Odmowa przyjmowania leków w szpitalu psychiatrycznym – kiedy jest możliwa?

termedia.pl 3 tygodni temu

Zdjęcie: 123RF

Pacjent leczony w szpitalu psychiatrycznym posiada takie samo prawo do podejmowania decyzji dotyczących swojego leczenia, w tym przyjmowanych leków, jak ci z innych lecznic – z wyjątkiem sytuacji przewidzianych przepisami prawa.

Pacjent ma prawo samodzielnie podjąć decyzję, czy wyraża zgodę na udzielanie mu świadczeń zdrowotnych, czy też z nich rezygnuje. Zgoda lub odmowa obejmuje również farmakoterapię, która stanowi jeden z elementów leczenia.

Ważne w podejmowaniu przez pacjenta decyzji jest przekazanie przez lekarza w sposób zrozumiały oraz dostosowany do możliwości percepcyjnych pacjenta, z odpowiednim wyprzedzeniem, wszystkich istotnych informacji o stanie zdrowia i proponowanym leczeniu, następstwach jego zastosowania lub zaniechania, pozwalających na świadomy udział w podejmowaniu przez pacjenta decyzji, to jest wyrażenia zgody lub sprzeciwu na udzielenie świadczenia zdrowotnego.

Pacjent, który ma złe samopoczucie po podaniu leku powinien ten fakt zgłosić lekarzowi. Jednym z praw pacjenta jest prawo do zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych. Szpital powinien zapewnić przyjmowanie zgłoszeń od pacjentów, a także monitorowanie występowania działań niepożądanych stosowanych produktów leczniczych.

Odmienną sytuację stanowi przymusowe podanie leku pacjentowi, możliwe wyłącznie ze wskazań przewidzianych przepisami prawa między innymi zdrowotnych i życiowych. Jest to jednostronna decyzja personelu medycznego uprawnionego do jej podjęcia, bez potrzeby uzyskiwania zgody bądź sprzeciwu pacjenta. Z uwagi na fakt, iż przymusowe podanie leku stanowi szczególnego rodzaju ingerencję w fundamentalne prawa i wolności człowieka, powinno być stosowane wyłącznie w granicach ściśle określonych przepisami prawa, z zapewnieniem szczególnej dbałości o pacjenta.

Zgodnie z prawem przymusowo lek można stosować wobec osób, które:

dopuszczają się zamachu przeciwko życiu lub zdrowiu własnemu lub innej osoby lub bezpieczeństwu powszechnemu,
w sposób gwałtowny niszczą lub uszkadzają przedmioty znajdujące się w ich otoczeniu,
poważnie zakłócają lub uniemożliwiają funkcjonowanie zakładu leczniczego udzielającego świadczenia zdrowotnego w zakresie m. in. psychiatrycznej opieki zdrowotnej.

Przymusowe podanie leku jest jedną z form stosowania przymusu bezpośredniego, który powinien przebiegać i zostać udokumentowany zgodnie z zapisami ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.

Wyjaśnienia opublikowano na stronie internetowej Biura Rzecznika Praw Pacjenta.