16 maja w Senacie RP odbyło się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Badań Naukowych i Innowacji w Ochronie Zdrowia pt. „Profilaktyka zakażeń HPV. Szczepienia, edukacja zdrowotna”. Podczas tego spotkania oraz późniejszego briefingu prasowego Joanna Frątczak-Kazana z Onkofundacji Alivia oraz Martyna Wyrzykowska z Fundacji SEXEDPL zaprezentowały postulaty, których realizacja może przynieść poprawę wyszczepialności przeciw HPV w Polsce. Organizacje zaapelowały m.in. o jak najszybsze rozpowszechnienie szczepień w szkołach.
Rok temu został wprowadzony powszechny program szczepień przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV), skierowany do dziewcząt i chłopców. HPV jest przenoszony drogą płciową, dlatego zaleca się, by szczepienie odbyło się przed inicjacją seksualną. Niemniej dorośli również mogą przyjąć szczepienie przeciw HPV, ponieważ jest to jeden z najprostszych i najskuteczniejszych sposobów zapewniających długotrwałą ochronę przed zakażeniem i chorobami nim wywołanymi.
W Polsce rocznie odnotowuje się ok. 4,4 tysiąca przypadków zachorowań na HPV-zależne nowotwory złośliwe u kobiet oraz 1,6 tysięcy u mężczyzn. Codziennie sześć Polek dowiaduje się, iż ma raka szyjki macicy, a cztery pacjentki umierają z powodu tej choroby, wywoływanej w 95% przypadków przez zakażenie HPV. Ten negatywny trend można jednak odwrócić, ponieważ nowotwory HPV-zależne to jedne z nielicznych, przed którymi można chronić się dzięki szczepieniom. Niestety, w tej chwili osiągnięty poziom wyszczepialności jest radykalnie niższy od oczekiwanego oraz wartości przewidzianych w Narodowej Strategii Onkologicznej.
– Od czerwca 2023 roku jest możliwość szczepienia dzieci. Niemniej jednak odpowiedź społeczna jest bardzo słaba i tutaj to jest bardzo naglące, bardzo priorytetowe, dlatego iż statystyki biją na alarm – 16 proc. wyszczepialności to jest zbyt mało. (…) Przed nami wielka praca, dlatego Zespół do Spraw Badań Naukowych i Innowacji zajął się tą tematyką, bo w mojej ocenie jako lekarza praktyka, szczepienia na HPV to dalej w Polsce innowacja, o czym mówią statystyki zachorowalności na raka szyjki macicy i inne nowotwory – powiedziała, otwierając posiedzenie, dr Agnieszka Gorgoń-Komor, Przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. Badań Naukowych i Innowacji.
OnkoFundacja Alivia oraz Fundacja SEXEDPL podjęły wspólne działania zmierzające do poprawy sytuacji związanej z wciąż niską wyszczepialnością w naszym kraju.
– Spotykamy się, ponieważ po wielu, wielu latach oczekiwań wprowadzano w Polsce powszechny program szczepień przeciw HPV. I takim kluczowym wyzwaniem jest osiągnięcie jak najwyższego poziomu wyszczepialności, aby oczywiście uchronić kolejne pokolenia przed wirusem – podkreśliła Anja Rubik, założycielka Fundacji SEXEDPL w odtworzonym podczas posiedzenia nagraniu. Fundacja jest jedyną organizacją, która w tej chwili prowadzi kampanię ogólnopolską promującą szczepienia przeciw HPV, jej przedstawicielka w swojej wypowiedzi podkreśliła, iż konieczne są dodatkowe działania.
– Dla nas absolutnie niewystarczające jest działanie wyłącznie edukacyjne. My na początku roku, dokładnie 4 marca, rozpoczęliśmy kampanię „Bye, bye HPV”. Rozświetliliśmy wtedy Pałac Kultury, zaangażowaliśmy influencerów do działania, żeby uświadomić, czym ten problem jest i bardzo cieszymy się z tego, iż tę kampanię zgodziło się objąć swoim honorowym patronatem Ministerstwo Zdrowia. Kampanię podzieliliśmy na 4 etapy. Pierwszy mamy za sobą i to, iż szczepionek brakuje, odczytujemy jako sukces tego pierwszego etapu kampanii.
Drugi etap to przejście właśnie z tej części edukacyjnej, do części praktycznej, bo tak jak powiedziałam, dla nas jest to po prostu frustrujące, żeby tylko mówić, a później patrzeć na to, iż de facto otaczają nas takie hasła, iż się nie da, iż jest trudno, iż może za jakiś czas – powiedziała Martyna Wyrzykowska, dyrektorka zarządzająca Fundacji SEXEDPL.
W styczniu tego roku pod apelem Onkofundacji Alivia dot. wprowadzenia szczepień w szkołach podpisało się 30 organizacji pacjenckich, które wspierają pacjentów, nie tylko chorych onkologicznie. Obecny poziom wyszczepiania przeciwko HPV w Polsce wynosi ok. 20 proc. w grupie docelowej, tymczasem według zapisów znajdujących się Narodowej Strategii Onkologicznej, celem jest 60 proc. do końca 2028 roku.
– Za dokładnie dwa tygodnie minie rok od kiedy program powszechnych szczepień przeciw HPV został rozpoczęty. Wprowadziliśmy go jako ostatnie państwo w Unii Europejskiej. Przed nami, szczepienia przeciw HPV zostały wprowadzone w 60 państwach świata. W związku z czym jesteśmy daleko, daleko w tyle. Przed nami bardzo duże wyzwania i my jako organizacje pacjenckie, organizacje pozarządowe dołożymy wszelkich starań, aby udało się zrealizować cel zaplanowany w Narodowej Strategii Onkologicznej. Do tego potrzebne są pilne i odważne decyzje – przekonywała Joanna Frątczak-Kazana, wicedyrektorka Onkofundacji Alivia.
Po posiedzeniu odbył się briefing prasowy, podczas którego zostały zaprezentowane postulaty Onkofundacji Alivia oraz Fundacji SEXEDPL:
1. Wprowadzenie długofalowego programu szczepień przeciw HPV w szkołach przy współpracy z lokalnymi samorządami oraz ośrodkami podstawowej opieki zdrowotnej.
2. Wprowadzenie edukacji zdrowotnej prowadzonej jako obowiązkowego przedmiotu w szkołach, na bazie podstawy programowej przygotowanej w konsultacji
z organizacjami pozarządowymi i z uwzględnieniem nowoczesnych metod i narzędzi komunikacji z dziećmi i młodzieżą.
3. Organizacja celowanych kampanii informacyjno-promocyjnych skierowanych do rodziców, dzieci i młodzieży, przygotowanych i ewaluowanych na podstawie badań ilościowych oraz jakościowych.
4. Uproszczenie procedur przystąpienia i realizacji szczepień przez placówki podstawowej opieki zdrowotnej, w tym systemu raportowania, wyceny świadczenia oraz wdrożenie mechanizmów nagradzania ośrodków, w których odsetek wyszczepienia jest wyższy od średniej dla regionu i/lub osiągnięto znaczący postęp w tej dziedzinie.
5. Aktywny, bieżący i ogólnodostępny monitoring realizacji szczepień (odsetka populacji docelowej) na poziomie poszczególnych poziomów samorządowych.
Ponadto organizacje apelują o powołanie stałego zespołu roboczego złożonego z przedstawicieli instytucji administracji rządowej, samorządów, ekspertów medycznych oraz organizacji pozarządowych, odpowiedzialnego za ewaluację postępów w ramach programu.
W czasie posiedzenia padły ważne deklaracje ze strony Ministerstwa Zdrowia dotyczące m.in. braku konieczności obecności rodzica przy wykonywaniu szczepienia w szkole czy zastąpienia przedmiotu „Wychowanie do życia w rodzinie” obligatoryjnym przedmiotem „Edukacja zdrowotna” od 2025 roku.
Onkofundacja Alivia:
Fundacja od 14 lat wspiera pacjentów onkologicznych w walce o ich życie i zdrowie. Zapewnia im kompleksowe wsparcie merytoryczne i finansowe. Udostępnia bezpłatne portale internetowe takie jak: Oncoindex, Onkoskaner czy Onkomapa, które umożliwiają chorym podejmowanie świadomych decyzji dotyczących procesu leczenia. Od 2010 roku przekazała chorym na raka ponad 35 milionów złotych na pokrycie nierefundowanych przez NFZ kosztów leczenia.
Fundacja SEXEDPL
SEXEDPL to więcej niż fundacja. To multimedialna platforma, która zapewnia młodym ludziom, rodzicom i dorosłym kompleksową, dostosowaną do wieku edukację w zakresie praw człowieka, równości płci, relacji, reprodukcji. Informuje o ryzykach związanych z życiem seksualnym, prezentując równolegle seks i seksualność w sposób pozytywny, podkreślając takie wartości, jak wzajemny szacunek, inkluzywność, równość, empatia i odpowiedzialność.
pr/, fot. mat. prasowy
Data publikacji: 18.05.2024 r.
