Odwołanie darowizny

Wiele lat temu otrzymałam od moich rodziców działkę, na której wybudowaliśmy nasz dom, w którym w tej chwili mieszkamy z całą naszą rodziną. Moja mama zmarła w 2012 roku, później tata poznał inną kobietę, z którą niedługo się ożenił. Nowa żona ojca od samego początku miała na niego zły wpływ i nigdy nie ukrywała, iż nie darzy nas sympatią. Doszło do tego, iż niemal przestaliśmy ze sobą rozmawiać, pomimo tego, iż mieszkamy obok siebie. Z tatą utrzymujemy sporadyczny kontakt, gdy nie ma przy nim jego żony, ale nie ma tu mowy o głębokich relacjach. Ostatnio wspomniał mi jednak, iż moja macocha namawia go do odwołania darowizny, która została wykonana na moją rzecz. Pomysł wydaje mi się absurdalny, jakim cudem miałabym oddać mu działkę, w którą zainwestowaliśmy, na której stoi nasz dom. Czy to jest możliwe? Lucyna z ok. Piły.

W odpowiedzi na Pani pytanie, należy wyjaśnić, iż darowizna działki na Pani rzecz, dokonana przez Pani rodziców, jest prawnie wiążącym, który stanowi część Pani majątku. Generalnie darowizna dokonana w taki sposób nie może zostać odwołana przez darczyńcę, chyba iż wystąpią wyjątkowe okoliczności przewidziane w przepisach prawa. Sytuacje pozwalające na odwołanie darowizny są dość restrykcyjnie określone w prawie. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, darowizna może zostać unieważniona w przypadku rażącej niewdzięczności ze strony obdarowanego, np. znęcania się fizycznego lub psychicznego nad darczyńcą, co w Pani sytuacji wydaje się mało prawdopodobne. Darczyńca może odwołać darowiznę, jeżeli obdarowany wykazuje wobec niego rażącą niewdzięczność. Taką niewdzięcznością może być np. przemoc fizyczna lub psychiczna wobec darczyńcy, jego zaniedbywanie czy całkowite ignorowanie potrzeb osoby, która obdarowała go darowizną. W takim przypadku darczyńca może żądać odwołania darowizny, co jednak wymaga udowodnienia takich czynów. o ile darowizna została dokonana w sposób, który prowadziłby do sytuacji skrajnie niekorzystnej dla darczyńcy, np. pogorszenia jego sytuacji finansowej do tego stopnia, iż nie mógłby on zapewnić sobie podstawowych potrzeb życiowych, może on domagać się jej odwołania. Takie odwołanie jest możliwe w sytuacji, gdy darowizna skutkuje rażącym pogorszeniem sytuacji majątkowej darczyńcy. Żona Pani ojca nie ma uprawnień do unieważnienia darowizny bez ważnych podstaw prawnych. Dodatkowo, jeżeli Pani tata nie podjął jakiejkolwiek decyzji o odwołaniu darowizny, to nie ma podstaw prawnych do jej cofnięcia. jeżeli Pani tata rzeczywiście rozważa taki krok pod wpływem swojej żony, warto, aby Pani porozmawiała z nim na ten temat, wyjaśniając, iż darowizna jest prawnie nieodwołalna poza ściśle określonymi przypadkami. Na chwilę obecną, nie ma powodu, by obawiać się, iż darowizna zostanie odwołana, chyba iż pojawią się jakieś inne, szczególne okoliczności, które mogłyby to zmienić. Warto także pamiętać, iż decyzje związane z majątkiem rodzinnym mogą być trudne, więc warto rozmawiać o nich ze wszystkimi stronami, aby uniknąć nieporozumień. Warto podkreślić, iż możliwość odwołania darowizny jest uzależniona od spełnienia określonych warunków, a samo odwołanie darowizny musi być podparte odpowiednimi dowodami. Ponadto, takie sprawy są rozpatrywane przez sąd, który ocenia, czy rzeczywiście istnieją podstawy do unieważnienia darowizny.

Agnieszka Przeworek-Rataj

Radca Prawny

Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym dziale mają jedynie charakter informacyjny i nie mogą być traktowane jako porada prawna w żadnej konkretnej sprawie.