Omawiany artykuł jest pierwszym artykułem części ogólnej Kodeksu Etyki Lekarskiej. Wskazuje on źródła etyki lekarskiej, określając jej cele oraz wpływając bezpośrednio na pozostałe postanowienia kodeksu. w tej chwili art. 1. KEL brzmi:
„1. Zasady etyki lekarskiej wynikają z ogólnych norm etycznych.
2. Zobowiązują one lekarza do przestrzegania praw człowieka i dbania o godność zawodu lekarskiego.
3. Naruszeniem godności zawodu jest każde postępowanie lekarza, które podważa zaufanie do zawodu”.
Odwołanie do ogólnych norm etycznych w art. 1 ust. 1 wyznacza ramy, w których funkcjonują zasady etyki lekarskiej. Ust. 2 artykułu stanowi uszczegółowienie ust. 1 i zobowiązuje lekarza do przestrzegania praw człowieka i dbania o godność zawodu lekarskiego w każdej sferze aktywności zawodowej. Zawarty w ust. 2 nakaz dbania o godność zawodu został wyeksplikowany w ust. 3, który wskazuje, iż naruszeniem godności zawodu jest każde postępowanie lekarza, które podważa zaufanie do zawodu. Ust. 3 nie wyklucza przy tym, iż naruszeniem godności zawodu mogą być też zachowania, które nie wiążą się bezpośrednio z podważeniem zaufania do zawodu, ale godzą w powołanie zawodu lekarza wskazane w art. 2 KEL.
Otwierając „Część ogólną Kodeksu Etyki Lekarskiej”, postanowienia art. 1 mają charakter nadrzędny i kształtują rozumienie pozostałych norm KEL. Na uwagę zasługuje powiązanie z art. 1 norm odnoszących się do relacji z pacjentami oraz postępowania w czasie wykonywania obowiązków zawodowych:
„Art. 3
Lekarz powinien zawsze wypełniać swoje obowiązki z poszanowaniem człowieka bez względu na wiek, płeć, rasę, wyposażenie genetyczne, narodowość, wyznanie, przynależność społeczną, sytuację materialną, poglądy polityczne lub inne uwarunkowania”.
Tym samym art. 3 akcentuje zobowiązanie lekarza do przestrzegania praw człowieka (art. 1 ust. 2).
Art. 64 brzmi:
„W czasie wykonywania swej pracy lekarz musi zachować trzeźwość i nie podlegać działaniu jakichkolwiek środków uzależniających”.
Postanowienie art. 64 koresponduje z art. 1, zwłaszcza ust 2 i 3 zobowiązującym lekarza do dbania o godność zawodu lekarskiego i wskazującym, iż naruszeniem godności zawodu jest każde postępowanie lekarza, które to zaufanie podważa. Takim postępowaniem jest podejmowanie pracy pod wpływem substancji psychoaktywnych, ponieważ nie tylko wpływa na obniżenie jakości pracy lekarza, ale też negatywnie wpływa na jego postrzeganie przez ogół społeczeństwa.
Propozycja zmiany dotyczy ostatniego wyrazu z art. 64 z „uzależniających” na „ odurzających”.
Na zgłoszenia, uwagi i komentarze Komisja Etyki Lekarskiej będzie czekać do stycznia 2024 roku.
Opracowanie: INK
