Konsultacja z farmaceutą Nowy lek, dedykowana jest pełnoletnim pacjentom, którzy otrzymali nową substancję czynną, przykładem jest sertralina z dzisiejszego przypadku, lub nową postać farmaceutyczną do przewlekłego stosowania. W ramach tej usługi, farmaceuta przeprowadza z pacjentem trzy rozmowy – konsultację wstępną, interwencyjną oraz kontrolną. O ile spotkanie wstępne musi odbyć się stacjonarnie (w dedykowanym pomieszczeniu, zapewniającym intymność i prywatność), o tyle spotkanie interwencyjne oraz kontrolne mogą być przeprowadzone w formie zdalnej.
Celem usługi nowy lek jest poprawa skuteczności farmakoterapii oraz zwiększenia przestrzegania zaleceń terapeutycznych przez pacjenta. Im więcej pacjent wie o nowym leku, tym łatwiej będzie mu zrozumieć dlaczego został włączony do terapii, tym samym bardziej będzie przestrzegał zaleceń terapeutycznych. Poza tym, usługa Nowy Lek, to kolejna okazja, aby wzmocnić autorytet farmaceuty.
Kwalifikacja pacjenta do usługi
Do apteki zgłasza się 35-letnia kobieta. Na recepcie otrzymanej od lekarza znajduje się sertralina w dawce 50 mg, z rozpisanym dawkowaniem, które sugeruje, iż jest to nowy lek dla tej pacjentki – przez pierwszy tydzień 25 mg, następnie 50 mg. Farmaceuta po zapytaniu pacjentki, czy jest to nowy lek, usłyszał odpowiedź twierdzącą. Ponieważ pani spełnia kryteria włączenia do usługi Nowy lek i wyraziła zgodę na udział w programie, umówiony został termin spotkania wstępnego.
Sertralina – informacje do przekazania pacjentowi
Sertralina jest silnym i wybiórczym inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Ta grupa leków to podstawa w leczeniu m.in. depresji o łagodnym lub umiarkowanym przebiegu. Stosuje się również w leczeniu zaburzeń lękowych.
Lek ten przyjmuje się raz dziennie, rano albo wieczorem. Zalecane jest przyjmowanie o stałej porze, z posiłkiem lub niezależnie od niego.
Co istotne, przez pierwszych kilka tygodni od rozpoczęcia terapii, może pojawić się pogorszenie nastroju oraz nasilenie myśli samobójczych. Wzrasta również ryzyko popełnienia samobójstwa. Z tego względu, pacjent powinien być pod opieką najbliższych i czujnie monitorowany, a w przypadku wystąpienia jakichkolwiek zmian w zachowaniu, należy pilnie skonsultować się z lekarzem.
Sertralina z reguły nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych, jednak szczególnie przez pierwsze dni, należy zachować ostrożność.
Po ustąpieniu objawów depresji, lek należy przyjmować jeszcze przez co najmniej 6 miesięcy, o czym decyduje lekarz. Bardzo ważne jest, aby nie przerywać nagle terapii tym lekiem, ze względu na wysokie ryzyko wystąpienia objawów odstawienia – zawrotów głowy, zaburzeń snu (bezsenności lub intensywnych snów), zaburzeń czucia (parestezji), pobudzenia, uczucia niepokoju, objawów ze strony przewodu pokarmowego – nudności, wymiotów a także bóli głowy. Aby uniknąć wyżej wymienionych objawów, lek odstawia się stopniowo – poprzez zmniejszanie dawek.
W przypadku kobiet niezwykle istotne jest, aby podczas terapii sertraliną, stosowały skuteczne metody antykoncepcji. Lek ten stosowany podczas ciąży, szczególnie w ostatnim trymestrze, zwiększa ryzyko wystąpienia zespołu przetrwałego nadciśnienia płucnego u noworodków.
Pytania pacjenta
Kiedy mój nastrój się poprawi?
Leki SSRI nie działają natychmiast, od pierwszej przyjętej dawki. Nie są to leki do doraźnego poprawiania nastroju.
Do rozwinięcia pełnego efektu terapeutycznego potrzeba kilku tygodni – od 6 do 8 tygodni, ale pierwsze efekty będą odczuwalne po upływie ok. 3 tygodni.
Jakie działania niepożądane mogą wystąpić?
Podczas stosowania leków z grupy SSRI, działania niepożądane występują bardzo często – szczególnie na początku terapii. Z reguły mają jednak niezbyt nasilony charakter i ustępują po upływie kilku/kilkunastu dni. Aby ograniczyć ich wystąpienie, dawki leku zwiększa się stopniowo.
Do najczęstszych działań niepożądanych zaliczamy:
- problemy ze snem – nadmierna senność lub bezsenność,
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe – jadłowstręt, nudności, wymioty, zaparcia, biegunki, zwiększenie apetytu, bóle brzucha,
- drżenia mięśniowe,
- zawroty głowy, zaburzenia koncentracji,
- dysfunkcje seksualne – obniżenie libido, niezdolność do ejakulacji u mężczyzn itp.
- ziewanie,
- nadmierne pocenie.
Czy mogę stosować również zioła na depresję, aby wzmocnić działanie leku – np. herbatę z dziurawca?
Składniki zawarte w zielu dziurawca, działają podobnie jak leki z grupy SSRI, do których należy sertralina. One również hamują wychwyt zwrotny neuroprzekaźników, w tym serotoniny. Ponieważ mechanizm działania jest podobny, sertralina stosowana razem z dziurawcem, może wykazywać silniejsze działanie oraz istnieje wyższe ryzyko pojawienia się działań niepożądanych. Z tego względu nie zaleca się jednoczesnego stosowania ziela dziurawca z lekami syntetycznymi na depresję.
Czy lek ten uzależnia? Czy to psychotrop?
Sertralina nie jest lekiem z kategorii leków psychotropowych, nie ma również adekwatności uzależniających. Jej długie stosowanie wynika z konieczności wyrównania neuroprzekaźnictwa w OUN. Ponadto, po uzyskaniu poprawy klinicznej, należy lek stosować jeszcze przez kilka miesięcy, co zmniejszy ryzyko nawrotu depresji.
Autor: mgr farm. Anna Janaszkiewicz
Źródła:
ChPL: Sertagen, dostęp online
