Do apteki zgłasza się 23-letnia kobieta z receptą na bromek ipratropium w formie aerozolu. Pacjentka prosi o zapisania dawkowania na opakowaniu, ponieważ po raz pierwszy będzie stosować lek wziewny. Kilka dni temu zdiagnozowano u niej astmę, a lekarz zdecydował o zastosowaniu bromku ipratropium w terapii tego schorzenia.
Farmaceuta wydający lek zaproponował pacjentce skorzystanie z usługi Nowy lek, dzięki której będzie miała możliwość swobodnego zadawania pytania dotyczących jej choroby oraz zastosowanej terapii a także farmaceuta rozwieje wątpliwości dotyczące terapii i przedstawi prawidłowy sposób aplikacji leku.
Po uzyskaniu zgody pacjentki, farmaceuta umówił się z nią na pierwsze spotkanie.
Przypomnijmy, iż usługa Nowy lek dedykowana jest pełnoletnim pacjentom, u których przepisany został nowy lek (także w nowej postaci, na przykład o przedłużonym uwalnianiu), do przewlekłego stosowania. W ramach tej usługi, realizowane są trzy spotkania z farmaceutą – wstępne (stacjonarne, w dedykowanym do tego celu pomieszczeniu w aptece), interwencyjne oraz kontrolne (które mogą odbyć się w formie zdalnej).
Informacje o leku do przekazania pacjentowi
Bromek ipratropium podany wziewnie rozkurcza mięśnie gładkie oskrzeli. Stosowany jest do rozszerzania oskrzeli w leczeniu podtrzymującym stanów skurczowych – zarówno w POChP jak i astmie. Co istotne, lek ten nie nadaje się do przerywania nagłego ataku astmy i duszności. Poprawa czynności płuc następuje po około 15 minutach, ale najsilniejsze działanie występuje po ok. 1-2 h. Efekt terapeutyczny utrzymuje się około 5-6 h.
Najczęściej stosuje się go w schemacie dawkowania – cztery razy dziennie po dwie dawki.
Jeśli taki sposób dawkowania nie przynosi zadowalających efektów, należy skonsultować z lekarzem aby omówić konieczność włączenia dodatkowego leczenia lub zwiększenia dawek bromku ipratropium. Maksymalna dawka dobowa to 12 rozpyleń na dobę.
Bardzo ważna jest prawidłowa aplikacja leku, ponieważ od tego zależeć będzie skuteczność farmakoterapii.
Przygotować inhalator poprzez zdjęcie kapturka ochronnego. Przed podaniem leku, należy wykonać głęboki wydech i trzymając pojemnik z lekiem pionowo, szczelnie objąć go ustami. Pojemnik z lekiem powinien być zwrócony ku górze. Następnie należy wykonać głęboki wdech i jednocześnie nacisnąć dno pojemnika aby uwolnić porcję leku. Wstrzymać oddech na kilka sekund, wyjąć ustnik z ust i wykonać wydech. Czynności powtórzyć podczas przyjmowania drugiej dawki.
Co istotne, przed pierwszym użyciem inhalatora, należy kilkukrotnie wcisnąć dno pojemnika. Podobnie w sytuacji, gdy aerozol nie był używany przez trzy dni – należy jednokrotnie rozpylić dawkę leku „w powietrze” a dopiero przystąpić do aplikacji leku.
Ustnik inhalatora powinien być myty przynajmniej raz na kilka dni, aby uniknąć odkładania się leku wewnątrz ustnika. Należy przemyć go ciepłą wodą, uprzednio usuwając z ustnika pojemnik z lekiem.
Pytania pacjenta o wziewnym ipratropium
Czy lek ten jest bezpieczny? Jakich efektów ubocznych mogę się spodziewać?
Jak każdy lek, także bromek ipratropium może powodować działania niepożądane. W przypadku tego leku, związane są one z jego mechanizmem działania (lek przeciwcholinergiczny). Do najczęściej pojawiających się efektów ubocznych należą: ból głowy i zawroty głowy, miejscowe podrażnienie gardła oraz kaszel, suchość w jamie ustnej, nudności a także zaparcia, biegunka lub wymioty.
Dlaczego lek podawany wziewnie może powodować ogólne efekty uboczne, takie jak ból głowy czy wymioty?
Bromek ipratropium przyjmowany wziewnie w formei aerozolu, jedynie w 10-30% (w zależności m.in. od techniki podania) gromadzi się w drogach oddechowych. Pozostała część leku jest połykana i przenika do krwioobiegu. Również ta część dawki, która dostanie się do płuc, jest bardzo gwałtownie wchłaniana do krwi. Stąd wynikają ogólnoustrojowe działania niepożądane bromku ipratropium.
Autor: mgr farm. Anna Janaszkiewicz
Źródła:
ChPL Atrovent N, aerozol (dostęp online)