procesy gojenia i może być z powodzeniem wykorzystana w leczeniu oparzeń I i II stopnia [5].
Hydrożele – komfortowe rozwiązanie wspierające regenerację skóry
Bardzo istotną dla przebiegu leczenia kwestią jest komfort pacjenta. Należy do minimum ograniczyć zabiegi wywołujące ból, a stosowane preparaty muszą być łatwe do aplikacji. W przypadku poparzeń bardzo praktyczne są hydrożele. Są to wodne roztwory zagęszczone pochodnymi celulozy, na przykład Hydroksyetylocelulozą, Metylocelulozą czy Hydroksypropylometylocelulozą. Taka postać preparatu przy aplikacji przynosi ulgę ze względu na uczucie chłodu i oddzielenie wrażliwej tkanki od bodźców środowiska zewnętrznego. Po kilku minutach żel oddaje część wody tworząc przypominającą plaster warstwę, która może wchłaniać ewentualny wysięk. W przypadku aplikacji pod opatrunek hydrożele zapobiegają nadmiernemu przyleganiu jego powierzchni do miejsca urazu, tworząc wilgotne środowisko sprzyjające szybkiemu gojeniu [6]. Hydrożele o odpowiedniej gęstości często porównuje się z macierzą międzykomórkową, a ich biozgodność skutkuje szerokim spektrum możliwych zastosowań medycznych.
Wiosna i lat to czas, który kojarzymy z relaksem. Warto spędzać go aktywnie i bezpiecznie. W przypadku drobnych oparzeń najważniejsze jest szybkie schłodzenie skóry, odpowiednia dezynfekcja i zastosowanie preparatów przyspieszających gojenie. Wybierając nowoczesne rozwiązania, takie jak hydrożele z oktenidyną, możemy skutecznie zadbać o komfort i zdrowie skóry, minimalizując ryzyko infekcji.
Piśmiennictwo:
-
Zahid Hussain, Hnin Ei Thu, Mutasem Rawas-Qalaji, Mahnoor Naseem, Shahzeb Khan, Mohammad Sohail, Recent developments and advanced strategies for promoting burn wound healing, Journal of Drug Delivery Science and Technology, Volume 68, 2022, 103092, ISSN 1773-2247, https://doi.org/10.1016/j.jddst.2022.103092.
-
Wang, C., Niu, X., Bao, S., Shen, W., & Jiang, C. (2024). Distribution Patterns and Antibiotic Resistance Profiles of Bacterial Pathogens Among Patients with Wound Infections in the Jiaxing Region from 2021 to 2023. Infection and Drug Resistance, 17, 2883–2896. https://doi.org/10.2147/IDR.S470401
-
Xiao Yue, Ziqiao Zhong, Chen Wang, Ziyu Zhao, Xuejuan Zhang, Guanlin Wang, Wenhao Wang, Xiao Xia, Ziqiang Zhou, Yingtong Cui, Ying Huang, Chuanbin Wu, Xin Pan, Antimicrobial peptide dendrimers assisted Nanocomposite-Loaded lyotropic liquid crystalline for multimodal surgical site infection management, Chemical Engineering Journal, Volume 479, 2024, 147812, ISSN 1385-8947, https://doi.org/10.1016/j.cej.2023.147812.
-
J. Alves, L. Gryson, J. Hajjar, D. Lepelletier, M. Reners, J. Rodríguez Salazar, A. Simon, Role of antiseptics in the prevention and treatment of infections in nursing homes, Journal of Hospital Infection, Volume 131, 2023, Pages 58-69, ISSN 0195-6701, https://doi.org/10.1016/j.jhin.2022.09.021.
-
WE, FS, GA, PH, BH, TK, AE, UA, OA, AK. Prospective, double-blinded, randomised controlled trial assessing the effect of an Octenidine-based hydrogel on bacterial colonisation and epithelialization of skin graft wounds in burn patients. Int J Burns Trauma. 2012;2(2):71-9. Epub 2012 Sep 15. PMID: 23071904; PMCID: PMC3462524.
-
Stoica, A.E.; Chircov, C.; Grumezescu, A.M. Hydrogel Dressings for the Treatment of Burn Wounds: An Up-To-Date Overview. Materials2020, 13, 2853. https://doi.org/10.3390/ma13122853
octenisept® żel jest stosowany na ostre zranienia skóry, takie jak otarcia, rany cięte i lekkie oparzenia (I-szego i II-giego stopnia), np. oparzenie słoneczne.
Zastosowanie octenisept® żel stwarza wilgotne warunki niezbędne do prawidłowego gojenia się rany, co ułatwia namnażanie komórek odpowiedzialnych za procesy naprawcze. Ponadto chroni ranę przed infekcją. Dzięki swojej wyjątkowej formule octenisept® żel optymalnie zaopatruje ranę w wilgoć i tworzy barierę ochronną przed bakteriami. Warstwa ochronna zapobiega przenikaniu drobnoustrojów do rany, ponieważ drobnoustroje są inaktywowane już w żelu. W ten sposób octenisept® żel chroni przed infekcjami i stanami zapalnymi oraz wspiera i przyspiesza naturalne gojenie ran. Ponadto żel ogranicza powstawanie blizn podczas gojenia rany. Dzięki efektowi chłodzącemu octenisept® żel łagodzi ostry świąd. octenisept® żel jest bezbarwny i nie powoduje pieczenia podczas nakładania.