Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wprowadza rewolucyjne zmiany w zasadach orzecznictwa ZUS. Mają one ujednolicić system, a do grona orzekających dołączą nowe zawody medyczne. Nowe przepisy mają usprawnić proces wydawania decyzji i dokładniej określić zasady przyznawania zasiłków chorobowych.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy, który przewiduje ujednolicenie zasad wydawania orzeczeń lekarskich przez ZUS, zmiany dotyczące zatrudnienia lekarzy oraz wprowadzenie nowych kryteriów utraty prawa do zasiłku chorobowego. Sprawdź, jak zmiany wpłyną na funkcjonowanie systemu orzecznictwa lekarskiego i kto może wydawać orzeczenia w sprawach zdrowotnych.
System ubezpieczeń społecznych w Polsce przechodzi właśnie istotną reformę, a wśród najważniejszych propozycji znajdują się m.in. nowe zasady wydawania orzeczeń, zmiany w zatrudnieniu lekarzy orzekających oraz nowe definicje "pracy zarobkowej" i "aktywności niezgodnej z celem zwolnienia". Projekt jest w tej chwili na etapie konsultacji społecznych, a planowany termin wejścia w życie zmian to 1 stycznia 2025 roku. Wszystkie proponowane regulacje mają za zadanie poprawić funkcjonowanie orzecznictwa oraz zwiększyć efektywność ZUS.
Ujednolicenie zasad wydawania orzeczeń przez ZUS
Projekt ustawy zakłada wprowadzenie jednolitych reguł wydawania orzeczeń lekarskich przez ZUS. Zgodnie z przepisami:
dokumenty takie jak zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy będą miały jednolitą formę, co zwiększy przejrzystość procesu;
kontrola nad prawidłowością wydawania orzeczeń będzie przebiegać według ujednoliconych procedur;
lekarze ZUS będą mogli zatrudniać fizjoterapeutów i pielęgniarki do wydawania orzeczeń w określonych przypadkach, co ma usprawnić proces obsługi pacjentów.
Nowe zasady zatrudnienia lekarzy orzekających
Proponowane regulacje wprowadzają zmiany w zasadach zatrudnienia oraz kwalifikacjach lekarzy zatrudnionych w ZUS. Zgodnie z założeniami projektu:
lekarze będą mieli możliwość wyboru formy zatrudnienia: na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej;
główni lekarze orzecznicy oraz inspektorzy będą zatrudniani wyłącznie na umowy o pracę, co zwiększy ich odpowiedzialność;
wynagrodzenie lekarzy orzeczników ma być dostosowane do najniższego wynagrodzenia zasadniczego w podmiotach leczniczych, co może przyciągnąć nowych specjalistów.
Szerszy zakres uprawnień dla fizjoterapeutów i pielęgniarek
Nowelizacja przewiduje, iż w niektórych przypadkach decyzje będą mogli wydawać fizjoterapeuci oraz pielęgniarki. Według projektu:
fizjoterapeuci będą mogli orzekać w sprawach rehabilitacji leczniczej;
pielęgniarki i pielęgniarze będą uprawnieni do wydawania orzeczeń dotyczących niezdolności do samodzielnej egzystencji;
główny lekarz orzecznik będzie decydował, czy dana sprawa kwalifikuje się do rozpatrzenia przez fizjoterapeutów lub pielęgniarki, co zwiększy elastyczność systemu.
Konsolidacja orzecznictwa lekarskiego w centrach ZUS
Zmiany obejmują również reorganizację struktury orzecznictwa ZUS, co ma przyczynić się do większej efektywności. Planowane jest:
stworzenie centrów orzeczniczych, które będą odpowiadały za wydawanie orzeczeń i ich nadzór, co usprawni obieg dokumentów;
wprowadzenie jednoosobowego orzekania zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji, co uprości procedurę odwoławczą;
zastąpienie komisji lekarskich, które dotychczas decydowały w drugiej instancji, pojedynczym orzecznikiem.
Nowe kryteria dotyczące zasiłku chorobowego
W projekcie szczegółowo określono zasady utraty prawa do zasiłku chorobowego, co ma zapobiec nadużyciom. Nowe przepisy definiują:
"pracę zarobkową" jako wszelkie czynności o charakterze zarobkowym, niezależnie od formy prawnej, z wyłączeniem incydentalnych działań wynikających z istotnych okoliczności;
"aktywność niezgodną z celem zwolnienia" jako działania, które mogą wydłużyć lub zakłócić proces leczenia;
czynności codzienne i incydentalne sytuacje (np. podpisanie dokumentów niezbędnych dla pracodawcy), które nie będą podstawą do utraty prawa do świadczenia.
Podsumowanie zmian i dalsze kroki
Projekt zmian w systemie orzecznictwa ZUS ma na celu poprawę wydajności i przejrzystości całego procesu. Wprowadzenie nowych definicji "pracy zarobkowej" i "aktywności niezgodnej z celem zwolnienia" pozwoli na precyzyjne określenie, w jakich przypadkach ubezpieczony traci prawo do zasiłku. Konsolidacja orzecznictwa w centrach i zatrudnienie fizjoterapeutów i pielęgniarek to kroki, które mogą zrewolucjonizować system. Wdrożenie nowych przepisów planowane jest na 1 stycznia 2025 roku, co da czas ZUS na przygotowanie struktur do wprowadzenia reformy.
